Sosyal medyada yaygın Fransızca bir videoda, yeni tip Corona virüsün Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkmadığı, 2003 yılında bir laboratuvarda üretildiği iddia edildi.
Videoda hastalığın aşısının bulunduğu, aşının fareler ve tavşanlar üzerinde test edildiği de öne sürüldü. Videoda iddialara kanıt olarak patent olduğu ileri sürülen bazı belgeler de gösterildi.
Teyit.org’un araştırmalarına göre, iddia doğru değil. Araştırmaya göre, videoda gösterilen Pasteur Enstitüsü’ne ait 2004 tarihli patent belgesinde, yeni koronavirüs ile ilgili bilgiler yer almıyor. Enstitü, resmi internet sayfası üzerinden videonun doğru olmadığını açıkladı. Patent belgesinde yer alan bilgiler ise başka bir Corona virüs türü olan SARS-CoV’un aşısıyla ilgili. Yeni koronavirüs ise SARS-CoV-2 olarak adlandırılıyor.
Patentin yeni koronavirüsle ilgisi yok
Pasteur Enstitüsü videoyla ilgili internet sayfasından bir açıklama yayınlayarak COVID-19’un icat edilmediğini, patentte geçen aşının SARS-CoV aşısı olduğunu söyledi. Güncel salgına yol açan ise SARS-CoV-2 adlı virüs. SARS-CoV 2002-2003 yılında Çin’de ortaya çıkmış ve fazla yayılmadan kontrol altına alınmıştı. Enstitü videonun komplo teorisinden başka bir şey ifade etmediğini de ekledi ve detaylı açıklamalarını bir video üzerinden de paylaştı.
Corona virüsler hayatımıza yeni girmedi. İlk olarak 1960’lı yıllarda keşfedildiler. Hayvan kaynaklı olup insanları enfekte etmeyi başaran ilk Corona virüs ise 2002 yılında ortaya çıkan SARS virüsü idi. SARS ve MERS’in yarasalardan bulaştığı da biliniyor.
COVID-19’un laboratuvar ortamında üretildiğine dair bilimsel bir kanıt yok
COVID-19 hayatımıza girdiği andan itibaren virüsün laboratuvar ortamında üretildiğine dair birçok komplo teorisi üretildi. Ancak hiçbiri için bir kanıt gösterilemedi. Diğer yandan elimizde aksi yönde kanıtlar var. Nature dergisinde yayınlanan bir makalede, SARS-CoV2’nin genetik dizileri analiz edildi ve virüsün laboratuvar ortamında üretilmediğini gösteren güçlü kanıtlar sunuldu.
COVID-19 ile ilgili bir başka çalışmada da virüsün kaynağının doğada yaşayan yarasalar olduğu vurgulanıyor. Atina’daki National & Kapodistrian Üniversitesi Hijyen, Epidemiyoloji ve Tıbbi İstatistikler Bölümü Öğretim Üyesi Dimitrios Paraskevis de şöyle bir açıklamada bulunmuş: “Yeni Corona virüs mutasyonlar nedeniyle bilinen diğer virüslerle bazı genetik farklılıklara sahip olsa da, bunun bir insan deneyinin sonucu olduğuna dair hiçbir kanıt yok.”
COVID-19’un laboratuvar ortamında üretilmediğine dair Live Science, The Scientist, Vox’ta da kapsamlı yazılar var. Doğruluğu Ne, Malumatfuruş, AFP Fact Check de iddianın doğru olmadığına ilişkin analizler yayınladı.
Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19’un aşısının henüz bulunmadığını söylüyor. Çalışmalardan şu an için klinik araştırmalar ve bazı test uygulamalarıyla sınırlı. (İLKHA)