14 Kasım Diyabet Günü nedeniyle bir açıklamada bulunan Batman Sağlık ve Çevrecilik Derneği (SAĞ-ÇEV) Başkanı Sıtkı Güneş, kontrol altına tutulmayan diyabetin birçok hastalığın habercisi olduğunu söyledi.
Güneş, "Diyabet 21'inci yüzyılın en büyük sağlık sorunlarından biridir. Tüm dünyada 415 milyon olan diyabetli sayısının, 2040 yılında 640 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye de ise diyabet artış hızı yüzde 7,8'dir. Diyabet, sağlıkla beraber ülkelerin ekonomik büyüklükleri, sağlık ve sosyal güvenlik sistemleri üzerinde de büyük yük oluşturuyor. Bu yükü hafifletmek için erken tanı ve tedavi ile birlikte diyabete zemin hazırlayan faktörlerin önlenmesini de içine alacak ulusal sağlık politikaları ile yapılabilir." dedi.
Diyabet nedir?
Diyabetin kronik bir hastalık olduğunu belirten Güneş,
"Diyabet pankreasın yeterli insülin üretemediği veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamadığı durumlarda meydana gelen kronik bir hastalıktır. Bu durum, kanda artmış glikoz yoğunluğuna yol açar." dedi.
Diyabetin belirtileri ve risk faktörleri
Açıklamanın devamında diyabetin belirtilerine değinen Güneş, "Diyabetin belirtileri; sık sık idrara çıkma, ağız kuruluğu, hızlı kilo kaybetme, halsizlik ve çabuk yorulmadır. Diyabet için risk faktörleri; 45 yaş üstünde olmak, fazla kilolu olmak, aileden (anne, baba veya kardeşler gibi) birinin ya da bir kaçının diyabetli olma, daha önce hamilelik esnasında diyabet gelişmiş olması. Yaşam boyu süren ciddi bir metabolizma bozukluğu olan diyabet, müdahale edilmediği takdirde vücudun hemen hemen bütün organlarını etkileyebilmektedir. Kontrol altında tutulmayan diyabet, kalp hastalıklarına yol açar. Gözlerin hasar görmesi, böbreklerin hasar görmesi, sinirlerin hasar görmesi ve ayak komplikasyonları oluşur. Gebelikte doğumsal bozuklukların görülme risklerini artırmaktadır." şeklinde konuştu.
Diyabetin tedavisi
Diyabetin kesin bir tedavisinin olmadığına dikkat çeken Güneş, "Amaç organ hasarlarının önlenmesidir. Diyabet tedavisinde amaç; hastanın kendini daha iyi hissetmesinin yanı sıra, diyabet nedeni ile gelişebilen kalp krizi, felç, böbrek yetmezliği, göz problemleri, sinir hasarı ve iyileşmeyen yaralar gibi komplikasyonların önlenmesidir. Diyabet tedavisi, bir takım işidir. Merkezde hasta olmak üzere bu takımda; hastaya yardımcı olacak diyabet uzmanı endokrinoloji, diyabet hemşiresi ve diyetisyen olmalıdır. Gerektiğinde hastaların göz, kalp, böbrek veya ayak problemleri için ilgili bölümlere koordineli çalışmaya gidilmelidir." dedi.
"Diyabetin tedavi amacı yüksek kan şekeri seviyelerini kontrol altına almaktır"
Güneş, "Diyabet tedavisinin amacı yüksek kan şekeri seviyelerini kontrol altına almaktır. Bunu sağlayacak çeşitli yöntemler vardır. Bunlar; sağlıklı besinler tüketmek. Düzenli egzersiz yapmak ve gerekli olması halinde ağızdan ilaçlar veya insülin kullanmak, kan şekeri ölçümleri yapmaktır.
Son olarak da insanların diyabete yakalanmaması için şunları tavsiye ediyoruz; Peygamberimizin (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) dediği gibi hastalık gelmeden sağlığınızın kıymetini bilin. Diyabet gelmeden önce şunları tavsiye ediyoruz; sigara ve alkol tüketiminden kaçınılmalıdır. Boya uygun vücut ağırlığı hedeflenmeli ve bu ağırlığın korunmasına çalışılmalıdır. Basit karbonhidratlar yerine kuru baklagiller, tam tahıl ürünleri tercih edilmelidir. Fiziksel olarak aktif olunmalıdır. Haftanın 5 günü, düzenli olarak en az 30 dakika tempolu yürüyüş yapılmalıdır. Risk faktörü taşıyan kişilerin, erken tanı için düzenli kontrollerini yapmalarıdır." ifadelerini kullandı.
"Diyabettin vücuda hasar bırakmaması için eğitim şarttır"
Diyabette en önemli olan faktörün eğitim olduğuna dikkat çeken Güneş, "Özellikle diyabettin vücutta hasar bırakmaması için eğitim şarttır. Bunu da bilen kişilerden almak gerekir. Tabletlerin nasıl kullanılacağı, insülinin nasıl kullanılacağı, hangi yemeklerden kaçınılması gerekir ve tempolu yürüyüşün nasıl olacağının eğitimini iyi almak gerekir. Diyabet eğitimi alınmazsa, ileriki yıllarda diyabet hastası fazlalaşacaktır.
Batman Bölge Devlet Hastanesinde bulunan diyabet birimine kesinlikle gitmek gerekir, en güzel bir şekilde eğitim veriyorlar. Her salı günü saat 12.00'da konferans salonunda eğitim veriliyor. 14 Kasım Batman Park AVM'de diyabet ile ilgili bilgilendirmeye dikkat çekmek için stant kurulacak ve ücretsiz bir şekilde kan şekeri tahlillerine bakılacaktır. 15 Kasım'da Batman Bölge Devlet Hastanesi'nde aynısı yapılacaktır." hatırlatmasında bulundu.
Batman'ın acil ihtiyaçlarından olan çocuk endokrin uzmanın olmayışından dolayı hastaların maddi ve manevi sıkıntılar içerisine girdiklerini gözlemlediklerini belirten Güneş, bir an önce çocuk endokrin uzmanının Batman'a atanması gerektiğini ifade etti. (Mehmet Sait Çelik -İLKHA)
]]>