DOĞRUHABER-Muhsin Şenol
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada obeziteye bağlı ölümler, açlığa bağlı ölümlerden çok daha fazla. 2015 yılında yayınlanan rapora göre dünyada 700 milyondan fazla obez bulunurken 2010 yılındaki bir araştırmada ise obeziteye bağlı ölümlerin açlığa bağlı ölümlerden 3 kat daha fazla olduğu ortaya kondu. Ortaya konan bu sayılar akıllara yüz yıllar önce yaşayan büyük bilgin İbn-i Haldun’un “İnsanı açlık değil alıştığı tokluk öldürür” sözünü getirdi.
DÜNYADA GELİR DAĞILIMI
İngiltere merkezli uluslararası yardım kuruluşu Oxfam geçtiğimiz yıl yayınladığı bir raporda çarpıcı gerçeği ortaya koydu. Oxfam tarafından yayımlanan "Önemseme Zamanı" isimli raporda, dünyanın yüzde 1'lik en zengin kesiminin, 6,9 milyar kişiden 2 kat daha zengin olduğu belirtildi. Rapora göre, 2 bin 153 milyarderin 4,6 milyar kişiden daha fazla zengin olduğu ortaya kondu. Raporda görüşlerine yer verilen Oxfam'ın yöneticilerinden Amitabh Behar, son 10 yılda milyarder sayısının ikiye katlandığını vurgulayarak, "Zengin ve fakir arasındaki ara, eşitsizlik giderici politikalar uygulanmadan kapatılamaz." ifadesini kullandı.
KAÇ MİLYON OBEZ VAR?
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan bir araştırmaya göre 2008 yılında dünyadaki obez sayısı 400 milyon iken 2015 yılında bu sayı 700 milyonun üzerine çıktığı görüldü. Ayrıca raporda 2008 yılında aşırı kilolu kişilerin sayısı 1,4 milyar olarak belirtilirken 2015 yılında bu sayının 2,3 milyara çıktığı oraya kondu.
EN ÇOK OBEZ HANGİ ÜLKEDE?
DSÖ VE OECD raporlarına göre dünyada obezite oranlarının en yüksek olduğu ülke ABD olarak öne çıkıyor. Amerika yüzde 38lik obezite oranıyla lider olurken onu sırasıyla yüzde 32 ile Meksika, yüzde 30 ile Yeni Zelanda, yüzde 30 ile Bulgaristan ve yüzde 27 ile Avusturalya izledi.
EN AZ JAPONYA DA VAR!
Yine DSÖ ve OECD verilerine göre obezite oranların en az olduğu ülke ise yüzde 3,7 ile Japonya oldu. Japonya’yı Güney Kore, İtalya, İsviçre ve Norveç izledi. Norveç dışında bu ülkelerde obezite oranı yüzde 10’un altında görüldü.
TÜRKİYE’DE KADINLAR DAHA FAZLA GÖRLÜYOR
Türkiye’de obezite oranı yüzde 22,3 seviyesinde ve bu OECD ortalamasının üstündedir. Ayrıca Türkiye’de kadınların obezite oranları erkeklerinkinden yaklaşık 2 kat daha fazla.
“İNSANI AÇLIK DEĞİL; ALIŞTIĞI TOKLUK ÖLDÜRÜR”
İbni Haldun 1332-1406 yılları arasında yaşamış büyük bir İslam düşünürüdür. İbn-i Haldun sosyoloji, tarih ve sağlık gibi birçok konuda önemli tespitlerde bulunmuştur. İbn-i Haldun yüzyıllar önce, ‘insanları açlık değil, alışmış oldukları tokluk öldürür.’ sözleriyle adeta günümüz anlatmış. İbn-i Haldun bu sözleriyle hem nefis terbiyesine dikkat çekmiş hem de perhizin önemine vurgu yapmıştır. Ayrıca oruç ve perhizin günümüz bilim dünyasında da faydaları ortaya konmaya devam ediyor.
OBEZİTENİN NEDENLERİ
Obeziteye neden olan etmenler tam olarak açıklanamamakla birlikte aşırı ve yanlış beslenme ve fiziksel aktivite yetersizliği obezitenin en önemli nedenleri olarak kabul edilmektedir. Bu faktörlerin yanı sıra genetik, çevresel, nörolojik, fizyolojik, biyokimyasal, sosyo-kültürel ve psikolojik pek çok faktör birbiri ile ilişkili olarak obezite oluşumuna neden olmaktadır. Tüm dünyada özellikle çocukluk çağı obezitesindeki artışın sadece genetik yapıdaki değişikliklerle açıklanamayacak derecede fazla olması nedeniyle, obezitenin oluşumunda çevresel faktörlerin rolünün ön planda olduğu kabul edilmektedir.
Obezitenin oluşmasında başlıca risk faktörleri aşağıda sıralanmıştır:
- Aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları
- Yetersiz fiziksel aktivite
- Yaş
- Cinsiyet
- Eğitim düzeyi
- Sosyo – kültürel etmenler
- Gelir durumu
- Hormonal ve metabolik etmenler
- Genetik etmenler
- Psikolojik problemler
- Sık aralıklarla çok düşük enerjili diyetler uygulama
- Sigara- alkol kullanma durumu
- Kullanılan bazı ilaçlar (antideprasanlar vb.)
- Doğum sayısı ve doğumlar arası süre