Son yıllarda uzay yarışında ABD ile ciddi bir rekabete girmek isteyen Çin, uzay çalışmalarına tüm hızıyla devam ediyor.
Ülke, son 20 yılda ürettiği uydu, roket, mekik, keşif araçları ve diğer donanımlar ile kendine yeterli uzay programı geliştirme konusunda ciddi mesafe kaydetti.
Son yıllarda uzayın keşfinde iddialı adımlar atan Çin, insanlı uzay seferlerinde ABD ve Rusya'nın yanında üçüncü güç olarak konumunu pekiştirdi.
AY KEŞİF GÖREVİ
y'ın, Dünya'dan göremediğimiz öteki tarafına 2 Ocak 2019 tarihinde Chang'e-4 uzay aracını indiren Çin, geçtiğimiz günlerde Chang'e-5 aracını fırlatmıştı.
Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA), 2023-2024 yıllarında yeni bir Ay görevine daha başlayacağını duyurdu. Kurum ayrıca, Ay'a ve toprak örnekleri toplamak üzere Chang'e-6 aracının ve Ay'ın güney kutbunda keşif yapmak üzere Chang'e-7 görevlerinin planlandığını bildirdi.
MARS KEŞİF GÖREVİ
Öte yandan Çin, uydu ve gezginci robottan oluşan Mars keşif görevi "Tienvın-1"i 23 Temmuz'da Kızıl Gezegen'e yolladı.
Uydu ve gezginci robotun, ülkenin güneybatısında Hainan Adası'ndaki uzay merkezindeki fırlatılıştan 45 dakika sonra, Dünya yörüngesinde, Mars'a transfer edileceği konuma ulaştığı bildirildi.
Keşif araçlarının 7 aylık yolculuğun ardından Kızıl Gezegen'e ulaşması planlanıyor.
Çin, 2011'de Rusya iş birliğinde Mars'a uydu yollamaya teşebbüs etmiş ancak uydu Dünya yörüngesine ulaşamadan atmosferde yanarak tahrip olmuştu.
İNSANLI UZAY SEFERLERİ
Çin, ilk kez 1967'de Devlet Başkanı Mao Zedung ve Başbakan Cou Inlai döneminde insanlı uzay yolculuğu yapma kararı aldı.
ABD'nin "Gemini" mekiğinden kopya edilerek 1970'lerde yapılan Şuguang uzay aracı başarısız oldu. Ülke ardından Rusya'nın Soyuz mekiğini örnek alan Şıncou mekiğini geliştirerek yıllar sonra hedefine ulaşabildi.
Çinli taykonot Yang Livei, 15 Ekim 2003'te "Şıncou-5" mekiğiyle uzayda 21 saat uçarak ülkesinin ilk insanlı uzay yolculuğunu gerçekleştirdi.
Öte yandan mekiğinin geliştirilmiş ve kapasitesi artırılmış 6 kişilik uzay gemisi versiyonu, insansız test uçuşu için 5 Mayıs'ta uzaya fırlatıldı.
7 Mayıs'ta yörüngeye başarıyla yerleşip 8 Mayıs'ta Dünya'ya geri dönen mekiğin, Çin'in yörüngede kurmayı planladığı uzay istasyonuna taykonotları taşımak için kullanılması hedefleniyor.
Çin, bugün ABD ve Rusya dışında insanlı uzay yolculuğu yapabilme kapasitesine ve tecrübesine sahip tek ülke konumunda bulunuyor.
UZAY İSTASYONU PLANLARI
Çin, ABD'nin uzay araştırmaları alanında iş birliğini yasaklaması ve Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) programına katılımını engellemesi nedeniyle bir süredir kendi uzay istasyonunu kurmak için çalışmalar yürütüyor.
Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı (CMSA), 6 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, istasyonun 2022 içinde tamamlanabilmesi için dört insanlı sefer ve dört kargo seferi düzenleneceği bildirdi.
"Tienhı" (Göklere Katılmak) adı verilen çekirdek modülün 2021'de fırlatılması planlanırken "Vıntien" (Gökleri Aramak) ve "Mıngtien" (Gökleri Düşlemek) adlarını taşıyan laboratuvar modülleri ise 2022'te uzaya yollanacak.
ÇİN'İN UYDU ALTYAPISI
Çin, son yirmi yılda uydu teknolojisi alanındaki atılımlarına da hız verdi. Ülke; Hay Yang okyanus gözlem uyduları, BeyDou küresel konumlama uyduları, Gaofın ve Yaogan yer gözlem uyduları, Şingyün internet uyduları gibi ağlarla altyapısını güçlendirdi.
Çin, tüm bu projeler için fırlatma ve taşıma araç ve donanımlarını yıllar içinde aşamalı şekilde geliştirdi.
Ana fırlatıcı işlevi gören Long March (Uzun Yürüyüş) roketleri hem ağır yükleri hem de daha hafif unsurları uzaya taşımakta kullanılıyor.