Dış Haberler Servisi
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby, Bakanlıkta düzenlediği basın brifinginde Afganistan'daki son durumu ve devam eden tahliye sürecine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Afganistan'da kontrolü eline geçiren Taliban'ın liderleriyle bazı ABD'li yetkililerin görüştüğünü hatırlatan Kirby, ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı General Frank McKenzie'nin pazar günü Doha'da Taliban liderleriyle bir araya geldiğini belirtti. Kirby, söz konusu görüşmelerde Taliban'a "tahliye operasyonuna müdahalede bulunmaması gerektiğinin" söylendiğini vurguladı.
Tahliye operasyonu planının mükemmel şekilde işlemediğini kabul eden Sözcü, tüm durumlara karşı yaptıkları planlamaların askeri olarak en iyi şekilde uygulanmasını temin etmeye çalıştıklarını dile getirdi.
Sahada 6 bin civarında askerle planlarını en iyi şekilde icra edeceklerini söyleyen Kirby, tüm ihtimalleri öngörmelerinin mümkün olmadığını ifade ederek Kabil Havalimanı'nda ortaya çıkan görüntülerden kendilerinin sorumlu olmadığını savundu.
ABD’NİN KAÇIŞ PLANI DEVAM EDİYOR
Brifingde söz alan ABD'li Tümgeneral Hank Taylor, Kabil Havalimanı'nda önceki gün yaşanan kaosun ardından gerekli güvenlik önlemlerinin alındığını ve havalimanının hava operasyonlarına yeniden açıldığını duyurdu. ABD'nin Kabil Büyükelçiliğindeki personelin Hamid Karzai Havalimanı'na transfer edildiğini aktaran Taylor, havalimanındaki bu kişilerin şu anda tamamen güvende olduğunu belirtti.
“HAVALİMANINDAKİ GÖRÜNTÜLER BATI SİYASETİ İÇİN UTANÇ VERİCİ”
Kabil Havalimanı’ndaki utanç görüntülerine Almanya’dan tepki geldi. Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Kabil Havalimanı'ndaki çaresizlik görüntülerinin Batı siyaseti için utanç verici olduğunu söyledi.
Steinmeier, başkent Berlin’de yaptığı açıklamada, Kabil’deki görüntülere ve Afganistan’daki gelişmelere kimsenin kayıtsız kalamayacağını belirtti.
"Kabil havaalanındaki çaresizliğin görüntüleri Batı siyaseti için utanç verici." ifadesini kullanan Steinmeier, Almanya’nın şimdi Afganistan’daki vatandaşlarını ve Almanya’ya yardım eden Afganları tahliye etmesi gerektiğini aktardı.
Steinmeier, Afgan hükümetinin hızlı yıkılması ve Taliban’ın direniş olmadan ülke yönetimini ele geçirmesinin gelecekte kalıcı etkiler bırakacağını dile getirerek, Afganistan’da yıllarca süren çabaların başarısızlığının "temel soruları" gündeme taşıdığını belirtti.
BİDEN ÇEKİLME KARARINI SAVUNDU
Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden, Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında, Kabil'deki durum hakkında konuştu. Afganistan'dan çekilme kararını şiddetle savunan Biden, kendisinin Afgan savaşını gören 4. başkan olduğunu ve bunu bir sonraki başkana devretmeyeceğini belirtti.
11 Eylül'ün ardından Afganistan'a terörle mücadele amacıyla gittiklerini ve El-Kaide lideri Usame bin-Ladin'in öldürülmesi ve örgüte darbe vurulmasıyla bu amaçlarını gerçekleştirdiklerini savunan Biden, bu ülkede başka amaçlar için daha uzun kalmalarının anlamı olmadığını belirtti.
Önceki Başkan Donald Trump döneminde atılan imzalarla ABD'nin, 1 Mayıs'tan itibaren bu ülkeden ayrılmayı kabul ettiğini anlatan Biden, aksi yönde bir karar alması durumunda çok sayıda Amerikan askerinin ölebileceği bir duruma kapı aralayacağını belirtti.
ESKİ AFGAN YÖNETİMİNİ SUÇLADI
Taliban'ın ülkeyi kısa sürede kontrolüne alması konusunda topu Afgan yönetimine ve güvenlik güçlerine atan Biden, "Afganistan'ın siyasi liderleri kendi halkları için bir araya gelmeyi ve ülkelerinin geleceği için müzakere etmeyi başaramadı." dedi.
Biden, ülkedeki olayların çok hızlı geliştiğini belirttikten sonra, "Afgan siyasi liderler vazgeçip ülkeyi terk etti. Afgan ordusu çöktü. Geçen hafta yaşanan olaylar, ABD'nin Afganistan'daki askeri varlığını sona erdirme kararının doğru olduğunu gösterdi, çünkü Afgan güçlerinin kendileri için savaşmaya gönüllü olmadıkları bir yerde siz savaşamazsınız ve savaşmamalısınız." değerlendirmesini yaptı.
Halen Kabil Havalimanı'nda devam eden tahliye operasyonuna da değinen Biden, şu anki en önemli amaçlarının ülkedeki Amerikalıları ve ABD'ye yardım eden Afganları güvenli bir şekilde Afganistan'dan çıkarmak olduğunu söyledi.
TALİBAN GENEL AF İLAN ETTİ
ABD’li yetkililerin Afganistan hezimetiyle ilgili açıklamaları sürerken Taliban, Afganistan'da herkes için af ilan ettiklerini duyurdu.
Taliban'ın kültür komisyonu üyesi Enamullah Samangani, kontrollerine geçen Afgan devlet televizyonunda yaptığı açıklamada, Afganistan'da herkes için af ilan ettiklerini belirterek kadınları yönetime katılmaya davet etti.
Enamullah Samangani, kadınların kurban olmasını istemediklerini ve yönetimde yer almalarını arzu ettiklerini belirterek "Hükümetin yapısı tam olarak netleşmedi ama tecrübelerimiz doğrultusunda tam bir İslami liderlik olmalı ve tüm taraflar katılmalı." ifadesini kullandı.
"Halkın halihazırda Taliban'ın uymalarını beklediği İslami kuralları bildiğini" vurgulayan Samangani, "Halkımız Müslüman, onları İslam'a zorlamıyoruz" diye konuştu.
TALİBAN’IN KABİL’İ ELE GEÇİRMESİ
ABD ile Taliban arasında geçen yıl Katar’ın başkenti Doha’daki barış anlaşması çerçevesinde bu yıl yabancı güçlerin Afganistan'dan geri çekilme süreci başladı. Afgan hükümetiyle Doha'daki müzakereleri devam ettiren Taliban, eş zamanlı şekilde, hazirandan bu yana Afganistan'da birçok ilçeye hakim oldu. 8 Ağustos’ta vilayet merkezlerine yönelen Taliban güçleri, ciddi bir direnişle karşılaşmadan bir haftada ülkenin tamamına yakınını kontrol altına alarak 15 Ağustos’ta Kabil’e girdi. Taliban’ın Kabil’e girmesiyle birlikte başta Cumhurbaşkanı Eşref Gani olmak üzere yöneticilerin büyük çoğunluğu ülkeyi terk etti.