DENİZLİ - İlbade mezarlığının Selçuklu, Osmanlı, Cumhuriyet dönemlerinde kullanıldığı ve tam olarak 820 yıllık bir tarihi geçmişe sahip olduğu belirtiliyor.
5 yıldan beri İlbade mezarlığında süren kazı çalışmaları hala devam ederken, büyük tehlike saçan ve yer yer yıkılan çevre duvarı ise hala onarılmadı.
Konu ile ilgili PAÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Pektaş, 2008`de başlayan çalışmalarda bugüne kadar neler yapıldığı hususunda bilgi verdi.
Mezarlıkta bulunan Beylikler ve Osmanlı dönemine ait 8 bine yakın mezar taşı envanterinin tutulup kayıt altına alındığını belirten Prof. Dr. Pektaş, \"Bunun yanı sıra birçok mezar yapısı gün yüzüne çıkarılmış, konservasyon çalışmaları yapılıp korumaya alınmıştır. Çalışmaların bir diğer ayağı ise mevcut kırılan taşların yapıştırılmasıdır. Bu şekilde 500`e yakın taşın sağlamlaştırılması yapılmıştır. Kırık taşların yapıştırılıp sağlamlaştırılmasına devam edilecektir. Yine kazı ekibi tarafından belirlenecek alanlarda kazı çalışmaları yapılacak. Denizli ili tarihine ışık tutacak bilgilere ulaşılmaya çalışılacaktır. Çalışma programı içerisinde ayrıca halk tarafından sık sık ziyaret edilen ve saygı duyulan kişilerin yer aldığı türbelerin hem restorasyonu, hem korumaya alınması için çalışmalar yapılacaktır`` dedi.
Öte yandan Denizli`de 5 yıldan bu yana yürütülen çalışmalara rağmen kazının bitirilememesi ve yer yer yıkılan veya yıkılma tehlikesi olan çevre duvarı ise hala tamir edilmemiş durumda.
İlbade Mezarlığı
Denizli il merkezindeki İlbade Mahallesinde yer alan Eski Mezarlık, güney-kuzey yönünde uzanan geniş bir alanı kaplamaktadır. Denizli`nin ilk yerleşim yeri olan Kale`nin (burası günümüzde çarşı olarak kullanılan ve Kaleiçi olarak bilinen yerdir) kuzeybatı yönündeki tepe üzerine kurulan mezarlık 30-40 yıl öncesine kadar şehrin batı yönündeki uç noktalarından birini oluştururken, bugün şehir içinde kalmıştır.
Mezarlık, yüksekliği 1.5-4 m. arasında değişen moloz, taş malzeme ile inşa edilen duvarlarla çevrelenmiştir. Son şeklini 18. yüzyılda alan ve uzunluğu 1741 metreyi bulan duvarlarda, mezarlıktaki bazı mezar taşlarının da kullanıldığı görülmektedir.
Denizli Belediyesi tarafından düzenlenmiş yollarla gezilebilen mezarlıkta, günümüzde halkın saygı gösterdiği Mehmet Gazi, Derviş Ali Kâhya, Şirvani türbeleri ve yol geçmesi nedeniyle, günümüzde mezarlığın dışında kalan Yediler Türbesi yer almaktadır. Büyük bölümü hâlâ sağlam durumda bulunan duvarın kuşattığı geniş bir alana kurulan İlbade Mezarlığı`nda, çeşitli form, süsleme ve yazı özelliklerine sahip binlerce mezar taşı bulunmaktadır. (Necmi Durmazer - İLKHA)