Döviz kurlarındaki dalgalanmaların etkisiyle inşaat sektörü son günlerde ciddi manada sıkıntılar yaşıyor. Fiyatların artması nedeniyle yeni projelere başlanılamıyor.
Sultanbeyli Müteahhit ve Emlakçılar Derneği (SULMED) Başkanı Mehmet Çelik, konuyla ilgili İLKHA'ya konuştu.
"Döviz kurlarındaki oynamalar doğal olarak sektörümüzü de ciddi anlamda etkilemektedir"
İnşaat piyasasında genel anlamda ciddi bir sıkıntı olduğunu belirten Çelik, "Ciddi anlamda istikrarsızlık var. İnşaat sektörü, şu an kendisini bir şekilde çeviriyormuş gibi gözükse de önünü göremeyen bir sektördür. İnşaat sektörü gerçekten çok büyük bir sektördür. Kendisiyle beraber yaklaşık 180-190 sektörü barındıran bir sektördür. Sektörde asıl sorun istikrarsızlıktır. Süreci takip edemiyoruz. Bir hafta, 10 gün, bir ay önce aldığımız fiyatlara mal alamıyoruz. Buda haliyle vatandaşı etkiliyor. Nasıl etkiliyor? Bugün bir fiyata belirlediğimiz daire fiyatını bir ay sonra değiştirmek zorunda kalıyoruz hatta bir ay bile değil 15 gün sonra değiştirmek zorunda kalıyoruz. Bazen fiyatları haftalık güncellemek zorunda kalıyoruz. Bunun en büyük sebebi de piyasadaki dengesizliktir. Döviz kurlarındaki oynamalar doğal olarak sektörümüzü de ciddi anlamda etkilemektedir. En basitiyle; demirde bugün aldığınız fiyatı bir ay sonra aynı rakamlara bulamıyorsunuz veya pimapende aynı fiyatı bulamıyorsunuz. Müteahhit burada doğal olarak fiyatlarını sürekli güncellemek zorunda kalıyor. Döviz kurlarındaki dengesizlik piyasamızı ciddi anlamda etkilemekte, birçok esnaf arkadaşımız işi bırakmak zorunda kalmaktadır." dedi.
"Fiyatlarda inanılmaz derecede bir oynama var"
İnşaat sektöründeki istikrarsızlığın yeni yapılacak projeleri de etkilediğini dile getiren Çelik, "Müteahhit arkadaşlarımız eskiden bir proje yaparlarken temel attıktan ve birinci ikinci tablasını attıktan sonra 1-2 daire satardı. Sonrasında hemen 2'nci projenin temeline başlardı veya arayışına geçerdi. 2'nci projenin sözleşmesini yapar hazırda bekletirdi. Şimdi onu yapamıyor. Projesine başlayan müteahhit; projemi analı babalı bir şekilde büyüteyim, satayım, bakayım elimde para var mı, kar etmiş miyim hesabını yapıyor. İkinci projeyi alan müteahhit bulmak çok zor, alamıyor çünkü önünü göremiyor." ifadelerini kullandı.
Fiyatlarda inanılmaz derecede bir oynama olduğunu, önceleri firmaların kendilerine uzun vadeli çeklerle ürün verdiğini ve her gün müteahhitin kapısına ürün satmak için geldiklerini dile getiren Çelik, "Şu an gelen, giden yok. Para peşin, parayı verin ürünü verelim diyorlar. Artık haftalık, günlük de değil saatlik olarak fiyatlar değişiyor. Eskiden proje aldığımız, inşaata başladığımız zaman tabelamıza 'satılık 3+1, 2+1 dairelerimiz' yazar altına da fiyatımızı yazardık. Örnek vereyim; 400, 450, 500 lira fiyat belirlerdik ve 6-7 ay inşaatı devam eden projemiz bitene kadar fiyatı değişmezdi. Aşağı yukarı 10-20 bin lira değişirdi. Şu an fiyat veremiyoruz. Projeyi başlatıyoruz, satılık dairelerimiz mevcut diyoruz, tabelamızı asıyoruz ama fiyat veremiyoruz. Vatandaş daire almak için arıyor; fiyat veriyoruz, düşüneyim diyor. Bir hafta sonra arıyor fiyatı değiştirmek zorunda kalıyoruz. Vatandaşa söyleyince, 'niye böyle oldu sen bana bir hafta, 10 gün önce böyle dedin' diyorlar. Vatandaşa anlatamıyorsun. Pimapen fiyatını bu rakama aldım bir hafta sonra bu fiyata çıktı diye anlatamıyorsun. Demir veya çimento fiyatı değişti diyemiyorsun. Buda sektörü tamamen etkiliyor. Silsile yoluyla gider; emlakçı arsa bulur, müteahhide verir, müteahhit mimara verir, mimar haritacıya verir. Bu dört sektör de buradan ekmeğini çıkarıyor. Böyle durumlarda dört sektör de beklemeye geçiyor. Belli başlı çalışan firmalar var ama onlar da bir projeyi bitirmeden başka projeye geçmeyi düşünmüyorlar çünkü istikrarsızlık var." diye konuştu.
"Sektörde çalışan işçiler evine ekmek götüremiyorlar"
Sektörden evine ekmek götürenlerin, son durumdan ciddi anlamda etkilendiğini ifade eden Çelik, "Gayrimenkul danışmanı dediğimiz sadece bir kişi değildir, bunun yanında çalışan 2-3 personel olur. Mimarın en az 3-5 personeli olur, müteahhittin hem personeli hem de 10-12 dairelik küçük bir projede; 5 tane demirci, 5 tane duvarcı, 5 tane kalıpçı, fayansçısı, mermercisi, duşakabincisi var. Hepsini topladığınız zaman ciddi anlamda bir sayı yapıyor. Ailelerle çarptığınız zaman binleri buluyor. Bu süreçte müteahhit inşaat yapamazsa, mimar projesini yapamazsa, emlakçı müteahhide yer getiremezse toprak sahipleri de önünü göremiyor. Hepsini topladığımızda binlerce insan oluyor ve etkileniyorlar. Çevremizde görüyoruz, vatandaşlar zor durumdadır. Daha önceki çalışanlarımız, iş yok mu diye soruyorlar. Onlar da evine ekmek götüremiyor, sıkıntılar yaşıyorlar. Ben ümitvarım, devlet bu konuda bazı önlemler alıyor, bize de duyumlar geliyor. Sektörde stokçuluk yapanlarla ilgili çeşitli çalışmalar yapılıyor. Umudumuz var, inşallah düzelir. Özellikle müteahhitlere sigortalarda ve vergi konusunda yardımcı olunursa biraz daha önümüzü göreceğiz. Ciddi anlamda işimize dört elle sarılıp çalışacağız. Umudumuz var, inşallah hep birlikte bu süreci atlatırız diye umut ediyorum." şeklinde konuştu. (İLKHA)