Uzun mesafelerden getirilen suyun şehre taksim edildiği Maksem adı verilen tarihi yapıdan ismini alan Taksim Cumhuriyet döneminin ilk parkının yapıldığı yerdi. İnönü Gezisi ya da diğer adıyla Taksim Gezisi ( Gezi Parkı ) yapılmadan önce meydandaki önemli eserlerden biri 1806 yılında Halil Paşa Topçu Kışlasıydı. Osmanlı, Rus ve Hint mimarisinden izler taşıyan büyük ve ihtişamlı kışla özellikle 31 Mart olaylarında önemli hasar almış ve uzunca bir süre onarıma muhtaç kalmıştı. 1922 yılında içindeki alanı düzenlenen Kışla Taksim Stadı adıyla stadyuma çevrildi.
Taksim meydanının kimliğinde yer eden bir diğer yapı ise 1928 yılında yapılan Cumhuriyet Anıtı oldu. 1925 yılında bağış yoluyla para toplanarak İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica`ya ısmarlanan anıt 1928 yılı ortalarında İtalya`dan gemiyle getirilerek meydana yerleştirildi 8 Ağustos 1928`de resmen açıldı.
Taksim meydanında ilk düzenlenme çalışmaları ise 1930’lu yılların sonunda başladı. Şehircilik uzmanı Fransız mimar Henri Prost İstanbul’a davet edildi. Onun hazırladığı plan çerçevesinde Taksim Kışlası yıkılacak, Kışlanın yerine ise içinde tiyatro,sinema salonları olan bir sergi binası yapılacaktı. Ayrıca Taksim’den Harbiye’ye,oradan da Maçka’ya ulaşan bir hat üzerinden Dolmabahçe’ye inen vadi boyunca büyük bir park yapılacaktı. Bu parkın bir kısmı da İnönü Gezisi olacaktı.
Henri Prost’un hazırladığı projede daha sonra değişikliklere gidildi. Kışlanın yerine yapılacak olan sergi salonu fikrinden vazgeçildi. Yeni projede altlarında ticari alanların olduğu dört tane apartman yapılmasına kara verildi. İnönü Gezisi ise sağındaki ve solundaki ağaçlıklı iki geniş yola sahip olacaktı. Açıkhava kafeteryalarının bulunacağı yerler meydanda yeni bir çekim alanı oluşturacaktı.
Henri Prost’un hazırladığı imar planı çerçevesinde İstanbul Valisi Lütfi Kırdar tarafından Taksim Topçu Kışlası yıktırıldı ve arazinin bir bölümüne İnönü Gezisi yapıldı. Bu park Cumhuriyet döneminin ilk parkı oldu. Gezi günün sınırlı imkanları ile de olsa güzel bir şekilde tanzim edilmiş, ağaçlar, yeşillikler ve çiçeklerle bezenecekti. Mermer plakalı merdivenler, Boğaziçine bakan oturma mekanları, zarif banklar ile dikkat çekici bir güzelliğe sahip olmuştu. İnönü Gezisi 4 Eylül 1942de törenle açıldı. Geniş kapsamlı Taksim projesinin diğer kısımları ise gerçekleştirilemedi.
Parkın dikkat çekici noktalarından biri de girişinde bulunan oldukça büyük beton kaideydi. Bu kaideye Güzel Sanatlar Akademisi tarafından yapılacak olan bir İnönü heykeli konacaktı. Taksim Meydanındaki Atatürk anıtını gölgede bırakacak şekilde büyükçe hazırlanan İnönü Heykeli hiçbir zaman dikilemedi. 1950’de Demokrat Partinin iktidara gelmesinin ardından atlı heykel uzun bir süre depoda bekletildi ve sonunda Maçka’daki Taşlık Parkına yerleştirildi.
Ömer Aymalı/ Dünya Bülteni - Tarih Servisi