Yenidoğan Mahallesi’ndeki, 22 dönüm arazi üzerine 8 dönümü kapalı olarak kurulan salyangoz fabrikası başta ilçe olmak üzere Aydın bölgesine ekonomik anlamda can veriyor. Yağan yağmurlar sonrası çıkan salyangozları toplayan vatandaşlar kilosu 6-7 liradan fabrikaya getirerek satıyor.
Alınan salyangozlar ise pişirilip, temizlendikten sonra paketlenerek Fransa’ya ihraç ediliyor. Yıllık bin ton işleme kapasitesi olan fabrikada yaklaşık 300 ile 400 ton arasında salyangoz işleniyor. Yapılan ihracat ile ülke ekonomisine yıllık 2 milyon lira katkı sağlanıyor. 6 ay salyangoz işlenen fabrikada kalan diğer 6 ayda da mantar ve kurbağa bacağı üretimi yapılıyor.
'BİZİM ONAYIMIZ OLMADAN SALYANGOZ ALMAZLAR'
İşini severek yaptığını belirten fabrika sahibi Sedat Yaşa, şunları söyledi:
"40 yıl önce salyangoz işine toplayarak başladık. 1990 yılında da buradaki fabrikayı kurduk. O yıldan beri Fransa ağırlıklı ihracata yönelik üretim yapıyoruz. Salyangoz haricinde kurbağa ve mantar işini de yapıyoruz ama temel işimiz salyangoz. Eski yıllarda burada 200 civarında işçi çalışıyordu. Şimdi şartlardan dolayı duruma göre 40 kadar işçi çalıştırıyoruz.
Türkiye’de üretilen salyangozun yüzde 90’ı bizim elimizden geçerek, yurt dışına gidiyor. Yurt dışındaki müşterilerimiz, bizim onayımız olmadan kolay kolay salyangoz alımı yapmazlar. Salyangoz yılda iki defa 40’ar yumurta yapar. Salyangozda azalma yok ama insanlar eskisi gibi toplamıyorlar. İnsanlar köyden kente göç ederek daha rahat işleri seçiyorlar. Köylerde eskiden çocuklar toplar harçlıklarını çıkarırlardı. Bize gelen salyangozların euro üzerinden alımını yapıyoruz. Salyangozların kilosunu kalitesine göre 6 ile 7 lira arasında değişen fiyatlarla alıyoruz. Yıllık bin ton salyangoz işleme kapasitemiz var. Ancak yılda 300 ila 400 ton arasında salyangoz işleyerek satışımız oluyor."
ETİ AYRI KABUĞU AYRI GİDİYOR'
Gıda Mühendisi Gülizar Sarı ise, "Salyangozlar bize vatandaşlardan canlı olarak geliyor. 90 derece sıcakta 5 dakika pişirme yapıyoruz. Daha sonra eksi 4 derecede bekletiyor gün içinde işliyoruz. Kabuğu ve etini birbirinden ayırıyoruz. Daha sonra bağırsak bölümü ayrılıyor. Sadece eti kalınca temizliği yapılarak paketlenerek yurt dışına yolluyoruz. Salyangozun kabuklarını ayrı etini ayrı yolluyoruz. Gittiği yerde tekrar elden geçirilerek, yenecek hale getiriliyor. Günlük 500 kilo civarında işlem yapılıyor tabi bu kişi sayısına göre değişebiliyor" diye konuştu.
Peki İslami açıdan Salyangoz ticaretinin hükmü nedir?
Soru: Salyangoz yetiştirmek ve bu ticaretten para kazanmak helal midir? Ben Almanyada çalışıyorum ve burada bir salyangoz yetiştirme çifliği kurmak istiyorum. Tabi bunları da burada pazarlayacağım.
Cevap:
Değerli kardeşimiz,
Hanefi mezhebine göre, gayri müslimlere şarap satmak caizdir. (İbn Abidin, VI/385).
Şayet bu salyangozlar yalnız gayri müslimlere satılacaksa, Hanefi mezhebine göre caizdir, denilebilir.
Soru - cevap : Sorularla İslamiyet