Örgütün yerel basında yayımlanan açıklamasında, Kolombiya hükümetiyle "6 aylık ikili" herhangi bir anlaşmanın olmadığı, bu konunun müzakere masasında ele alınmadığı belirtildi. Açıklamada, "ELN'nin yalnızca katıldığımız diyalog masasında tartışılan ve üzerinde anlaşmaya varılan hususlara uyduğunu çeşitli vesilelerle belirttik. Tek taraflı hükümet kararnamesi anlaşma olarak kabul edilemez." ifadesine yer verildi.
Venezuela'da 12 Aralık 2022'de sona eren 1. tur görüşmeleri hatırlatılan açıklamada, "Yalnızca yuvarlak masanın kurumsallaşmasına ilişkin açıklananlar üzerinde mutabakata varıldı." denildi.
Açıklamada, Meksika'da yapılacak bir sonraki müzakerelerde ikili ateşkes önerisinin tartışılmasına hazır olunduğu aktarılarak "Hükümet kararnamesini, bir sonraki anlaşmada incelenecek bir teklif olarak anlıyoruz." değerlendirmesi yapıldı.
- 6 aylık ateşkes ilanı
Petro, 1 Ocak'taki duyurusunda, ELN ve diğer 4 silahlı grupla 6 aylık ateşkes sağlandığını belirtmişti.
Twitter hesabından haberi paylaşan Petro, "Bu cesur bir harekettir. İkili ateşkes, silahlı örgütlerin ve devletin buna saygı duymasını zorunlu kılar. Ulusal ve uluslararası bir teyit mekanizması olacak. Kolombiya'ya topyekun barış gelecek." ifadelerini kullanmıştı.
Anlaşmanın 1 Ocak-30 Haziran tarihlerini kapsadığını vurgulayan Petro, "Bu ateşkesin amacı, etnik-bölgesel, köylü toplulukları ve genel olarak insani durumları ön plana çıkarmak ve saldırgan eylemleri askıya almaktır." görüşünü dile getirmişti.
- 3 yıl sonra müzakere masasına dönüş
Venezuela'nın garantörlük ve ev sahipliğinde başkent Karakas'ta bir araya gelen taraflar, 2019'da askıya alınan barış görüşmelerini 22 Kasım 2022'de yeniden başlatmıştı.
Norveç ve Venezuela gözlemcilerinin de hazır bulunduğu görüşmeye, Kolombiya hükümeti adına M-19 (19 Nisan hareketi) eski üyesi Otty Patino, ELN heyetine ise Pablo Beltran liderlik etmişti.
İlk tur görüşmelerinde, 13 Aralık 2022'de ateşkese varılamamış ancak bazı bölgelerde insani yardım ve hapisteki ELN militanlarının şartlarını iyileştirme kararı çıkmıştı.
Kolombiya'da cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 7 Ağustos'ta görevi devralan sol görüşlü Gustavo Petro, iktidara geldiğinde Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) ile 2016 Barış Anlaşması'nı uygulamaya ve ELN ile de barış görüşmeleri yapmaya söz vermişti.
- ELN ile müzakerelerin geçmişi
Kolombiya, ELN ile birçok kez yarıda kesilen müzakerelere Santos döneminde başlamıştı. Müzakereler Ekvador'un garantörlük ve ev sahipliğinden çekilmesi üzerine Havana'ya taşınmıştı.
Uzmanlara göre, finansmanını uyuşturucu kaçakçılığı, yasa dışı madencilik ve adam kaçırma gibi yöntemlerle sağladığı tahmin edilen, 2 binden fazla mensubu bulunan ELN ile Kolombiya hükümeti arasındaki önceki müzakere girişimleri, örgütün içindeki dağınık güç ayrılığı ve radikal tavırlar nedeniyle ilerleyememişti.
Müzakereler, örgütün 2019'da bir polis okuluna düzenlediği, 22 kişinin hayatını kaybettiği saldırının ardından dönemin Cumhurbaşkanı Ivan Duque tarafından askıya alınmıştı.