33 Yıldır Kıbrıs Rum Kesimine silah ambargosundan bulunan ABD, Akdeniz'de Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan gerilimi fırsata dönüştürme adına ambargoyu kaldırdı.
Ekathimerini gazetesinin haberine göre, 33 yıllık silah ambargosunun kaldırıldığını bizzat ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo telefonla Kıbrıs lideri Nicos Anastasiadis’i arayarak bildirdi.
Görüşmenin ardından ABD’li yetkililerin bazı Yunan gazetecilere haberi duyurduğu ifade edildi.
Haberde ambargonun kaldırılmasının sadece ölümcül olmayan silahlar için geçerli olacağı vurgulandı.
Ayrıca ambargonun şimdilik bir yıl boyunca kaldırılacağı ancak istenirse daha sonra bu sürenin uzatılabileceği belirtildi.
ABD yetkililerin Yunan basınına, ambargonun kaldırılmasının Doğu Akdeniz’deki gündemden bağımsız olduğunu ifade ettiği de haberde yer aldı.
Haberin kamuoyuna açıklanmasının ardından bir tweet atan Rum lider Anastasiadis, ambargonun kaldırılmasını memnuniyetle karşıladıklarını ifade etti.
“2020 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası” olarak bilinen savunma bütçe tasarısına 2019 yılının sonlarında koyulan bir madde ile Kıbrıs’a uygulanan 33 yıllık silah ambargosunun kaldırılabileceği mesajı verilmişti.
TÜRKİYE’DEN ABD’YE TEPKİ
Öte yandan, Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama şu ifadeler yer aldı:
“ABD'nin Kıbrıs Rum Yönetimine yönelik silah ambargosunun kaldırılması yönünde açıkladığı karar Ada'daki iki halk arasındaki eşitliği ve dengeyi yok saymaktadır.
Bu kararın Kıbrıs meselesinin çözüme kavuşturulması yönündeki çabaları olumsuz etkileyeceği de muhakkaktır.
Doğu Akdeniz'de gerginliğin azaltılması amacıyla çaba harcanan bir dönemde, ABD'nin bölge barış ve istikrar ortamını zehirleyen bu tür bir kararın altına imza atması müttefiklik ruhuyla da bağdaşmamaktadır.
ABD'nin bu kararını gözden geçirmesini, bölgede barış ve istikrarın tesisi için mevcut çabalara destek vermesini bekliyoruz.
Aksi takdirde Türkiye, garantör ülke olarak, hukuki ve tarihi sorumluluğuna uygun olacak şekilde Kıbrıs Türk halkının güvenliğini garanti altına alacak gerekli mukabil adımları kararlılıkla atacaktır.”
AMBARGONUN TARİHİ
ABD, Türkiye tarafından 1974’te başlatılan ‘Kıbrıs Barış Harekâtı’ sonrasında hem Türkiye’ye hem de Kıbrıs Cumhuriyeti’ne silah ambargosu uygulama kararı almıştı.
Türkiye’ye uygulanan silah ambargosu 1977 yılında ABD Başkanı Jimmy Carter tarafından kaldırılsa da bugün tamamen Rumların yönetimindeki Kıbrıs’a silah ambargosu devam etmişti.
ABD, 2019 yılında hazırlanan savunma bütçesinde ambargonun fiilen kaldırılmasına ilişkin ilk sinyalleri vermişti.