İnsan Hakları İzleme Örgütünün (HRW) yayınladığı, "Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) güvenlik görevlisi olma vaadiyle işe alındılar ama iç çatışmalarla dolu Libya'ya gönderilmek için kandırıldılar" başlıklı Hiba Zayadin imzalı araştırma haberinde, Sudanlı gençlerin tanıklığına yer verildi.
Kimliklerinin ifşa edilmemesi için haberde isimleri değiştirilen gençler, "BAE merkezli Black Shield" adlı güvenlik şirketinin verdiği güvenlik personeli ilanlarıyla kandırılarak, önce BAE'deki askeri kamplarda eğitim aldıklarını, sonra da zorla Libya'da savaş bölgelerine gönderildiklerini belirtti.
Habere göre, Black Shield firmasında yüksek maaşlı güvenlik görevlisi pozisyonları arandığı ilanlarını duyan gençler, Sudan'ın başkenti Hartum'da bulunan iki acenteye 266 ABD doları ücret ödeyerek başvuruda bulundu.
Başvuranlara acente tarafından çalışma vizesi ve Abu Dabi'ye uçak bileti hazırlansa da Sudan'da iken kendilerine herhangi bir iş teklif yazısı veya iş sözleşmesi sunulmadı. BAE kanunlarına göre, bu ülkede çalışmak isteyen yabancılar, ülkeye girişlerinde bu belgeleri bulundurmak zorunda.
Abu Dabi'de güvenlik görevlisi olacakları vadedilmişti
Haberde tanıklığına yer verilen Sudanlı işçilerden "Amir" (29), "Abu Dabi kentindeki gökdelenlerde veya alışveriş merkezlerinde güvenlik görevlisi olarak çalışmayı beklediğini" ancak 29 Eylül'de BAE'ye vardığında kendisini işe alan şirket hakkında tedirgin olmaya başladığını aktardı.
Abu Dabi Uluslararası Havaalanı'na vardıklarında, kendisiyle birlikte seyahat eden 40'tan fazla Sudanlı erkeğin Black Shield temsilcileri tarafından karşılandığını söyleyen Amir, buradan otobüslere bindirilerek yaklaşık 300 kilometre doğudaki El-Gayati kentinde bir askeri yerleşkeye götürüldüklerini belirtti.
"En başından beri biraz endişeliydim ve kafam karışmıştı" diyen Amir, hem BAE hem de uluslararası kanunlara göre yasak olmasına rağmen, şirket temsilcilerinin, pasaportlarına ve telefonlarına el koyduklarını kaydetti.
Amir, "Pasaportumu ancak beni Sudan'a geri gönderdikleri gün (5 ay sonra) tekrar gördüm." dedi.
Getirildikleri askeri yerleşkede "aldıkları eğitimin, bir güvenlik şirketinin verdiği eğitimden tamamen farklı olduğunu" vurgulayan Amir, burada kalaşnikof, roketatar, havan topu ve çeşitli bomba eğitimi aldıklarını dile getirdi.
Ülkesindeki ekonomik kriz nedeniyle BAE'de çalışmayı seçtiğini söyleyen 24 yaşındaki Sudanlı üniversite mezunu "Malik" ise kendisiyle birlikte yüzlerce Sudanlı gence neden böyle bir eğitim aldıkları hakkında hiçbir bilgi verilmediğini kaydetti.
Buradaki sorumlulara işin niteliği ve askeri eğitim hakkında defalarca soru sorduklarını aktaran Malik, yetkililerin, sadece eğitimlerinden sorumlu olduklarını ve başka bir şey bilmediklerini, endişelenecek bir şey olmadığını veya bunun sadece standart bir eğitim olduğu cevabını verdiklerini söyledi.
Hafter güçlerine teslim edildiler
Habere göre, BAE'ye ilk gelişlerinden yaklaşık 4 ay sonra, Ocak 2020'de, kendilerine eğitim sürecinin tamamlandığını ve "BAE'ye ait tesislerde görev almak üzere" görevlendirildikleri söylenen Sudanlılar, Abu Dabi yakınlarındaki askeri bir hava üssüne nakledildiklerini aktardı.
Bu noktadan sonra askeri bir kargo uçağına bindirilen gençlere, 5 saatlik bir uçuşun ardından Libya'ya varana kadar, nereye yolculuk ettiklerine dair hiçbir bilgi verilmedi.
Amir, Libya'ya vardıklarında, askeri üniformalı BAE'li yetkililerin gözetiminde, ülkenin doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in kontrolündeki petrol kenti Ras Lanuf'ta yer alan askeri kampa ulaştırıldıklarını aktardı.
Burada Hafter güçlerine teslim edilen Sudanlılara, milislerin kontrol ettiği çevredeki petrol tesislerini koruyacakları söylendi.
Sudanlılardan birinin, varışlarından bir süre sonra, 26 Ocak'ta Hartum'daki ailesine ulaşmayı başardığı kaydedilen haberde, Libya'ya götürülen gençlerin "BAE tarafından kandırıldıkları" haberlerinin medyada yayıldığı belirtildi.
Buna göre, "BAE, Afrika ülkelerinden paralı asker devşiriyor" haberlerinin uluslararası basına yansımasıyla birlikte çok sayıda Sudanlı aile BAE elçiliği önünde protesto gösterileri düzenlerken, Sudanlı yetkililer de dönmek isteyen vatandaşlarının derhal geri getirilmelerini istedi.
Zorla bu yola çıkarılmayı reddeden Sudanlı işçilerden 36 yaşındaki "İbrahim" de "Düzgün bir geçim kaynağı aramaya gittik ama aldatıldık." diye konuştu.
Black Shield güvenlik şirketi ise yaptığı yazılı açıklamayla söz konusu iddiaları reddetti.
BAE'nin darbeci Hafter'e desteği
ABD merkezli yayın organı Bloomberg'in ulaştığı Birleşmiş Milletler'in gizli raporuna da yer verilen haberde, BAE'nin Hafter'e silah tedariği için bir hava köprüsü kurmaya çalıştığı; ocak ve şubat aylarında silah taşındığı iddiaları üzerine BM uzmanlarının en az 37 uçuşa dair soruşturma yürüttüğü bilgisi paylaşıldı.
Halife Hafter'in en koyu destekçileri arasında yer alan Abu Dabi yönetiminin, Çad, Nijer ve özellikle Sudan gibi ülkelerden Hafter için paralı asker devşirdiği yönünde haberler uluslararası basında geniş yankı bulmuştu.
Hafter saflarında Rus güvenlik şirketi Wagner'e bağlı paralı askerler, Sudanlı "Cancavid" milisleri ve Çadlı silahlı isyancılar gibi çok sayıda yabancı savaşçı bulunuyor.