İki aşıda ortak olarak taşıyıcı mRNA’nın yanı sıra şeker, lipitler ve asitlerin yer aldığı görülüyor.
Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin'in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in geliştirdiği yeni tip coronavirüs (Covid-19) aşısı şimdiye kadar ABD, İngiltere ve Kanada’da kullanılmaya başlandı. Yüzde 95 etkinlik gösterdiği açıklanan aşı 27 Eylül itibariyle Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde de kullanılmaya başlanacak. BionTech/Pfizer ile aynı teknolojiyi kullanan Moderna aşısının da kısa bir süre içinde Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi’nden (FDA) acil kullanım onayı alması bekleniyor. Ancak aşılar hakkında üretilen komplo teorilerinin de ardı arkası kesilmiyor. Microsoft’un kurucusu Bill Gates’in aşılarla insanlara çip takacağı ya da mRNA aşılarının insanların DNA’sını değiştireceğine dair iddialar ise hala on binlerce aşıyı reddetmesine neden oluyor.
Bilim insanları, aşıyla sürü bağışıklığı sağlanabilmesi için bir toplumdaki nüfusun en az ortalama olarak yüzde 60-80'inin aşı olması gerektiğini söylüyor. Ancak son zamanlarda yapılan çalışmalar, ABD'de yaşayanların yüzde 40'tan fazlasının aşıyı reddedebileceğini gösteriyor.
Milyonlarca doz Pfizer/BionTech aşısının onaylanan ülkelerde dağıtılmasıyla birlikte, asılsız iddialar tekrar ortaya çıktı. Bunun önüne geçmek isteyen üç şirket de aşılarının tam içeriğini çevrimiçi olarak paylaştı.
Hem Pfizer hem de Moderna aşısı haberci RNA (mRNA) teknolojisini kullanıyor. Bu aşılar türünün ilk örneği olsa da, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre bilim insanları mRNA, teknolojisi üzerinde 20 yıldan bir süredir çalışıyor.
mRNA teknolojisi kanser ve diğer hastalıklarla mücadele etmek için geliştirildi, ancak yeni tip corona virüs için yeniden uyarlanıncaya kadar erken aşama klinik denemeleri geçemedi.
Coronavirüse karşı geliştirilen mRNA aşıları canlı veya inaktive edilmiş virüs içermiyor, yeni tip coronavirüsün yüzeyinde bulunan başak proteinin bir parçasını kodlayarak çalışıyor. Başak protein ayrıca virüsün vücuda tutunduğu kısım olarak biliniyor.
İşte Pfizer/BioNtech aşısının içindekiler;
-mRNA
-Lipitler ((4-hydroxybutyl)azanediyl)bis(hexane-6,1-diyl)bis(2-hexyldecanoate), 2 [(polyethylene glycol)-2000]-N,N-ditetradecylacetamide, 1,2-Distearoyl-sn-glycero-3- phosphocholine, ve kolesterol)
-Potasyum klorür
-Monopotasyum fosfat
-Sodyum klorür
-Dibasic sodium phosphate dehydrate
-Sükroz (Şeker)
Moderna aşısının içeriği ise şu şekilde;
-mRNA
-Lipitler (SM-102, 1,2-dimyristoyl-rac-glycero3-methoxypolyethylene glycol-2000 [PEG2000-DMG], cholesterol, and 1,2-distearoyl-snglycero-3-phosphocholine [DSPC]),
-Trometamin,
-Trometamin hidroklorür
-Asetik asit
-Sodyum Asetat
-Sükroz (Şeker)
COVİD-19 AŞILARININ İÇİNDE YER ALAN MADDELER HANGİ İŞE YARIYOR?
Michigan Eyalet Üniversitesi'nden farmakoloji ve toksikoloji uzmanı olan Doktor D. Pharm, “İçerikler her aşı için biraz farklı olsa da, sonuçta aynı hedefe ulaşıyor. mRNA, her iki aşının da güç merkezidir” dedi.
Ancak yağ olan lipitler de önemli bir rol oynar. Johns Hopkins Üniversitesi’nden Amesh A. Adalja, ise yağ hücreleri olan lipitlerin mRNA'nın hücrelere iletimini kolaylaştırdığını ifade etti. Adalja, “Lipitler, vücuda enjekte edileNE kadar aşıdaki mRNA'yı sarar ve korur” dedi.
Bununla birlikte uzmanlar, aşılarda kullanılan potasyum klorür, sukroz (şeker) ve asetik asit gibi diğer maddelerin daşının pH değerinin veya stabilitesini korumaya çalışmaya yönelik olduğunu söyledi. Aldalja, “Örneğin asetik asit sirkede bulunur. Sodyum asetat aynı zamanda bir dengeleyicidir. Pek çok gıdada bulunur ve ayrıca sıvılarda elektrolit olarak kullanılabilir” dedi.