Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından münavebe uygulamadan aynı tarım arazisine üç yıl üst üste aynı ürünü eken çiftçilerin desteklerden yararlanamayacağı duyuruldu. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Batman Ziraat Odası Genel Sekreteri Ebubekir Doğan, uygulamanın olumlu ancak eksikliklerinin olduğunu belirtti.
Çiftçilerden desteklerin kesilmesinin doğru bir uygulama olmadığını, münavebe sisteminin bu şekilde amacına ulaşamayacağını ifade eden Doğan, bakanlığın çiftçiye desteklerle birlikte alternatif ürün sunması gerektiğini kaydetti.
Bakanlığın uygulamayı bir kez daha gözden geçirmesi gerektiğini vurgulayan Doğan, "Tarım ve Orman Bakanlığı, daha sağlıklı bir gıda üretimine, daha temiz bir tarımsal faaliyet, toprak için tarıma münavebe sistemi getirmiştir. 3 yıl üst üste aynı ürünün ekilmemesi için bakanlığın yapmış olduğu bir çalışma var. Tabi bu çalışma olumlu bir çalışmadır. Özellikle toprağın fiziksel ve kimyasal yapısının iyileşmesi açısından olumludur. Topraklarımızın daha çok kirlenmemesi, topraklardan daha iyi verim alınabilmesi için bu sistem önemlidir. Ancak bakanlık uygulamasında bir eksiklik vardır. Bu tür bir sistemin getirilip 3 yıl üst üste aynı ürünü eken çiftçilere destek ödenmemesi noktasında çok doğru bir uygulama değildir. Toprağın korunması açısından uygulama önemlidir ancak çiftçi yönünden de bu desteğin kesilmesi kesinlikle olumsuzdur. Eğer bakanlık böyle bir uygulamaya geçecekse çiftçiye alternatif sunması gerekiyor." dedi.
"Çiftçi destekten vazgeç ama mısır ekiminden vazgeçmeyecektir"
Çiftçiyi aynı ürünü ekmekten vazgeçirecek arayışın içerisine girilmesi gerektiğini belirten Doğan, "Türkiye’de yıllardır çiftçiler tarafından hep aynı ürün ekiliyor ve bundan dolayı toprak çok yoruluyor. Topraktan tek yönlü çok besin elementi alınıyor. Mısır üretimi yapılıyor ve mısır toprağı çok yoran bir bitkidir. Tabi bu noktada münavebe sisteminin getirilmesi uygundur ancak mısır kâr marjı çok olan bir ürün olduğu için çiftçi bunun üretiminden vazgeçmiyor. Çiftçiler bakanlığın vermiş olduğu destekten vazgeçer ama mısır ekiminden yine vazgeçmeyecektir. Bu noktada Tarım ve Orman Bakanlığının münavebe sistemi amacına ulaşamaz." diye konuştu.
"Pamuğu teşvik etmeliyiz"
Çiftçilere alternatif ürün ekiminin teşvik edilmesi gerektiğini kaydeden Doğan, şunları söyledi:
"Bakanlığın bu noktada yapması gerekenler vardır. Buna alternatif bir şey önermesi gerekiyor. Mısıra alternatif olan bitki pamuk bitkisidir ve bugün maalesef pamuk bitkisinin önemli bir kısmının maliyeti yüksek olması nedeniyle yurt dışından ithal ediyoruz. Pamuğu ithal etmemek ve mısıra alternatif ürün olarak ekmemiz için pamuğu teşvik etmemiz lazım. Pamuğun kâr marjı girdilerin çok yüksek olması nedeniyle mısır kadar değildir, çok az bir kâr marjı var ve hatta çiftçi pamuk ekimi yaptığı zaman zarar bile etmektedir. Eğer bakanlık buna destek verirse, prim öderse bu sefer çiftçi mısır üretiminden vazgeçip pamuğa yönelir. Bu şekilde hem münavebe uygulanmış olur hem pamuğu ithal etmemiş oluruz hem de çiftçimiz bu noktada kârlı bir tarım yapmış olur. Dolayısıyla bakanlığın bu noktada tekrar bir inceleme yapması gerektiğini düşünüyorum."
Münavebe (Ekim nöbeti) nedir?
Ekim nöbeti (münavebe veya rotasyon) çoklu üretim sistemlerinin farklı bir uygulama sahasıdır.
Ekim nöbeti, aynı tarım alanı üzerinde farklı türlerden kültür bitkilerinin düzenli aralıklarla arka arkaya yetiştirilmesidir. (örneğin buğday hasadından sonra ayçiçeği, ayçiçeği hasadından sonra soya veya soya hasadından sonra şekerpancarı yetiştirilmesi gibi). (Mehmet Fatih Akgül-İLKHA)