VAN - Türkiye genelinde en çok görülen hastalıkların tabii olarak bölgemizde de görüldüğünü ifade eden Op. Dr. Çelik, özellikle bölgemizde beslenme alışkanlıklarına ve sigara içimine bağlı olarak mide hastalıklarının çok fazla görüldüğünü ve mide ameliyatlarının sık yapıldığına dikkat çekti.
İşte bölgemizde sık görülen hastalıklar
Bölgede ciddi bir beslenme sorunu yaşandığını belirten Op. Dr. Çelik, "En basitinden halk arasında Basur olarak bilinen hemoroidel hastalıklar Van ve bölgede Türkiye ortalamasının çok üzerinde gözükmektedir. Bunların muhtemel beslenme alışkanlıklarından kaynaklanan bir durum olduğunu düşünüyoruz. Onun dışında yine beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak mide şikâyetleri çok sık görülüyor. Bize gelen hastaların çoğu hazımsızlık, ekşitme, karında şişkinlik, karın ağrısı gibi şikâyetlerle bize geliyorlar. Bunun dışında bölgemizde sudaki kireç oranına bağlı olarak safra yolları hastalıkları sık gözüken hastalıklardır, Tiroit bezi hastalıkları ile çok sık karşılaşıyoruz ve kadınlarda gözüken meme hastalıkları gibi iyi huylu dediğimiz hastalıklarla karşılaşıyoruz" dedi.
Bölgenin midesi ağrıyor
Ameliyatlara gelince maalesef daha çok kanser ameliyatları yapıyoruz. Üst Kist sistemi dediğimiz yani yemek borusu ve mide ile ilgili kanserler çok sık görülüyor. Ben yaklaşık bir yıldır. Bu tür vakaların ameliyatına başladım. Daha önce Hacettepe de benzer vakaları yapıyorduk, yalnız bu kadar çok hasta yoktu. Burada yemek borusu kanserleri ve mide kanserleri sık gözüküyor ve yaş ortalaması da çok düşüktür. Bu hastalar genelde karın ağrısı ve yemek yerken de ağrı ve yutma güçlüğü şikâyetleriyle bize geliyorlar" tespitinde bulundu.
İşte mide ve yemek borusu kanserlerinin nedenleri
Mide hastalıklarının nedenlerinin başında sigaranın geldiğine değinen Op. Dr. Sebahattin Çelik, "Bölgede çok yoğun sigara içicisi var. İkincisi Salamura dediğimiz yoğun tuzlu yiyecekler. Bunlar Çin, Japon ve bizim kültürümüzde var. Bunun yanında sıcak çay içtiğinizde yemek borusundan aşağı ininceye kadar, hatta mideyi dahi yakabiliyor. Bu da kanserojen maddelerin yemek borusu duvarından daha rahat derinlere sızmasını kolaylaştırıyor. Dolayısıyla bunun kanserin gelişmesinde etkili olduğu düşünülüyor. Bir de genetik faktörler var. Ancak mide ve yemek borusu kanserlerinde genetik rol çok düşüktür." şeklinde konuştu.
"Kalifiyeli eleman ve temel cerrahi malzemelerde sıkıntı var"
Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde 20'nin üzerinde yemek borusu ve mide kanseri ameliyatı yaptığını hatırlatan Çelik, "Burada sadece iki hastamızda kısmi bir sıkıntı çıktı. Onun dışında çoğu hastamızda çok başarılı sonuçlar aldık. Burada Türkiye'nin her yerinde yapılan ameliyatlar tabii ki yapılıyor. Hastanemiz fiziki olarak da çok uygun. Yalnız hastanede kalifiyeli eleman olmaması ve temel cerrahi malzemelerde sıkıntılarımız var. Onları da burada ifade etmiş olalım. Bunlar giderilirse bence her ameliyat burada yapılabilir" dedi.
"Hasta ile sağlıklı iletişim kuramıyoruz"
Bölgede eğitim düzeyinin düşük olduğunu ve buna bağlı olarak hastalarla iletişim noktasında sıkıntılar yaşadıklarını belirten Çelik, "Buraya gelen hastaların kültürel yapısına uygun bilgi verilmeli. Çok ilginçtir, çoğu hasta hastalığını ve neden ameliyat olduğunu bilmiyor. Bölgemiz insanının feodal yapısından dolayı oldukça kalabalıktırlar. Bir hastayı yatırdığınızda sanki tüm aşireti yatırmış gibisin" diye konuştu.
Mide kanserlerinde dünyada azalma olduğunu ancak Türkiye'de aksine bir artışın söz konusu olduğunu ifade eden Dr. Çelik sözlerini şöyle sürdürdü, "Mide kanseri üç bölümden oluşuyor. Yemek borusuna yakın kısım, orta kısım ve ince bağırsağa yakın kısımdır. İnce bağırsağa yakın olan kısmın tümör ameliyatı daha basit iken, yemek borusuna yakın kısım ameliyatları daha zordur. Hastaların seyri de kötü oluyor. Benim burada dikkatimi çeken, bölgemizde bu kötü dediğimiz kanser sayısı oldukça fazladır. Dünya'ya baktığımızda mide kanserinde ciddi bir düşüş yaşanırken Türkiye'de ise bunun aksine artış gözüküyor."
"Kanser deyip hastayı bir kenara atmayın"
Doğru hastane ve doğru doktorun çok önemli olduğunu aktaran Dr. Çelik, "Maalesef bu iş meslektaşlarımız tarafından suiistimal ediliyor. Hasta yakınları bu tür durumlarda doktorun deneyimine dikkat etmelidir. Kanser deyip hastayı bir kenara atmamak lazım. Bakın bu bizim toplumumuzda var. İşte 'kanser oldu, artık bitti, bu hasta ölecek' mantığıyla yaklaşılıyor. Çok geç getirilen hastalar var. 4-5 yıl hastalığın üzerinden geçtikten sonra hastayı getirenlere şahit oluyoruz. Kanser erken tanı konulursa tedavisi olan bir hastalıktır" ifadelerini kullandı.
Öte yandan uzmanlar bölgede görülen mide hastalıklarının sebeplerini şöyle sıralıyor;
*Tuzlu balık ve peynir tüketimi
*Yoğun sigara kullanımı
*Sıcak çay tüketimi azaltılmalı
*Bol miktarda taze sebze ve meyve tüketilmeli. (Murat Dalgın - İLKHA)