YUSUF CAN-HABER YORUM
Uluslararası hukukta her ülke kendi iç işlerinden sorumludur. İç işleri, o ülkenin en belirgin “Egemenlik” göstergesi sayıldığı için gösteri ve protestoların boyutu artsa da kolay kolay hiçbir ülke başka bir ülkenin iç işlerine müdahale etmeye kalkışmaz.
Ancak ne hikmetse Trump “BAZI” ülkelerdeki protestolara neredeyse direkt müdahale etmekte, hatta bunu bir görev bilinciyle yapmaktadır.
Trump’ın Tweetleriyle müdahil olduğu ilk ülke Hong Kong oldu. Buradaki göstericileri yüreklendirici tweetler atan Trump’ın posterleri bir süre sonra göstericilerin elinde ve “Trump bizi kurtar’” sloganları dillerindeydi.
Çin yönetimine karşı Trump’ın sürdüregeldiği bu destek elbette ki onun “İnsan Haklarına” değer vermesinden falan kaynaklanmıyor. Öyle olsa İhvan’ın Mısır’da şiddet içermeyen gösterilerine yargısız infaz ve zindan ile verilen karşılığa da bir şeyler söylerdi.
Trump şimdi de İran’daki göstericilere “Babalık(!)” yapıyor. Attığı tweetlerde bir yandan göstericileri tahrik ve teşvik edici vurgular yapıyor bir yandan da İran yönetimini uyarıyor:
"İran'ın cesur ve acı çeken halkına: Başkanlığımın başından beri yanınızda durdum ve benim yönetimim sizinle birlikte olmaya devam edecek. Protestolarınızı yakından takip ediyoruz ve cesaretinizden ilham alıyoruz."
"Benim yönetimim sizinle birlikte olmaya devam edecek."
"İran hükümeti, İran halkının devam eden protestoları ile ilgili insan hakları gruplarına, gerçekleri izlemeleri ve raporlamaları için izin vermelidir." değerlendirmesini yaptı.
"Barışçıl protestocuların katledildiği" başka bir olay veya internetin kapatılmasının söz konusu olmaması gerektiğini vurgulayan Trump, "Dünya izliyor. ABD de sizi izliyor" dedi.
Elbette Trump sırf gündem olsun diye bu mesajları vermiyor.
Trump’ın mesajları CIA ve Pentagon’un devlet politikası olarak belirledikleri siyasetin bir yansımasıdır.
Zaten mesajlardan sonra yaşanan gelişmelere bakıldığında bu gerçek daha rahat anlaşılıyor.
İran’da Ukrayna uçağının düşürülmesini protesto eden kalabalık "Devrim Muhafızları utan, ülkeyi rahat bırak", "Diktatöre ölüm", "Yalancılar istifa", "Silahlı kuvvetler genel komutanı (Hameney) istifa", "Bana fitneci deme, fitnecinin kendisi sensin" şeklinde sloganlar attı.
Ayrıca “Üniversite öğrencileri yola serilen ABD Ve İşgalci İsrail bayraklarına basmayı reddetti” şeklindeki haberler İran’da bir süre önce başlayıp Süleymani suikasti ile ara verilen protesto dalgasının yeniden ve daha güçlü bir şekilde desteklenerek süreceğine işaret ediyor.
Destekleyecek kesimler belli; ABD(CIA) ve İngiltere(MI6)
Trump’ın tweetleri ise sadece kendisine gelen raporların birer yansıması olarak ele alınmalıdır.