Kamuoyunda tepki toplayan kışladaki asker intiharları ve şüpheli ölümler devam ediyor. Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz asker intiharları ile ilgili bir soru önergesi için yaptığı açıklamada şunları söyledi: "1990`dan bu yana 3 bin 813 asker ve Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK ) personeli intihar ya da kaza sonucu hayatını kaybetmiştir. Son 22 yılda 2 bin 221 kişi intihar etmiş, 1602 kişi de `kendini askere elverişsiz hale getirmeye çalışırken` silah kazası veya askeri araç kazası ya da yılan sokması, yıldırım düşmesi, elektrik çarpması ya da düşme sonucu hayatını kaybetti."
Şüpheli asker intiharları araştırılsın
Askerde intihar eden askerlerin sayısı her geçen gün artıyor. 2013 yılının ilk üç ayında intihar eden asker sayısı 13`e ulaştı. Her yıl ortalama 100 asker intihar ederken bu intihar oranlarına göre ortalama her 3-4 günde, bir asker intihar ediyor. Asker intiharlarının ciddi bir şekilde araştırılmasını isteyen asker ailelerinin çoğu, askerde intihar eden çocuklarının ölümlerinin şüpheli olduğunu ve aydınlatılmadığını savunuyor. Peygamber ocağı denilen bir yerde şüpheli asker intiharlarının önüne geçilmemesi ve bunların devam etmesi tepkilere neden oluyor.
Askerde intihar eden askerlerin sayısı her geçen gün artıyor. 2013 yılının ilk üç ayında intihar eden asker sayısı 13`e ulaştı. Her yıl ortalama 100 asker intihar ederken bu intihar oranlarına göre ortalama her 3-4 günde, bir asker intihar ediyor. Asker intiharlarının ciddi bir şekilde araştırılmasını isteyen asker ailelerinin çoğu, askerde intihar eden çocuklarının ölümlerinin şüpheli olduğunu ve aydınlatılmadığını savunuyor. Peygamber ocağı denilen bir yerde şüpheli asker intiharlarının önüne geçilmemesi ve bunların devam etmesi tepkilere neden oluyor.
Asker intiharlarının önünün bir türlü alınmadığını belirten Mazlum - Der Asker Hakları Komisyonu Başkanı Avukat Mahir Oral, asker intiharlarının askeriyenin yapısından kaynaklandığını ifade etti.
Askeriyede çok ciddi yapısal sıkıntılar var
Askeriyede yapısal sorunlarla beraber çözülmesi ve sorgulanması gereken birçok durum olduğunu belirten Mazlum - Der Asker Hakları Komisyonu Başkanı Avukat Mahir Oral, "Askeriyede birçok sıkıntı var. Bunların başında yapısal sıkıntılar geliyor. Yapısal sıkıntılar askeriyenin içinde oluşan kurum kültürü emir komuta zincirinden kaynaklanıyor. Ne emir verilirse sorgulamadan itaat etme anlayışı, bazı rütbelilerin yaptığı keyfi uygulamaları haklı gösterdiği gibi bu emirlere uymayanlar da cezalandırılıyor.
Askeriyede yapısal sorunlarla beraber çözülmesi ve sorgulanması gereken birçok durum olduğunu belirten Mazlum - Der Asker Hakları Komisyonu Başkanı Avukat Mahir Oral, "Askeriyede birçok sıkıntı var. Bunların başında yapısal sıkıntılar geliyor. Yapısal sıkıntılar askeriyenin içinde oluşan kurum kültürü emir komuta zincirinden kaynaklanıyor. Ne emir verilirse sorgulamadan itaat etme anlayışı, bazı rütbelilerin yaptığı keyfi uygulamaları haklı gösterdiği gibi bu emirlere uymayanlar da cezalandırılıyor.
Bu keyfi uygulamalardan dolayı bazı askerler intihar ediyor. Askeriyenin bu yapısal sorunları çözme noktasında ciddi eksiklikleri var. TSK yaptığı açıklamada psikolojik sorunları olanlara destek verildiğini söyledi, ancak psikolojik sorunları olan birçok asker buraya gidenlere deli gözüyle bakılıyor diye oralara başvurmuyor. Ast-üst ilişkisinden kaynaklanan ciddi sıkıntılar var. Problem yaşayan bir rütbeli bunu kendi emri altında bulunan diğer rütbelilere yansıtıyor, bu da askere kadar yansıyor. Ayrıca subaylar, astsubaylar ve uzman çavuşlar arasında bir kast sistemi oluşmuş, birbirlerini aşağılayanlar var. Keyfi uygulamalar disipline boyun eğdirmek için yapılıyor." diye konuştu.
Laik bir ordu neden dini kavramları kullanıyor?
Askeriyenin dini kavramları kullanarak toplum nezdinde kendine bir sempati oluşturmaya çalıştığını belirten Oral, "Askeriye; peygamber ocağı, şehitlik ve benzeri kavramları kullanarak halk nezdinde kendine bir taban oluşturmak ve sempati kazanmaya çalışarak kendisine yapay bir kutsallık oluşturmaya çalışıyor. Bu kutsalları kullanıp kendilerini kabul ettirenler aynı şekilde bu kutsalların olduğu dini kendileri, kendileri için en büyük tehlike görüp onunla savaşıyor. Bu dini kavramları kullanmak bir nevi onların ürettiği bir kandırmacadır. Laik bir ordunun dini kavramlar kullanmasına da hiçbir anlam veremiyorum. Örneğin; rütbeliler, namaz kılanlara bir müçtehit gibi `yüz rekât namaz kılacağına, iki saat nöbet tut, bu daha sevaptır` diyorlar." şeklinde konuştu.
Askeriyenin dini kavramları kullanarak toplum nezdinde kendine bir sempati oluşturmaya çalıştığını belirten Oral, "Askeriye; peygamber ocağı, şehitlik ve benzeri kavramları kullanarak halk nezdinde kendine bir taban oluşturmak ve sempati kazanmaya çalışarak kendisine yapay bir kutsallık oluşturmaya çalışıyor. Bu kutsalları kullanıp kendilerini kabul ettirenler aynı şekilde bu kutsalların olduğu dini kendileri, kendileri için en büyük tehlike görüp onunla savaşıyor. Bu dini kavramları kullanmak bir nevi onların ürettiği bir kandırmacadır. Laik bir ordunun dini kavramlar kullanmasına da hiçbir anlam veremiyorum. Örneğin; rütbeliler, namaz kılanlara bir müçtehit gibi `yüz rekât namaz kılacağına, iki saat nöbet tut, bu daha sevaptır` diyorlar." şeklinde konuştu.
İntiharların azalması için atılması gereken adımlar
Asker intiharlarının mevcut sistemin devam etmesiyle azalmayacağını belirten Oral, intiharların önüne geçilmesi için atılması gereken adımları anlattı: "Zorunlu askerliğin kaldırılması gerekiyor. Bu, intiharları azaltacağı gibi maddi anlamda devlete büyük bir fayda da sağlayacaktır. En köklü çözüm bu olur.
Askeri sistemin yapısının değişmesi gerekiyor. Askeriyenin şeffaflaştırılıp hesap verilebilir bir hale getirilmesi gerekiyor. TSK` da görev yapanların yaptıkları yanlışların yanına kâr kalmayacağını bilmeleri gerekiyor.
Asker intiharlarının mevcut sistemin devam etmesiyle azalmayacağını belirten Oral, intiharların önüne geçilmesi için atılması gereken adımları anlattı: "Zorunlu askerliğin kaldırılması gerekiyor. Bu, intiharları azaltacağı gibi maddi anlamda devlete büyük bir fayda da sağlayacaktır. En köklü çözüm bu olur.
Askeri sistemin yapısının değişmesi gerekiyor. Askeriyenin şeffaflaştırılıp hesap verilebilir bir hale getirilmesi gerekiyor. TSK` da görev yapanların yaptıkları yanlışların yanına kâr kalmayacağını bilmeleri gerekiyor.
Askeri mahkemeler çok ciddi bir sıkıntı oluşturuyor, onların lağvedilmesi lazım. Bir yapı adil düzeni sağlamıyorsa aklama mekanizmasına dönüşüyor. Askeri mahkemeler de böyle, işlev mekanizması gibi olmamalıdır.
Bunlarla beraber emir komuta zinciri gözden geçirilmelidir. Niye bu kadar katı ve sert bir emir komuta zinciri var? Verilen bir emir yanlış da olsa, bir askerin canına da mal olsa sorgulanamıyor. Ayrıca askerlik süreleri de çok uzun bu süre kısaltılmalıdır."
Bunlarla beraber emir komuta zinciri gözden geçirilmelidir. Niye bu kadar katı ve sert bir emir komuta zinciri var? Verilen bir emir yanlış da olsa, bir askerin canına da mal olsa sorgulanamıyor. Ayrıca askerlik süreleri de çok uzun bu süre kısaltılmalıdır."
İntiharlarla ilgili yapılan yorumlar
Asker intiharları sosyal medyada da geniş yankı buluyor. Asker intiharları ile ilgili yapılan yorumlarda bu sorunun ne kadar vahim olduğunu gözler önüne seriyor. İşte asker intiharları ile ilgili haberlere yapılan dikkat çekici yorumlardan bazıları…
Asker intiharları sosyal medyada da geniş yankı buluyor. Asker intiharları ile ilgili yapılan yorumlarda bu sorunun ne kadar vahim olduğunu gözler önüne seriyor. İşte asker intiharları ile ilgili haberlere yapılan dikkat çekici yorumlardan bazıları…
Ahmedi Mahmut: Askerliği yaptık. Özellikle eğitim sırasında komutanların disiplin adı altında erata nasıl davrandığını hepimiz biliyoruz. Küfür, hakaret, sopa...
Bahtiyar Gezmiş: Artık zorunlu askerliği kaldırsınlar. Yeter artık ya! İnsanların bir ton derdi var, ailesi var, geçim sıkıntısı var ve adamı alıp 15 ay ailesinden koparmak var. Ayıptır bu ya! Artık bu saçma sapan zorunlu askerliği tez elden kaldırmaları şart oldu artık.
Can Cerik: Zorunlu askerlik bazılarının psikolojisini bozuyor. Askerlik 6 aydan fazla olmamalı.
Atanalirspor: Askerliğim boyunca iki kez şahit olduğum hadise. Birinde terhisine 8 gün kalan bir çocuğun sinir krizi geçirmesi sonucu aynayı kırıp kendini öldürme girişimiydi. Çocuk ceza aldı, 20 gün askerliği uzattı. Diğeri de kara kuvvetleri komutanlığı destek kıtaları binasının 4. katından kendini atmıştı. Ben terhis olduğumda hala belden aşağısı felçti ve fizik tedavi görüyordu.
(Şükrü Gündüz / İLKHA)
(Şükrü Gündüz / İLKHA)