MERSİN - Bir aileyi en çok endişelendiren çocuklarda gelişme çağında sıkça görülen topuğun içe basması, düztabanlık gibi sorularımız yanıtlayan Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Güran Dinçer, "Düztabanlık, ortopedi pratiğinde, çok sık karşılaşılan bir klinik tablodur. Bu sıklık genellikle çocuğun şikâyetinden değil ailenin ayağın şekli ve ileride neden olabileceğini düşündükleri yürüme bozukluğu ile ilgili endişelerinden kaynaklanmaktadır" diye ifade etti.
"Tüm bebekler yaşamın ilk üç yılında düztabandır"
Doğan her insanın düztaban olarak dünyaya geldiğini belirten Op. Dr. Güran Dinçer, "Aileler çocuklarının tabanında çukurluk göremeyince düztaban olacağından, ileride yürüme bozukluğu ortaya çıkacağından, spor yapmakta zorlanacağından, hatta askerlik ya da polislik gibi mesleklere alınmayacağından kaygı duyarlar. Oysa hemen tüm bebekler yaşamın ilk üç yılında düztabandır, bu durum bebek tipi yağ dokusunun ayak tabanında, cilt altında yerleşmesinde kaynaklanır" dedi.
"Ortopedik ayakkabılar, çocuğu değil aileyi tedavi eder!"
Ülkemizde, çocuk düztabanlığını tedavi edilmesi gerektiği inanışı önemle vurgulayan Op. Dr Güran Dinçer şöyle devam etti: "Bu yanlış inanış özellikle hassas ailelerde anneanne, babaanne, dedeler arasında endişe yaratmaktadır. Bu nedenle çocuğa ortopedik bot veya tabanlık kullanılması gerektiğini düşünürler. Bu endişelerin giderilmesi amacıyla birçok kez tabanlık veya ortopedik bot kullanmak zorunda kalınmaktadır. Ancak bu tip tedaviler sadece aileyi tedavi eder çocuğu değil. Bu desteklerin ayağın şekline kısa dönemde katkısının olduğu gösterilse de, ayağın doğal seyrine katkısının olmadığı ispatlanmıştır."
"Gelişmiş ülkelerde ortopedik ayakkabı kullanımı terk edilmiştir"
Ortopedik ayakkabı kullanımının çocuk ayağının normal gelişimini etkilemediğini belirten Dinçer şunları söyledi: "Bu tedaviler çocuk ayağının normal gelişimini etkilemez ve ayak istediği gibi gelişir. Çocukların çocuğunda ayaktaki ve bacaktaki şekil bozuklukları 5 -6 yaşlar civarında kendiliğinden geçtiği için çocuğuna ortopedik ayakkabı veya tabanlık kullanan anne -babalar bu düzelmenin ayakkabı sayesinde olduğunu düşünebilirler. Oysa özel ayakkabılar kullanmayan çocuklarda da aynı düzelme görülmektedir. Çocuğuna ortopedik ayakkabı almış olan insanlar bunların kaba sapa, ağır, hantal ve sert olduğunu, çocukların rahat etmediklerini ağrı ve sıkıntı çektiklerini bilirler. Gelişmiş ülkelerde ortopedik ayakkabı kullanımı tamamen terk edilmiştir. Her yaştaki çocuğa ayakkabı seçerken aranacak ortak birtakım özelikler vardır, bunlar: ayakkabının ayağa uygun olması, ön ve arka kısmının destekli olması, ayakkabı iç tabanının el ayası sertliğinde olması, içi ve dışı hakiki deri olması, kaymaz tabanlı olması, yumuşak, esnek rahat ve kolay giyilip çıkartılmasıdır."
"Rijid düztabanlık çok nadir rastlanıyor"
Düztabanlığın esnek düztabanlık ve rijid düztabanlık olarak ikiye ayrıldığının altını çizen Dr. Güran Dinçer, "Çocuk yürüdükçe bu yağ dokusu ezile ezile kaybolur ve çocuğun ayakları normale döner. Normal ayak arkı, yaşamın ilk 10 yılı içinde gelişir. Düztabanlık; esnek düztabanlık ve rijid düztabanlık olarak ikiye ayrılır. Esnek düztabanlık, toplumda yüzde 20`ye yakın sıklıkla gözlenir, bu tipte ayak havada iken ayak tabanında kavis görülür, ayak yere basınca taban düzleşir, genelde sorunsuzdur, ağrı yapmaz ve zaman içinde düzelir. Rijid düztabanlık ise çok nadirdir, kemik hastalıklarından kaynaklanır ve ağrılıdır. Ayak kavisi ayak yere basarken ve yerden kaldırınca değişmez. Bunları birbirinden ayırmak gerekir. Ayak arkının çocuğun büyümesiyle paralel olarak gelişeceği çocukların büyük kısmında normal ark yapısının kazanılacağı bilinmelidir" şeklinde konuştu.
"Çocukluk çağında gözlenen basma kusurları doğal gelişimin bir parçasıdır"
Ortopedik olarak satılan veya özel olarak yaptırılan ayakkabıların modern ortopedi bilimi ile hiçbir ilgisi olmadığını söyleyen Op. Dr Güran Dinçer, tabanlık ve ortopedik bot kullanımının ayak gelişiminde dair hiçbir şeyi değiştirmediğini, daha çok aile kesesine yük olduğunu ve çocuğun da ayağını rahatsız ettiğinin bilimsel gerçekler olduğunu söyledi.
Doğru olanın yumuşak hafif ve rahat ayakkabıların kullanımı olduğunu ifade eden Dr. Dinçer, "Düztabanlık semptomatikse tedavi gereksinimi artar. Tedavinin amacı ayak şeklinin düzeltilmesi değil şikâyetlerin giderilmesidir. Eğer çocuk spor veya aşırı hareket yaptığı zaman ağrıyla oturuyor veya yorgunluk hissi oluyor kucağa alınmak istiyorsa germe egzersizi önerilir. Eğer egzersize rağmen ağrı ve gerginlik devam ediyorsa o zaman tabanlık önerilir. Sonuç olarak çocukluk çağında gözlenen basma kusurları doğal gelişimin bir parçasıdır zamanla çocuğun yürümesi olgunlaştıkça, kendiliğinden düzelmektedir. Tabanlıkların ortopedik botların kullanılması ayak gelişimine dair hiçbir şeyi değiştirmediği gibi aile kesesine yük olmakta ve çocuğun da ayağını rahatsız edebilmektedir. Bu bilimsel gerçek ışığında tabanlığı çıkartıp çocuğu normal ayakkabıyla yaşama alıştırmak gerekir" diye konuşmasını sonlandırdı. (A. Hakim Kurt - İLKHA)