Artan döviz kuru ve dünya genelinde yaşanan ham madde sıkıntısı bütün sektörleri etkilediği gibi yerel gazeteleri de olumsuz anlamda etkiliyor. Gazetede kullanılan kâğıt, kalıp ve kimyasal boyaların ithal olması ve tedariklerinde yaşanan sıkıntılar, bunun yanında resmi ilanların alınabilmesi için çalıştırılması gereken 6 elemanın maaşları ve sigorta primleri, yerel gazetelerin yükünü arttırıyor.
Ayrıca tasarruf tedbirleri kapsamında resmi kurumlar tarafından alınan gazete sayılarının düşürülmesi de yerel gazetelerin yaşadığı bir başka sıkıntı olarak görülüyor.
Van’da yerel gazetelerin yaşadığı sorunlar ile ilgili İlke Haber Ajansı’na (İLKHA) açıklamada bulunan yerel gazete temsilcileri, yaşadıkları sorunların çözümü için yetkililere çağrıda bulundu.
Yerel gazetelerin varlıklarını Basın İlan Kurumu aracılığıyla verilen ihale ilanlarını gazetelerinde yayınlayarak giderdiklerini belirten Van Bölge Gazetesi İmtiyaz Sahibi Bişar Ulutaş, yerel gazetelerin varlıklarını sürdürebilmelerinin resmi ilanların gazetelerinde yayınlanması ile mümkün olduğuna vurgu yaptı.
“Gazete basımında kullanılan malzemelere yüzde 200 oranında zam geldi”
Bişar Ulutaş
Son yıllarda resmi ilanlarda da düşüş olduğunu, hatta son 10 yıla bakıldığında ekonomik sıkıntıdan dolayı ülkemizde birçok yerel gazetenin kapandığını bazılarının da birleşmek zorunda kaldığına dikkat çeken Ulutaş, “Biz de daha önce tek başımıza bir gazeteydik ama 2013 yılında bu sıkıntılar had safhaya ulaşınca birleşmek zorunda kaldık. Birleşince, ekonomik anlamda biraz rahatladık. Ancak 2020’nin ortalarında başlayan ekonomik sıkıntılar 2021’de de artarak devam edince yerel gazeteler uygun fiyata kâğıt bulmakta zorlandı. Yine gazetelerin yayınlanması için kullanılan alüminyum kalıpların da fiyatı oldukça arttı. Kullanılan kimyasal boyalara zam geldi. Yani gazetelerde kullanılan malzemelerin fiyatları yüzde 200’e varan oranlarda yükselince ister istemez yerel gazeteler çok büyük sıkıntılar yaşadı.” dedi.
“Resmi ilan alabilmemiz için yerine getirmemiz gereken şartlar var”
Gazetenin resmi ilan alabilmesi için yerine getirmesi gereken bazı şartlar olduğunu söyleyen Ulutaş, gerekli şartları şöyle sıraladı:
“Van gibi bir ilde resmi ilan alan bir gazetenin 6 kişi çalıştırma mecburiyeti var ve bu 6 kişi sigortalı olmak zorundadır. Çalıştıracağınız bu 6 kişi ya halkla ilişkiler ya da basınla ilgili bir fakülte mezunu olacak. Ya da 18 ay boyunca bir basın kurumunda sigortası yatmış olacak. Bu çalışanları çıkaramazsınız. Vergilerinizi yatırmak zorundasınız. Vergilerinizi yatırmadığınızda Basın İlan Kurumu hesabınıza para yatırmıyor. Bütün bu şartları da yerine getirmeniz gerekiyor. Bu ödemeleri mecburen yapıyoruz. Bütün bu şartları yerine getiriyoruz, kâğıtçıya para vermemiz gerekiyor, kalıpçıya da para vermek zorundayız. Bütün bu malzeme fiyatları artınca matbaa baskı maliyeti de artmış oluyor. Baskı fiyatlarımız son bir buçuk yılda yüzde 200’e yakın arttı. 20 Aralık 2021’de Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamadan sonra düşen dolar fiyatı ile beraber piyasada bir durağanlık başladı. Fiyatlar artmamaya başladı. Umarız böyle devam eder. Ayrıca tasarruf tedbirlerini gerekçe gösteren bazı kurumlar da gazete sayılarını da ciddi anlamda düşürdü. Bu da yerel gazeteleri olumsuz anlamda etkiledi. Bizler yerel gazeteler olarak kendimizden kısıyoruz. Umarım bu ekonomik sıkıntılar yavaş yavaş düzelir.”
“Yerel gazeteler can çekişiyor”
Alaaddin Güçlü
Ekonomik krizden bütün sektörlerin olduğu gibi yerel gazetelerin de ciddi anlamda etkilendiğini ifade eden Van Olay Gazetesi Matbaa Üretim Müdürü Alaaddin Güçlü ise “Kâğıt, kalıp, kimyevi maddeler ithal oldukları için matbaa ve yerel gazeteler bundan ciddi anlamda etkilendi. Yerel gazeteler can çekişiyor. Akılı telefonların yaygınlaşması ile beraber gazete alımı artık yok. Yerel gazeteler olarak bu durumdan daha fazla etkileniyoruz. Bir çıkış yolu arıyoruz ama nasıl olacak onu da bilmiyorum. Bu durumda bizim elimizde kalan sadece resmi ilanlardır. Resmi ilanlar da eskisi gibi yok. Resmi dairelerin abone sayıları düşürüldü. Bu durum da bizi oldukça etkiledi. Maliyetlerde de yüzde 200 oranında bir artış oldu.” diye konuştu.
Yaşadıkları sıkıntıların çözümü için yetkililere seslenen Güçlü, “Gazete kadro sayılarında bir düşüş yapılmasını istiyoruz. Şu an mecburi olarak 6 kişinin çalıştırılması gerekiyor. Bu sayı 3-4’e düşürülebilir. Sigorta prim ücretleri düşürülebilir. Resmi ilan sayıları arttırılabilir. Bu konularda devletin desteğini bekleriz.” şeklinde konuştu.
“Malzeme tedarik etmede sıkıntı yaşıyoruz”
Erdal Perihan
Gazetelerin en büyük sıkıntısının girdi maliyetleri olduğunu dile getiren Vansesi Gazetesi İmtiyaz Sahibi Erdal Perihan ise şu ifadeleri kullandı:
“Kullandığımız ürünlerin hepsi ithal ürünlerdir. Dolar artınca bizim kullandığımız ürünlere de zam geliyor. Kurlardaki belirsizlik bizleri çok etkiledi. Hem ürün bulunmuyor, olan ürünler için de birkaç misli ücret isteniyor. İstanbul’da kuşe kâğıdı bulmak çok zor. Diğer gazete kâğıtlarını ve kalıp temin etmek de çok zor. Tedarikçi firmalar da önlerini göremedikleri için ürün temin etmiyor. Şu an sıkıntımız had safhadadır.” (İLKHA)