Mezopotamya medeniyetlerinin başkenti, insanlığın beşiği antik kent Hasankeyf’in dönüşüm süreci, Ilısu Barajının su tutmaya başlamasından itibaren her aşamada İLKHA tarafından havadan görüntü ile kayda alındı.
Hasankeyf’in yeni çehresi de drone ile kayda alınırken İlçe Kaymakamı Haluk Koç, İLKHA’ya yaptığı açıklamada Hasankeyf’in bugünü ve geleceğini anlattı.
Kaymakam Koç, ilçede yakın zamanda tekne turlarının yapılacağını, tarihi yerleri ziyarete açmayı planladıklarını belirtti. Gelecekte Hasankeyf'in çok önemli bir turizm beldesi olacağına dikkat çeken Koç, ilçenin Güneydoğu’daki incisi olacağını vurguladı.
Yeni Hasankeyf’in inşa sürecine değinen Koç, önümüzdeki yıl eylül ayında ilçenin çevre düzenlemesinin biteceğini ümit ettiklerini kaydetti.
Artuklu, Eyyubi ve Selçuklu döneminin önemli kültür ve uygarlık merkezlerinden ve dünyanın en eski yerleşim yerlerinden tarihi kent Hasankeyf yeni yüzüyle, denizi andıran baraj suyuyla yine ilgi odağı olmaya aday.
Hasankeyf’in havadan çekilmiş son hali de ilgi odağı. Bundan böyle geniş arazileri sulayacak, etrafı verimli tarlalarla sarılacak devasa baraj göletiyle, yüzlerce antik eseri barındıran müzesiyle, yeni yerleşkeleriyle, yeni yerlerine taşınan tarihi dokusuyla ve en önemlisi vapur ve tekne gezileriyle, su motorlarıyla, su sporlarıyla, piknik alanlarıyla yerli ve yabancı turistleri çekmeye devam edecek.
200 yerleşim birimi sular altında kaldı
Tarihi 12 bin yıl öncesine uzanan Hasankeyf ilçesi, Ilısu Baraj suyunun her geçen gün yükselmesiyle sulara gömüldü. Baraj suları, önemli bazı yapılarla birlikte binlerce yıllık mağaraları da doldurdu. Siirt, Mardin, Şırnak ve Batman’a bağlı yaklaşık 200 yerleşim birimi sular altında kaldı. Su yatağı, yeni ilçe merkezinin kıyılarına kadar genişledi.
Yeni Hasankeyf’e taşınan tarihi bazı yapıların restorasyon çalışmaları ise devam ediyor. Hasankeyf'in en önemli tarihi eserlerinden olan Zeynel Bey Türbesi, İmam Abdullah Türbesi ve zaviyesi, Süleyman Han Camii'nin minaresi taş kapı ve çeşme bölümü, Kızlar Camisi, Artuklu Hamamı, Hasankeyf Kalesi Orta Kapısı, Er-Rızk Camii ve minaresi özel bir sistemle Yeni Kültürel Park Alanı'na taşınarak sulara gömülmekten kurtarıldı.
Yeni bir şehir inşa edildi
Hasankeyf’in dönüşüm süreci ile birlikte Hasankeyf’te yeni bir şehir inşa edildi. Hasankeyfliler için tek katlı 710 konut ve 98 iş yeri yapıldı. 160 metre kare kapalı alan toplamında 500 metre kare olan evlerin çatısı da bölgedeki evlere göre inşa edildi.
Yeni yerleşim çalışmaları için 2 milyar 750 milyon lira harcandığı aktarıldı
Ilısu Barajı'nda su tutma çalışmaları sürerken sınıfında dünyanın en büyük gövdesine sahip olan ve Türkiye'nin 4'üncü büyük hidroelektrik santrali HES’te enerji üretimine başlandı. DSİ'nin yaptığı açıklamaya göre, 8,5 milyar TL'ye mâl olan Ilısu Barajı, ülkedeki en fazla enerji üreten dördüncü baraj konumunda. Baraj yıllık ortalama 4,12 milyar kilowatt saat elektrik üretecek.
Öte yandan Yukarı Hasankeyf bölgesinde tarihi yerlerin ziyaret edilmesi amacıyla baraj gölünün her kotunda tekneler ile ulaşımı sağlayacak yüzer limanlar oluşturuldu.
Hasankeyf Kaymakamı Koç: "Hasankeyf Güneydoğu'nun incisi olacaktır"
Hasankeyf Kaymakamı Haluk Koç, Ilısu Baraj Gölünde yapılacak taşımacılık, gezi turları, yeni Hasankeyf ilçe merkezi, taşınan tarihi eserler, ilçede turizme yönelik yapılacak çalışma ve projelerle ilgili merak edilenleri İLKHA’ya anlattı.
Yakın zamanda tekne turlarının yapılacağını, yukarı Hasankeyf’i ziyarete açmayı planladıklarını belirten Batman Vali Yardımcısı ve Hasankeyf Kaymakamı Haluk Koç, bu konudaki çalışmalarının ise hızla devam ettiğini söyledi.
Devlet ve Su İşleri tarafından Arkeopark’a taşınan ve su altında kalmaktan kurtarılan tarihi eserlerle ilgili çalışmaların devam ettiğini ifade eden Kaymakam Haluk Koç, önümüzdeki senenin eylül ayında, buradaki çevre düzenlemesi işlerini bitirmiş olacaklarını ümit ettiklerini aktardı.
Gelecekte Hasankeyf'in çok önemli bir turizm beldesi olacağının altını çizen Koç, ilçenin Güneydoğu’daki incisi olacağını kaydetti.
"Konutlar sahiplerine teslim edilecek"
Yeni Hasankeyf’in inşa süreci hakkında konuşan Hasankeyf Kaymakamı Haluk Koç, “Öncelikle Hasankeyf’teki vatandaşların ikametleri ile ilgili olarak 698 konut sahibinin yerleştirmesini sağlamıştık. Akabinde kalan 12 konut ile ilgili olarak kuralar çekildi ve şu ana kadar devam etmekte olan 48 konutumuzla ilgili olarak da hak sahiplerinin kuraları çekilerek eylül ayında yeni yerleşimlerine taşınmaları bekliyoruz. Herhangi bir aksaklık çıkmazsa umuyoruz ki buradaki yapılaşmalarda biterek konutlarımız sahiplerine teslim edilecek.” dedi.
Bir şehir kurmanın kolay olmadığını belirten Koç, şöyle devam etti: “İnsanların temel ihtiyaçlarını burada, bir şehir turizm konsepti içerisinde planlamak ve uygulamak ile ilgili olarak çeşitli güçlükler de yaşayabiliyoruz. Bu kapsamda özellikle son iki yıldır yoğun yağışların olduğunu görüyoruz. TOKİ’nin ve Devlet Su İşlerinin buradaki altyapı çalışmaları ile ilgili yenileyici ve buradaki aksaklıkları giderme ile ilgili çalışmaları devam etmektedir. Belediyemiz de bu noktada, bundan sonraki faaliyetlerinin devamıyla ilgili olarak gerekli tedbirleri zamanında almaya devam edecektir.”
“Yeniden hazırlıklara başlandı”
İlçenin en önemli özelliği olan tarihi yerlerin turistlere gezdirilmesi ve onlara uygun mekânların oluşturulmasının çok önemli olduğunu söyleyen Koç, “Öncelikle biz misafirlerimizi binamızda ve ticaret merkezimizde karşılayacağız. Buradaki esnaflarımız hazırlıklarını yaptılar. Özellikle pandemi süreci öncesinde yaptığımız hazırlıklar yoğun bir şekilde devam etmekteyken pandemi ile birlikte akamete uğramıştı. Şimdi yeniden esnafımız hazırlığına başladı ve bir araya gelerek kat malikleri kurullarını oluşturarak gerekli yönetimlerini ortaya koydular ve buradaki düzenlerini sağladılar.” ifadelerini kullandı.
“Kısa süreli gezi turları faaliyete alınacak”
Turistlerin ilçedeki tarihi turistik mekânları görmeleri ile ilgili planlama ve uygulama çalışmalarının ise hızla devam ettiğini ifade eden Koç, şunları söyledi:
“Özellikle burada yukarı Hasankeyf, antik Hasankeyf tabir ettiğimiz kale bölgesinin turizme kazandırılması çok önemli. Bu kapsamda özellikle müze limanı ve kale limanı arasında turistlerimizi ilk aşamada taşımayı ümit ediyoruz. Bu konuda belediyemiz ve ilgili kuruluşlarla yakın iş birliğimiz devam ediyor. Burada hat ihalesi çalışmalarımız başladı. Bu konu ile ilgili olarak belediyemiz meclis, encümen kararları ve ihale süreçlerini tamamlandıktan sonra biz 1 Eylül itibari ile burada ilk yolcu taşımacılığı ihalesini kazanan tekne işletmeciliği ile birlikte başlamayı planlıyoruz. Yine kısa süreli gezi turları da faaliyete alınacak.”
“Önümüzdeki sene eylül ayında çevre düzenlemesi bitmiş olacak”
Devlet ve Su İşleri tarafından Arkeopark’a taşınan ve su altında kalmaktan kurtarılan tarihi eserlerle ilgili çalışmaların ise devam ettiğini aktaran Koç, “Bu noktada da projelendirme çalışmalarımız var. Bu projelendirme çalışmaları bittiğinde uygulamasına geçilecek. Ümit ediyoruz önümüzdeki senenin eylül ayında, buradaki çevre düzenlemesi işlerini bitirmiş olacağız. Çevre düzenlemesinin yapılması ile birlikte, taşınmış olan varlıklarımız ve onların çevre ile uyumu yeşillendirilmesi, bakımı ve ziyaretçilerin uygun bir mekânda seyir zevklerini koruyacak şekilde planlamalarımız devam ediyor.” şeklinde konuştu.
“Yukarı Hasankeyf’i yakın zamanda ziyarete açmayı planlıyoruz”
Yukarı Hasankeyf’i yakın zamanda ziyaretçilere açmayı planladıklarını belirten Koç, şu ifadeleri kullandı:
“Tekne turlarımız, yolcu taşımacılığımız bunlar eski Hasankeyf, yukarı Hasankeyf’teki turizme kapalı, geziye kapalı alanların da faaliyetin içerisine alınmasını gerektiriyor. Bu kapsamda buradaki kazı çalışmalarının tekrar yeniden başlatılması, gezi güzergâhlarının yeniden oluşturulması ve buradaki bağlantının yeni Hasankeyf ve yukarı Hasankeyf’in bağlantısının sağlanması noktasında Kültür Bakanlığımız, İl Kültür Müdürlüğümüz ve Sayın Valimizin başkanlığında çalışmalarımız devam ediyor. Burayı biz yakın zamanda ziyarete açmayı planlıyoruz. Ziyaretçilerimizin yukarı Hasankeyf ile eski Hasankeyf ’i görmelerini istiyoruz. Bunun içerisinde saha vadimiz ve diğer vadilerimiz, burada ağlayan mağara, şelale ve antik Hasankeyf’e güneyden gelen su yollarımız, El Cezeri’nin tasarımında dünyada ender bulunan su sisteminin bulunduğu alanlar ve buna benzer birçok alanımız su turizmi açısından görülmeye değer.”
“3 liman tarihi alanlara bağlantı sağlayacak”
Bu tarihi alanlara ulaşımda şu ana kadar iki limanın yapıldığını anımsatan Koç, “Hasankeyf’te oluşacak toplam 3 limandan yaklaşık elli kapasiteli çalışacak elli tekne bağlanabilecek. Bu limanlarımızdan tarihi alanlara bağlantıyı sağlamayı düşünüyoruz. Gelecekte buranın çok önemli bir turizm beldesi olacağını yürekten inanıyoruz ve bundaki planlamaların çok önemli olduğunu düşünüyoruz.” dedi.
“Kaçak yapılarla ilgili tespitlerimiz var”
Yeni Hasankeyf’te imarın tamamlanma sürecine ilişkin de bilgiler paylaşan Kaymakam Koç, “İnsanların burada şu an için tek katlı, bahçeli evlerde yaşayacak şekilde imar planlaması yapılmıştı. Şimdiki girişim alanı itibari ile bunun yine aynı perspektif içerisinde götürülmesini düşünüyoruz. Bu konseptin devamı bizim görüşümüz. Tabi belediyemizin de, Toplu Konut İdaresi ve Çevre Şehircilik Bakanlığıyla yakından çalışmalarımız devam ediyor. Suçeken’den Üçyol’a kadar ki alanda valiliğin ve ilgili kurumların bilgi ve izni dışında yapılan yapılaşmaya izin vermiyoruz. Kaçak yapılarla ilgili tespitlerimiz var, yakın zamanda bunların yıkımı da gerçekleştirilecek. Burada kıyı tesisi yapılması, bina, ev yapılması izne bağlıdır. İzinlerin alınması şartıyla bizler bu yatırımları destekliyoruz.” açıklamasında bulundu.
“Kentin siluetini bozmadan kısmen yüksek katlı binaları düşünüyoruz ama…”
Hasankeyf’te turizm beldesine yakışır bir şekilde planlamanın yapılmasını arzuladıklarını vurgulayan Koç, “Hasankeyf’ten Batman’a doğru konut ihtiyacındaki genişlemedeki ana konseptimiz bir turizm beldesine yakışır planlama yapılması şekline olacak. Kentin siluetini bozmadan kısmen yüksek katlı binaları düşünüyoruz ama bunların da 3-4 katı aşmayacak ve görünümü bozmayacak şekilde olmasını değerlendiriyoruz. Bu konuda Toplu Konut İdaresi Başkanlığıyla, Çevre ve Şehircilik Bakanlığıyla yakından temaslarımız devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
“Çalışmalar tamamlanınca ‘Hasankeyf 2 Köprüsü’ hizmete açılacak”
Tek yönlü çift taraflı hizmete açılan Hasankeyf Köprüsünün yapım aşamasıyla ilgili de konuşan Koç, 1001 metrelik Hasankeyf 2 Köprüsünü Karayolları Bölge Müdürlüğünün çalışmalarını tamamlamasının ardından çift yönlü hizmete açacaklarını kaydetti.
“Hasankeyf’in Güneydoğu’daki en önemli turizm merkezi olması noktasında iddialıyız”
İlçenin Güneydoğu’nun incisi olacağını söyleyen Koç, konuşmasına şöyle devam etti: “Biz burada Bodrum gibi bir kent hayal ediyoruz. Özellikle imar planlarımızı burayı bir tatil beldesi gibi yapmayı düşünüyoruz. İlçemizin hem çevre illerimizden hem de Türkiye’nin diğer illerinden turlarla gelen turistlerimizin ilgi odağı olacağı, özellikle Güneydoğu’nun incisi olacağını rahatlıkla söylememiz mümkündür. Buranın Güneydoğu’daki en önemli turizm merkezi olması noktasında iddialıyız.”
“Taşımacılık ve gezi turlarının yanında su üstü turizmi faaliyetleri de olacak”
Baraj gölünde yüzme ve su sporlarına ilişkin de konuşan Koç, “Taşımacılık ve gezi turlarının yanında burada su üstü turizmi faaliyetleri de olacak. Bu noktada bir yatırımcımızın ön başvurusu oldu. Bununla ilgili olarak valilik ve ilgili kurullar karar vererek parkur alanları belirleyeceğiz ve burada su üstü sporlarıyla ilgili olarak da yer tayin edeceğiz. Suya girecek alanların da belirlenmesiyle ilgili olarak çalışmalarımız devam edecek. Ama bu noktadaki çalışmanın uzmanlara bırakılmasını, özellikle kişilerin baraj gölüne girmeleri şu an için yasak. Kişilerin yüzmesine uygun bir alanı şu an için ön görmüyoruz ama bu planlama dahilinde gerekli tedbirler alındıktan, sığ bölgeler tespit edilerek tedbirler alındıktan sonra bunlara ilişkin alanların tespit çalışmalarımız şu an devam ediyor.” dedi.
“Teleferik projesi uygulanmayacak”
Koç, ilçede şu an için teleferik projesinin uygulanmayacağını da sözlerine ekledi.(İLKHA)