İbrahim Toprak / Doğruhaber
Hür Dava Partisi’nin resmi olarak kurulmasının ardından partiyle ilgili merak edilen konular da arttı. Partinin ilerleyen süreçte ne tür adımlar atacağı, Türkiye siyasetine ne tür farklılıklar katacağı, kısa, orta ve uzun vadede neleri hedeflediği gibi daha birçok başlık, kamuoyu tarafından merakla beklenen konular arasında yer alıyor. Resmi olarak kurulmasının ardından basının ilgiyle takip ettiği Hüda Par’la ilgili yorumlar da yapılmaya başlandı. Her ne kadar yapılan değerlendirmeler parti programının açıklanmasından önce olsa da genel kanaat kısa vadede bölgede, uzun vadede ise Türkiye siyasetinde etkili olacağı yönünde. Hüda Par’ın kuruluşunu Doğruhaber’e değerlendiren Araştırmacı akademisyenler, Hür Dava Partisi’nin özellikle bölge siyasetine çeşitlilik katacağı kanaatindeler. Ancak Hüda Par’ın bölge siyasetine sıkışması durumundan bir bölge partisi olarak kalacağını ve Türkiye siyasetinde etkili olamayacağını vurgulayan akademisyenler, bu noktada atılacak adımların önemli olduğunu söylediler.
BÖLGE SİYASİ OLARAK RAHATLAYACAK
Stratejik Düşünce Enstitüsü Başkanı Yasin Aktay, Türkiye’de belli bir iddiası olan tüm kesimlerin kendini gerek sivil toplum hareketi olarak ve gerekse siyasi parti olarak ifade etmesinin doğal bir durum olduğunu söyledi. Aksine toplum içindeki farklı kesimlerin kendini aktif olarak ifade etmemesinin toplumsal demokrasi açısından sıkıntılı bir durum teşkil ettiğini belirten Aktay, her kesimin kendine özgü bir etkinlik alanının olduğunu ifade etti. Bu bağlamda Hür Dava Partisi’nin de bölgede bir potansiyelinin olduğunu dile getiren Aktay, “Hüda Par’ın kurulmuş olması bölgedeki siyasi dağılıma yansıyacağı gibi siyasi söylemlere de yansıyacaktır. Ayrıca bölgenin siyasi olarak daha da rahatlaması açısından iyidir” dedi.
İKİ KUTUPLU SİYASET KIRILACAK
Özellikle bölgede AK Parti ve BDP arasında iki kutuplu bir siyasetin oluştuğunu vurgulayan Aktay, bu iki kutuplu siyasetin bölgedeki çeşitliliği yeterince yansıtmadığını söyledi. PKK’nın bölgedeki farklı unsurların ortaya çıkmaması için baskı yaptığını belirten Aktay, “Aslında gönül arzu eder ki hem CHP hem MHP veya başka partiler de bölge insanına hitap etsin ve bölge için siyaset üretsin. Ancak maalesef bunu yapamıyorlar. Bu yapılamayınca bölge de iki kutuplu bir siyasete mahkum olmuş oluyor. Bu bağlamda Hüda Par’ın veya başka partilerin kurulması bölge siyaseti açısından kaygılanılacak bir şey değil, aksine siyasetin normalleşmesi ve toplumun rahatlaması açısından çok önemli gelişmeler. Bölgede mütedeyyin insanların alternatif çözümler üretmesi, birilerinin çözüm tekeli iddiasını boşa çıkarması açısından hayırlı sonuçlara neden olabilir. Hür Dava Partisi’nin bölge için Hayırlı olmasını umuyorum” diye konuştu.
BÖLGESEL PARTİ İMAJINDAN KURTULMALI
Hür Dava Partisi’nin İslami kimliği ve Kürt kimliğiyle ön plana çıktığını söyleyen Ankara Strateji Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Mehmet Özcan da, Hüda Par’ın taban olarak da bölgeye hitap eden bir özelliğinin olduğunu belirtti. Parti çalışmalarının halen net bir şekilde ortaya çıkmadığı ve partinin nasıl yol izleyeceğinin belli olmadığını vurgulayan Özcan, Hüda Par’ın bölgesel bir siyaset izlemesi halinde kendini kısıtlayacağını ve bir Türkiye partisi olamayacağını ifade etti.
Hüda Par’ın belirli ölçüde tabanının olduğunu ve yerel seçimlerde belirli yerlerde başarı elde edeceğini vurgulayan Özcan, Hüda Par’ın başlangıç itibariyle Türkiye siyasetinde aktif bir siyasi aktör olamayacağını düşünüyor. Hüda Par’ın ilk etapta güçlü olduğu yerlerde seçimlere gireceğini belirten Özcan, Parti için de şu uyarılarda bulundu: “Bu parti bir bölge partisi veya bir dinsel parti veya bir ırkçı parti gibi algılanırsa parti ölü doğmuş olur. Yani çok küçük bir kesime hitap etmiş olur. Partinin bu kimliğini aşabilmesi gerekiyor ki siyasi bir aktör haline gelsin. Eğer siyasi olarak iktidara talip ise bu algılamayı ve imajı ortadan kaldırmaları gerekiyor. Bana göre en önemli zafiyetleri bu”
PARTİNİN PROGRAMI VE KADROLARI ÖNEMLİ
Hür Dava Partisi’nin Kürt siyasetine bir renklilik ve çoğulculuk katacağını belirten Özcan, ancak Hüda Par’ın Türkiye ölçekli bir parti olabilmesi için işinin çok zor olduğunu vurguladı. Parti için en çok merak edilen konunun parti programı olduğunu dile getiren Özcan, “Acaba parti Avrupa Birliği konusunda, ekonomide, sosyal alanda neler söylüyor ve bu söylemlerini hangi kadrolarla yapacak. Bu soruların cevabı önemli. Ayrıca Türkiye’de sadece Kürtler yaşamıyor. Parti, Türkiye’nin partisi. Sadece Kürtlerin partisi değil, o halde batıda Kürt olmayan insanlara parti ne vaadediyor, ne öngörüyor. Nasıl bir ilişki düzeni koyuyor?” diye konuştu.
SORUNLARA İSLAMİ ÇÖZÜMLER
Hür Dava Partisi’nin siyasi arenaya girmesinin ardından basına genel olarak olumlu yorumlar yansırken, bu arada Hüda Par yetkilileri parti programlarını kamuoyuyla paylaştı. Parti programına bakıldığında ilk dikkat çeken nokta, ele alınan konuların bütüncül bir bakışla, İslami terminoloji çerçevesinde değerlendirilmesi ve var olan sorunlara bu çerçevede çözümler sunulması oldu. Ayrıca hak ve özgürlükler bağlamında İslam’ın 5 emniyet konusunun parti programında yer alması dikkat çeken başka bir ayrıntı. Parti programının en dikkat çeken özelliklerinden biri de Adalet ve Eşitlik kavramlarına yapılan vurgunun çokluğu.
NEDEN HÜR DAVA PARTİSİ?
Parti programının giriş bölümünün, “Cenab-ı Allah, dünya ve içindeki her şeyi insanoğlunun ihtiyaçları için var etmiş ve onun hizmetine sunmuştur” cümlesiyle başlıyor. Programın ilk ara başlığında ise Hüda Par’ın niçin kurulduğu sorusuna cevap veriliyor. “Yeni bir partiye ihtiyaç var mı? Neden Hür Dava partisi?” başlığı altında, partinin kuruluş nedenleri şöyle sıralanıyor:
“Türkiye’deki siyasi parti ve iktidarların;
Sorunlarla yüzleşmek ve çözüm üretmek yerine, çözümü sürekli erteledikleri,
Hak ve hürriyetlerin tanınıp kullanımını sağlamak yerine bazı şartlara bağladıkları,
Sorunları kalıcı bir şekilde çözmek ve çözümü kurumsallaştırmak yerine, geçici tedbirleri yeterli görüp gösterdikleri,
Özellikle inancın yaşanması önündeki engellerin kaldırılması ve Kürt sorununun çözümü konusunda ortaya koydukları samimiyetsizlik ve bu sorunların çözümünü siyasi rant elde etme aracı ve argümanı olarak kullandıkları,
Her birisi toplumun farklı kesimlerinin ancak bir kısmının temsilcileri olmalarına rağmen, kendilerini toplumun veya belli kesimlerinin tamamının temsilcileri olarak görmeleri, böyle bir temsiliyet makamındaymış gibi hareket etmeleri ve ideolojilerini halka dayatmaya çalışmaları,
Siyasi Partiler Kanunu ve seçim kanunlarını değiştirme ve adaletsizlikleri giderme konusunda vermiş oldukları sözleri unutmuş olmaları,
Bunlarla beraber;
Sosyal adaletin sağlanamamış olması,
Adalet dağıtmakla görevli mahkemelerin karar ve uygulamalarının toplum vicdanını rahatsız edici boyutlara ulaşması,
Siyasi çıkar uğruna toplumun etnik çatışmalara sürüklenmesi,
Dünya istikbarı ile iyi geçinme uğruna zulme taraf olunması veya seyirci kalınması,
Sistemin, halkın değerleriyle barışmamakta direnmesi,
Sistemden müşteki olanların, iktidara geldikten sonra sisteme uyum sağlaması ve onun sahibine dönüşmesi,
Siyasi yozlaşmanın büyük boyutlara ulaşması ve en önemlisi halkın değer yargılarının aşındırılması ve toplumun kişiliksizleştirilmesi çabalarının giderek yoğunlaşması, bu çabaların netice vermeye başlamış olması karşısında yeterli tepkinin verilmemesi, yeni bir siyasi hareketin gerekli olduğu düşüncesini bizlerde oluşturmuştur.
Ayrıca siyasi temsilden yoksun toplulukların bulunduğu bir yerde, toplumsal barışı sağlamak ve sağlam bir temele oturtmak mümkün değildir. Mevcut siyasi partilerin hiçbirini kendi temsilcisi olarak görmediğini belirten birçok düşünce sahibi ve kesimin talep ve telkinleriyle bu siyasi hareketi kurma zamanı geldiğine inanarak yola çıktık.”
PARTİNİN İLKE VE HEDEFLERİ NELERDİR?
Hür Dava Partisi’nin parti programının ikinci ara başlığında ise partinin ilke ve hedeflerine yer veriliyor. Bu bölümde anlatılan konular, aslında programın bir özetini teşkil ediyor. “Bu hareketin ilke ve hedefleri nelerdir?” ara başlığı altında şu açıklamalara yer veriliyor:
“Adaletin hiçbir şeye feda edilemeyeceğine inanır.
Hiç kimsenin, toplumun beden, ruh ve akıl sağlığını bozacak fiillerde bulunmasını ve söz söylemesini hürriyet olarak tanımaz.
Vatandaşların; hürriyet, eğitim, sağlık, güvenlik ve insanca yaşama hakkını sağlamak için her türlü tedbirin devlet tarafından alınmasının zorunlu olduğuna inanır.
Hiçbir kişi veya kuruluşun, sahip olduğu mal, servet ve diğer imkânları başka bir kişi, kuruluş veya genel olarak toplumun zararına olacak şekilde kullanma hakkına sahip olduğunu kabul etmez.
Bu hareket; adaletin yeniden tesis edilmesini birinci hedefi olarak ilan eder.
Diğer hedeflerimiz;
Devleti ve siyaseti yeniden tanımlamak,
Toplumun temel değerlerini siyasete taşımak ve hâkim kılmak,
Toplumu sistemle değil, sistemi toplumun inanç değerleriyle uyumlu hale getirmek,
Bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde içi boşaltılmış olan ve aslında bizi biz yapan insanî ve İslamî değerleri yeniden ihya etmek ve yaşanılır kılmak,
Can, mal, ırz, akıl ve nesil emniyetini sağlamak,
İnsani temel hak ve hürriyetlerin gerçek anlamda tanınmasını sağlamak,
İnanç ve ibadet hürriyetinin önündeki engelleri kaldırmak,
Kürt sorununun çözümünü sağlamak,
Maneviyatsızlık ve ahlaki yozlaşmaya dur demek,
Hakça bölüşümü ve sosyal adaleti sağlamak,
Gelir dağılımındaki adaletsizliği ortadan kaldırmak ve refahı tabana yaymak,
Toplumsal huzur ve barışa katkı sunmak,
Yargının adil, bağımsız ve tarafsız olmasını sağlamak,
Dış ilişkilerin mihverine adaleti yerleştirmek,
Komşu ülkelerle iyi geçinmektir.”
PARTİ PROGRAMINDA YER ALAN ARA BAŞLIKLAR ŞUNLAR
I - Giriş
Yeni bir partiye ihtiyaç var mı?
Neden Hür Dava Partisi?
Bu hareketin ilke ve hedefleri nelerdir?
II - Temel hak ve hürriyetler
a-Hayat ve emniyet hakkı (can emniyeti)
b-Düşünce, ifade ve örgütlenme hürriyeti (akıl emniyeti)
c-İnanç ve ibadet hürriyeti
ç-Eğitim ve kendini geliştirme hürriyeti
d-Mülkiyet ve miras hakkı (mal emniyeti)
e-Hak arama hürriyeti ve yargı bağımsızlığı
f-Evlenme ve aile kurma hakkı (nesil emniyeti)
g-Kadın, çocuk, engelli ve diğer dezavantajlı kesimler
ğ-Mesken masuniyeti ve haberleşme hürriyeti
h-Seyahat etme ve ikamet hakkı
ı-Seçme, seçilme ve yönetime katılma hakkı
i-Çalışma, dinlenme, meslek edinme ve sendika hakkı
j-Sağlık, beslenme ve barınma hakkı
III - devletin yapılanması, amacı ve görevleri
a-Yeni anayasa ve millet iradesi
b-Kamu görevlileri ve vatandaşa bakış
c-Kürt sorunu
ç-Yerinden yönetim ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesi
d-Etnik ve dini azınlıklar, ırkçılığın ve ayrımcılığın önlenmesi
e-Kamu hizmetlerinin şeffaflaştırılması, yolsuzluk ve su-i istimallerle mücadele
f-Tarih ve kültür
g-Çevre ve tabiatın korunması
IV - iktisat
İktisat politikamız
a-Yoksullukla mücadele - gelir dağılımı
b-İktisadi yönden geri kalmış bölgeler
c-İhracat- ithalat dengesi - üretim maliyetleri
ç-Enerji maliyetleri - nükleer enerji
d-Tarım ve hayvancılık
e-Köye dönüşler ve köylünün kalkındırılması
f-Hazine arazilerinin işletilmesi
g-İsrafın ve yolsuzluğun önlenmesi, kaynakların
verimli kullanılması
h-Bütçe açığı ve kamu borçlanması
ı-Vergi adaleti
i-Ormanların geliştirilmesi, ıslahı ve işletimi
j-Sınır ticareti
V - dış politika
VI - sosyal politikalar
a-Eğitim
b-Sağlık
c-Sosyal güvenlik ve sosyal hizmetler
d-Kadın ve aile
e-Gençlik ve spor
f-Engelli vatandaşlar
g-Tutuklu ve hükümlü hakları
ğ-Kültür ve sanat
h-Yazılı - görsel basın ve haberleşme
ı-Bilim ve teknoloji
i-Şehirleşme ve konut
j-Trafik
k-Ulaşım
l-Çevre
m-Turizm