Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yapımı tamamlanan Ilısu Barajı ve HES projesinden etkilenen Batman'ın tarihi kenti Hasankeyf ilçesindeki tarihi eserleri koruma çalışmaları devam ediyor. Hasankeyf'teki son eser olan 609 yıllık tarihi Er-Rızk Camii’nin yeni Hasankeyf’te oluşturulan Kültürel Park Alanı’na taşınma işlemleri yapıldı. İlçede kalan son eser olan cami gözyaşları arasında taşındı.
Ağırlığı yaklaşık bin 687 ton olan cami, 256 tekerlekten oluşan kendinden tahrikli modüler sistem (SPMT) acına yüklendi.
Araca yüklenen cami, Dicle Nehri üzerinde inşa edilen 12 kutu menfezden oluşan köprü üzerinden geçerek Hasankeyf Kültürel Park Alanı'ndaki yeni yerine götürüldü.
Taşıma sırasında ise duygulu anlar yaşandı. Hasankeyf'te taşınan son eser olan Er-Rızk Cami'nin taşınmasını izlemeye gelen yaşlı bir Hasankeyfli Meysa Argun ise taşıma işlemlerini dualar ve gözyaşları eşliğinde seyretti.
Taşıma işlemleriyle ilgili bilgi aktaran DSİ 16. Bölge Müdürü Ali Naci Kösalı, Er-Rızk Camii'nin Hasankeyf'te taşınan son eser olduğunu söyledi.
Er-Rızk Camii'nin ardından yapının harim duvarı, taç kapı ve giriş bölümünün de taşınacağını vurgulayan Kösalı, "Şu anda Hasankeyf'te artık son eserimizi taşımak üzere hazırız. Daha önce 6 eserimizi taşımıştık. 7'nci ve son eser olan Er-Rızk Camiyi artık taşımaya hazırız. Dün itibariyle yolla ilgili testlerimizi yaptık, herhangi bir problem yok. Bugün eserimizi 4 bin 670 metre uzunluğundaki güzergahtan Arkeopark'taki yeni yerine yerleştireceğiz. Daha önce Er-Rızk Caminin minaresini taş taş sökerek hasarsız bir şekilde depoya koymuştuk. Caminin yerleştirilmesinden itibaren de minaresini yine aynı şekilde hasarsız olarak örmeye başlayacağız." dedi.
"Bu eserle taşıma işlemlerimiz tamamlanmış olacak"
Eserle birlikte taşıma işlemlerinin sonlanacağını ifade eden Kösalı, "Er-Rızk Camimiz bin 400'lü yılların başında Eyyübi Meliki Süleyman Bey tarafından yapılmış bir yapıdır. Yapımızın ağırlığı bin 687 ton, bunu 55 krikoyla havaya kaldırdık. Bu eserimizi diğerlerinden farklı olarak 4 metre 40 santim yukarıya kaldırdık. Daha sonra taşıma platformuna getirdik. Şu anda da 54 tane SMPT aracılığıyla taşıyacağız. 216 tane tekerle taşıma işlemlerine geçeceğiz. Bugün itibariyle sadece camiyi taşımayı hedefliyoruz. O da 3 saat gibi bir zaman hedefliyoruz. Yarından itibaren de harim duvarlarımız var. Harim duvarlarımızı da yarın taşıyarak taşıma işlemlerini tamamlamış olacağız. Hedefimiz Çarşamba günü eserlerimizi yeni yerine indirmiş olmak. Son operasyon, bununla beraber taşıma işlemlerimiz tamamlanmış olacak." diye konuştu.
"Şubat ayında Hasankeyf sular altında kalacak"
Yaklaşık 2 ay içerisinde Hasankeyf'in su altında kalacağı bilgisini de paylaşan Kösalı, son olarak şunları söyledi: "Hasankeyf'e suyun gelmesine yaklaşık bir metremiz kaldı. Hasankeyf'e su gelmek üzere. Bu ay içerisinde Hasankeyf'te artık suyun göllenmesini göreceğiz. Şubat ayında artık buraların su altında kalacağını planlıyoruz."
Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı'na; Zeynel Bey Türbesi, İmam Abdullah Türbesi ve zaviyesi, Süleyman Han Camii'nin minaresi taş kapı ve çeşme bölümü, Kızlar Camisi, Artuklu Hamamı, Hasankeyf Kalesi Orta Kapısı, Er-Rızk Camisinin minaresi de taşınmıştı. (Mehmet Fatih Akgül-İLKHA)