Bristol Üniversitesi ve İskoçya Üniversiteleri Çevresel Araştırma Merkezinde çalışan bilim insanları, süper volkanik patlamaların Dünya’nın kabuğunun derinliklerindeki magmanın milyonlarca yılda devasa şekilde biriktiği ve hızla yüzeye çıkıp önceden beri var olan kayaları parçaladığı zaman meydana geldiğini keşfetmiş.
Bir kabuksal akış modeli kullanan uluslararası araştırma takımı, önceden beri mevcut olan plütonların (katılaşmış magma veya lavdan oluşan sokulma kayaçları), bilinen dört dev süper patlamadan birkaç milyon yıl önce oluştuğunu ve yeni mevzilenen magmaların bu plütonları sıra dışı bir hızla parçaladığını göstermiş. Süper patlamaları destekleyen magma uzun bir zaman döneminde birikse de, yerkabuğunu parçalayıp püskürmesi sadece onlarca yıl sürüyor.
Sıcak, katı magmanın yükselişi!
Üç gün önce Nature bülteninde yayımlanan bulgular, magmanın birikmesi ve patlamasıyla ilgili zaman aralıklarındaki bu olağanüstü farklılıkları, sıcak fakat katı kabuğun magmanın yükselişine cevaben akmasıyla açıklıyor. Söz konusu patlamaların nadir yaşanmasının ve sahip oldukları devasa hacimlerin sebebinin bu olduğu aktarılıyor.
Püsküren magmaların içine hapsolan kristaller!
Bristol Üniversitesi Dünya Bilimleri Ana Bilim Dalında çalışan Profesör Steve Sparks şöyle açıklıyor: “Plütonik ve ilişkili volkanik sistemlerdeki bu uzun ömürlülük, büyük ölçekli erimiş kaya patlamalarından önce sığ magma odalarında gerçekleşen kısa süreli birleşmeyle tezatlık sergiliyor. Önceki magma akıntılarıyla oluşan ve püsküren magmaların içine hapsolan kristaller, patlamadan önce uzun süreler boyunca katılaşma sıcaklığına yakın ısılarda veya bunun altında depolanıyor. Genelde de konak magmalarda çok kısa süre duruyorlar; sadece onlarca yıl veya daha kısa.”
Kaynak: Bristol Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu