TEKNOLOJİ SERVİSİ
İnternet günlük hayatımızda evlerimizde, okullarımızda, çantalarımızda ve ceplerimizde sürekli bizimle birlikte. Tüm özellikleri ile internet bize sanal bir dünya sunuyor. Sanal dünyada tanımadığımız kişilerden e-posta, mesaj veya yorumlar alabiliyoruz. Ancak bunlar her zaman hoşumuza gitmeyebiliyor. Örneğin internette oyun oynarken sohbet sekmesi üzerinden hakaret, tehdit veya aşağılayıcı ithamlar içeren mesajlar alıyor musunuz? Sosyal medya hesabınız üzerinden başkalarına, size ait olmayan mesaj veya fotoğraflar gönderiliyor ya da tanımadığınız kişilerden rahatsız edici mesaj veya fotoğraflar alıyor musunuz? Bunlara benzer durumlara maruz kalıyorsanız siber mağdur olabilirsiniz.
SİBER ZORBALIK NEDİR?
Bilgi ve iletişim teknolojileri üzerinden sürekli ve kasıtlı şekilde gönderilen, tehdit veya şantaj içeren, onur kırıcı, utandırıcı veya taciz edici içerikler ya da mesajlara siber zorbalık, bunları gerçekleştiren kişilere ise siber zorba denir.
NEDEN İNSANLAR SANAL ORTAMLARDA BAŞKALARINI RAHATSIZ ETME İHTİYACI DUYUYOR?
Bu konuda özellikle gençlerle gerçekleştirilen birçok araştırma var. Gençler, siber zorbaları cesaretsiz, kötü niyetli veya eğlencenin dozunu kaçıran kişiler olarak görüyor. Bazı siber zorbalıkların şaka niyetiyle başladığı düşünülüyor. Zorbalığa maruz kalan kişiler açısından ise bu süreç hayli incitici olabiliyor. İnternet kullanan kişilerin gerçek kimliklerini gizli tutabilmesi de siber zorbalığın olası nedenlerden biri. Anonim olmak, zorbaların kimliklerinin tespit edilemeyeceği yanılgısına düşmesine neden olabiliyor. Bir diğer neden ise günlük hayatta sorun yaşanılan kişilerden intikam almak amacıyla sanal ortamda zorbalığın tercih edilmesi.
SİBER ZORBALIKLA NASIL BAŞ EDEBİLİRİZ?
Peki, siber zorbalıkla baş etmede kullanılabilecek en etkili yöntem nedir? Siber zorbalık mağduruysanız bu durumu ailenizle, arkadaşlarınızla veya güvendiğiniz bir yetişkin ile paylaşarak sosyal destek almak bu olumsuzluklarla baş etmenize yardımcı olacaktır. Ancak siber zorbalık depresyon, kaygı bozukluğu gibi rahatsızlıklara yol açabildiğinden bu süreçte psikolojik desteğe de ihtiyaç duyulabilirsiniz. Birçok sosyal medya platformunda gizlilik ayarlarınızı değiştirerek istenmediğiniz ya da tanımadığınız kişilerin sizinle iletişim kurmasını engelleyebiliyor, kullandığınız sosyal medya platformundaki profil bilgilerinize sadece onay verdiğiniz kişilerin erişmesini sağlayabiliyorsunuz. Eğer rahatsız edici mesaj ve içeriklere maruz kalıyorsanız, sosyal medya platformuna şikayetlerinizi ileterek ilgili hesabın kapatılmasını sağlayabilir veya elinizdeki tüm kanıtlarla birlikte siber suçlarla mücadele eden emniyet birimine başvurabilirsiniz. Bunlar dışında cep telefonu numaranızı değiştirmek ya da farklı bir profil sayfası açmak siber zorbalığın önüne geçmenizi sağlayacak seçeneklerden bazıları.
SİBER ZORBALIKLA MÜCADELE ETMEDE DİĞER ÖNLEMLER
Siber zorbalıkla mücadele ederken en önemli sorunlardan biri kişilerin yaptıklarının veya yaşadıklarının siber zorbalık olduğunun farkında olmaması. Bu nedenle okullarda dijital medya okuryazarlığı ve internet etiği gibi eğitimlerin erken dönemlerde verilmesi, gençlerin siber zorbalık konusundan haberdar olmalarını sağlayabilir. Ayrıca aileler, eğitim kurumları ve konunun uzmanlarına da önemli görevler düşüyor. Öğretmen ve ailelerin bu konuda bilgilendirilmesi de alınabilecek önlemlerden. Kaynak, TÜBİTAK