Riyad Makaev – Doğruhaber/Analiz
Arabistan ve Rusya arasındaki petrol ateşkesi bitiyor. Eylül ayından itibaren, Arabistan’ın devlet petrol şirketi “Saudi Aramco” yıllarca Rus tedarikçiler tarafından domine edilmiş Avrupa pazarında, ciddi indirimler politikasına hazırlanıyor. Arabistan ve Rusya arasındaki petrol savaşı önümüzdeki aylarda yeniden patlak verebilir. Bloomberg'e göre, hafif Suudi petrol sevkiyatları Avrupalı alıcılar için 2,5 ya da 2,8 dolar daha ucuz olacak. Kuzey-Batı Avrupa'da, en popüler petrol markası olan Suudi Aramco Arap Light (Arap Hafif) petrolü, Rus Urals markasına benzer bir petrol, Ağustos ayına göre 2,5 dolar daha indirimli olacak. Brent petrolün indirimi ise Ağustosa göre bir varil başına 1,8 dolar bekleniyor. Ayrıca, Arap Ekstra Hafif petrol fiyatları 2,8 dolara düşecek, Brent petrol ise 1,3 dolar gerileyecek.
Batılı büyük petrol şirketi olan Platts’tan bir kaynağa göre de Arabistan’ın petrol fiyatlarında indirime gideceği bekleniyordu. Çünkü petrol piyasası gittikçe zayıflamaya başlamıştı. Arabistan petrol şirketi indirime giderse hemen arkasından Birleşik Arap Emirlikleri devlet şirketi ADNOC da fiyat indirimine gidecektir. Yeni indirimler ek hacimler satmak için gereklidir. Çünkü Ağustos ayından itibaren OPEC + ülkeleri üretimi günde 1,2 milyon varil artırıyor. Zaten Arabistan, BAE ve Kuveyt Temmuz ayında gönüllü ek kotalarından vazgeçerek neredeyse günlük 1 milyon varil ilave petrol pazara sürdü. Dolayısıyla, petrol fiyatları yeniden düşüşe geçecek.
Yeni petrol, Çin ve Hindistan'ın petrol alımları keskin bir şekilde azalttığı, boş olan depolama kapasitesinin tükendiği ve bazı ülkelerin koronavirüs nedeniyle yeniden karantinaya gidebileceği bir zamanda piyasaya akmaya başlayacak. Dolayısıyla, önümüzdeki üç ila dört ay içinde petrol piyasanın hafif bir bolluğunu yaşayacağız. Üretim artış deneyi OPEC + ülkelerine karşı çalışabilir. Ancak, bunu yaşamadan göremeyeceğiz.
Rystad'a göre, Ağustos ayında küresel üretim talebi günde 700 bin varil, Eylül ayında ise günde 2 milyon veya bir süper tanker kadar aşacak. Suudi Aramco'nun açıkladığı fiyat indirimi, Rusya'nın koronavirüs salgını nedeniyle üretimi kesmeyi reddettiği ve OPEC + anlaşmasından çekildiği Nisan ayında Riyad'ın vermeye başladığı indirimlerden önemli ölçüde daha az. O zaman Avrupa'daki Suudi petrolü bir kerede 10 dolar düşmüştü. Ancak, Rusya ile fiyat savaşının sona ermesi Suudilere herhangi bir mali fayda sağlayamadı. Arabistan, mayıs ayındaki üretim ve ihracat kesintileri nedeniyle petrolden 23.9 milyar riyal (6,4 milyar dolar) kazandı. Arabistan’ın petrol geliri, Rusya ile fiyat savaşının tüm hızıyla devam ettiği bir önceki aya göre bile anlaşmadan sonra düştü ve geçen yılın ortalama aylık 16.8 milyar dolarlık oranından şuanda yüzde 60'tan fazla düşmüş durumdadır.
Umarım, Suudiler kendilerine göre bir hesap yapıp bu adımı atıyordur. Rusya bu durumda ne yapacak henüz kestirmek çok zor. Yeniden Trump’ı devreye sokmaya çalışabilir mi, Trump yeniden devreye girer mi bilinmez ama Arabistan ve Rusya arasında yeniden petrol savaşının alevleneceği kesindir. Zaten, koronavirüs nedeniyle ve düşen petrol fiyatlarıyla ciddi bir sıkıntı çeken Rusya koronavirüsün ve petrol fiyatların düşüşünün ikinci dalgasını nasıl karşılar hep birlikte göreceğiz inşallah.