Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 5 Ekim'de, Kızılcahamam'da düzenlenen AK Parti 29. İstişare ve Değerlendirme Toplantısı'nın açılışında yaptığı konuşmada, Suriye'de Fırat'ın doğusuna yapılacak harekâta ilişkin, "Kararı verilen ve süreci başlamış olan barış pınarlarının önünü açma vakti belki bugün, belki yarın denebilecek kadar yakındır." dedi.
Erdoğan, "Fırat'ın doğusuyla ilgili muhataplarımıza her türlü ikazı yaptık. Yeteri kadar da sabırla davrandık. Kara devriyesiymiş, hava devriyesiymiş bütün bunların hikâye olduğunu görüyoruz. Müttefiklerimize sorumuz gayet açıktır, siz SDG adıyla gözlerden kaçırmaya çalıştığınız PKK/YPG'yi terör örgütü olarak tanıyor musunuz, tanımıyor musunuz? Bunu açıklayın. Bu yönde bir beyan duymadığımız gibi bazı Amerikalı yetkililer alenen PKK, YPG'nin birlikte çalıştıkları bir yapı olduğunu da söylüyorlar. Öyleyse sözün bittiği yerdeyiz. Evet, ülkemizi terör örgütünden uzak tutmak için sürekli yüzümüze gülen, sürekli diplomatik söz oyunlarıyla kendilerince oyalayanlara diyoruz ki 'artık söz bitti.' Bir taraftan Irak tarafından 30 bin civarında tırı Suriye'ye sokacaksınız; silah, mühimmat, araç gereç yüklü ve bunları bu terör örgütlerine teslim edeceksiniz ondan sonra da 'biz sizinle stratejik ortağız diyeceksiniz.' Kusura bakmayın bunu yutmayız." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu açıklamasının ardından, Fırat’ın doğusuna gerçekleştirilecek "Barış Pınarı" harekâtı, dünya gündeminde geniş yer bulmaya devam ediyor.
Türkiye Suriye sınırında askeri hareketlilik
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, operasyon sinyali vermesinin ardından Türkiye Suriye sınırında hareketlilik yaşandı.
Şanlıurfa'nın Akçakale ilçesinde sınıra yakın noktalarda yeni mevziler açıldı, obüs ve tankların yönü Tel Abyad'a çevrildi. Şanlıurfa'daki 20. Zırhlı Tugay Komutanlığı'ndan çıkış yapan zırhlı araçlar, güvenlik önlemleri altında sınır hattındaki Akçakale ilçesine gitti.
Bir diğer sevkiyat da Hatay'a yapıldı. Bölgede daha önceden de sevk edilmiş çok sayıda askeri personel, zırhlı araç ve mühimmat mevcuttu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Trump'la telefonda Suriye'yi görüştü
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, daha sonra ABD Başkanı Donald Trump ile telefonda görüştü.
Görüşmede Erdoğan, PKK-YPG kaynaklı tehdidin ortadan kaldırılması ve Suriyeli sığınmacıların ülkelerine dönüşünü sağlayacak koşulların oluşturulması için güvenli bölgenin şart olduğunu ifade etti.
Görüşmede, ABD askeri ve güvenlik bürokrasisinin, iki ülke arasında sağlanan mutabakatın gereklerini yerine getirmemesinden duyulan rahatsızlık paylaşıldı.
Görüşmede iki lider, ABD Başkanı Trump'ın daveti üzerine önümüzdeki ay Washington'da bir görüşme yapmayı kararlaştırdı.
ABD: Askerlerimizi bölgeden çekiyoruz
Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyinde kısa süre içerisinde operasyona başlayacağı, ABD'nin operasyonu desteklemeyeceği ve dahil olmayacağı açıklandı.
Beyaz Saray Sözcüsü Stephanie Grisham, Türkiye'nin uzun süredir dile getirdiği ve an meselesi olduğunu söylediği operasyonun kısa süre içerisinde gerçekleşeceğini belirtti.
Sözcü Grisham'ın açıklamaları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın telefon görüşmesinden kısa süre sonra yapıldı.
BM: Türkiye'nin Suriye operasyonu için en kötüsüne hazırlanıyoruz
Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye'nin Suriye'de düzenleyeceği operasyona dair "insani kriz" uyarısında bulundu. BM Suriye Krizi için İnsani Yardım Koordinatörü Panos Moumtzis, bölgedeki sivillerin can güvenliğinin sağlanacağını umut ettiklerini açıkladı.
"En iyisini umuyor ancak en kötüsüne hazırlanıyoruz." diyen Moumtsiz, sivillerin yerlerinden edilmemesi için çağrıda bulundu.
Cenevre'de operasyonla ilgili basın açıklaması yapan BM yetkilisi, ihtiyaç durumunda dağıtılacak yardımlarla ilgili acil durum planı hazırladıklarını aktardı.
Rusya: Türkiye kendini savunma hakkına sahip
Rusya Türkiye'nin kendini savunma hakkına sahip olduğunu belirtse de Kremlin'den yapılan açıklamada, Suriye'nin toprak bütünlüğüne vurgu yapılDI.
Açıklamada, ülkede bulunması yasal olmayan, yabancı tüm askeri varlıkların Suriye'den çekilmesi gerektiği ifade edildi.
"ABD bizi arkadan bıçakladı"
Washington'ın, Türkiye'nin Suriye'de olası operasyonuna yeşil ışık yakması, PKK/YPG'de hayal kırıklığına neden oldu.
ABD'nin verdiği sözleri tutmadan Türkiye sınırından çekildiğini belirten PKK/YPG Sözcüsü Kino Gabriel, söz konusu gelişmeyi "ABD bizi arkadan bıçakladı." sözleriyle değerlendirdi.
Cumhuriyetçi senatörden tehdit
ABD'de Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Olin Graham, Suriye'ye ayak basması halinde Türkiye'ye karşı her türlü yaptırımı getirmek konusunda elinden geleni yapacağın söyledi.
Graham, Türkiye'nin bölgede yapacağı askeri operasyonlarla, oluşan dengeleri ve istikrar bozmanın yanı sıra ABD Kongresi ile geriye kalan ilişkisinin de tamamen bozulacağını ileri sürerek "Eğer Türkiye Suriye'ye bir adım dahi atarsa Türk ordusuna ve ekonomisine yaptırım uygulanması için elimden gelen her şeyi yapacağım." ifadelerini kullandı.
ABD: Türkiye'yi durdurmak için askeri adım atmayacağız
ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'nin Suriye'de operasyon başlatma planlarıyla ilgili yaptığı açıklamada, "Türkiye'yi durdurmak için askeri adım atmayacağız." ifadelerini kullandı.
Açıklamada ayrıca ABD'nin söz konusu operasyonu hiçbir koşulda desteklemediği bir kez daha hatırlatıldı.
Suriye-Irak tezkeresi TBMM Başkanlığı'na sunuldu
Irak ve Suriye'ye sınır ötesi operasyon konusunda Cumhurbaşkanına verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasını öngören Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunuldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla gönderilen tezkerede, Türkiye'nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan gelişmeler ve süregiden çatışma ortamının milli güvenlik açısından taşıdığı risk ve tehditlerin artarak devam ettiği ifade edildi.
Suriye'de, Fırat'ın doğusunda sınıra mücavir alanlarda meşru ulusal güvenlik çıkarları doğrultusunda bir güvenli bölgenin tesisine yönelik faaliyetlerin devam ettirildiğine yer verilen tezkerede, Astana Süreci ile başlayan ateşkesin kalıcı barışa ve çözüme ulaştırılması yönünde Türkiye'nin ilgili diğer ülkelerle yürüttüğü çalışmalarda önemli mesafe kaydedildiği vurgulandı.
Pentagon: Türkiye'ye keşif ve gözlem verilerinin sağlanması durduruldu
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Türkiye'nin Birleşik Hava Operasyonları Merkezi tarafından Suriye'de Hava Görev Emri'nden çıkarıldığını, Türkiye'ye keşif ve gözlem bilgilerinin verilmesinin durdurulduğunu açıkladı.
"Bunun hava sahasını Türkiye'ye kapatmak anlamına gelip gelmediği"ne ilişkin soruya Pentagon Sözcüsü Yarbay Carla Gleason, "Teknik olarak bu anlama gelmese de bir hava unsuru Hava Görev Emri'nden çıkarıldığında söz konusu bölgede koordinasyonsuz uçması neredeyse imkânsız hale geliyor." yanıtını verdi.
İran Dışişleri Bakanı: Suriye'de olası bir askeri operasyona karşıyız
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile yaptığı telefon görüşmesinde, Türkiye'nin Fırat'ın doğusuna yapmayı planladığı askeri müdahaleye karşı olduklarını söyledi.
Cevad Zarif Twitter'dan paylaştığı mesajlarında da ABD'nin Suriye'de "yeri olmayan bir işgalci" olduğunu belirtmişti.
Zarif ayrıca Türkiye ile Suriye arasındaki Adana Mutabakatı'nın bölgedeki tansiyonun düşürülmesi için uygulanmasına hazır olduklarını ifade etmişti.
Fransa, PKK/YPG'nin korunması gerektiğini belirtti
Türkiye'nin, Suriye'nin kuzeyinde olası bir askeri harekâtı öncesi Fransa, PKK/YPG'nin korunması gerektiğini belirtti.
Fransa Başbakanı Edouard Philippe, "Kürt savaşçılar üzerinde bulunan Türk taarruz tehdidinin çok ağır bilinmezlikleri" ortaya çıkarabileceğinden endişe duyduğunu dile getirdi.
Millet Meclisi'nde konuşan başbakan, "IŞİD'e karşı mücadele Suriye Demokratik Güçleri'nin yanında devam ediyor." dedi.
Almanya: Sonuçları vahim olur
Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine tek taraflı askeri operasyon hazırlıkları, Merkel hükümetinin sözcü vekili Ulrike Demmer'e soruldu. Demmer, "Federal hükümet, Türk siyasetçilerin Kuzey Suriye'de tek taraflı bir askeri operasyon başlatılacağı yönünde yineledikleri açıklamaları çok ciddiye alıyor." dedi.
Demmer, "Türkiye'nin tek taraflı bir askeri müdahalesi, Suriye'de gerilimin daha da tırmanmasına ve bu ülkedeki istikrarsızlığın daha derinleşmesine yol açacaktır. Ayrıca bunun, güvenlik politikaları ve insani bakımdan sonuçları vahim olur. Türkiye'nin olası tek taraflı askeri harekâtına ilişkin kaygımızı daha önce de dile getirdik. Hem basın toplantılarımızda hem de Türk tarafı ile görüşmelerimizde bu kaygımızın altını çizdik. Türk tarafı konuya ilişkin tutumumuzu biliyor " diye konuştu.
Sınır ötesi operasyon tezkeresi bir yıl daha uzatıldı
Irak ve Suriye'ye operasyon düzenlenmesi için Cumhurbaşkanı’na verilen iznin bir yıl daha uzatılmasını içeren tezkere TBMM Genel Kurulu’nda onaylandı.
Tezkere AKP, CHP, MHP ve İyi Parti’nin oylarıyla kabul edildi.
BM Genel Sekreteri'nden itidal çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in sözcüsü tarafından yapılan yazılı açıklamada, Genel Sekreter'in, Suriye’nin kuzeydoğusunda çıkacak olası askeri çatışmaları büyük bir endişe ile takip ettiği belirtildi.
Açıklamada, sivillerin ve sivil altyapının her zaman korunması gerektiği vurgulandı.
Suriye’de muhtaç durumdaki sivillere yönelik insani yardım çalışmalarının engellenmemesi ve yardıma ihtiyacı olan sivillere erişimin güvence altına alınması gerektiğinin altı çizildi.
İran'dan Türkiye sınırında askeri tatbikat
İran Ordusu Türkiye sınırı yakınlarında önceden duyurulmayan bir askeri tatbikat başlattı. Tatbikatın Türkiye sınırındaki Urmiye şehri yakınlarında yapıldığı duyuruldu. Urmiye Türkiye sınırına 50 km mesafede yer alan bir bölge.
Tatbikata acil müdahale birimleri, mobilize saldırı birimleriyle karacı hava birimleri ve helikopterler katıldı. Tatbikata ordu komutanlarından General Abdülrahim Musavi’nin liderlik ettiği ifade edildi.
Ruhani: Askeri müdahale doğru seçenek değil
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Türkiye'nin güney sınırını hakkında endişeleri anladıklarını ancak askeri operasyonun doğru seçenek olmadığını açıkladı.
Ruhani, "Amerikan askerleri bölgeden ayrılmalı, Kürt güçleri de Suriye ordusunu desteklemeli" ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu: Suriye dâhil ilgili ülkelere bildirimde bulunacağız
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye'nin kuzeyine yönelik başlatılması planlanan askeri harekâtla ilgili olarak "Uluslararası hukuk çerçevesinde BM dâhil, Suriye ve ilgili ülkelere bildirimlerde bulunacağız." dedi.
Çavuşoğlu, "Harekât başlatma kararı almıştık. ABD Başkanı Trump bölgeden çekileceğini ve güvenli bölgeyi oluşturmak istediklerini söyleyince müzakere başlattık. Bu sürecin bizi oyalama süreci olduğunu görünce, Cumhurbaşkanımız Trump'a 'Sizinle netice alamayacağız, destek vermeye devam ediyorsunuz. Biz harekâtı başlatacağız' dedi. Bu bizim BM Güvenlik Konseyi kararlarından sağlanan bir hakkımızdır. Terör örgütünün esas amacı Suriye'yi bölmektir. Suriye'nin toprak bütünlüğünü destekliyoruz. Uluslararası hukuk çerçevesinde BM dâhil, Suriye ve ilgili ülkelere bildirimlerde bulunacağız. Bu harekât bölgenin istikrarı için önemli bir harekât olacak. Türkiye ve bölgedeki göçmenlerin de gönüllü bir şekilde bölgeye dönmesi mümkün olacak. Tek hedefimiz buradaki teröristler." ifadelerini kullandı.
Erdoğan, Putin’le Suriye’yi görüştü
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmede, "Fırat’ın doğusuna düzenlenmesi planlanan askeri harekâtın Suriye’nin barış ve istikrara kavuşmasına katkıda bulunacağını ve Suriye’deki siyasi sürecin önünü açacağını" ifade etti.
"Suriye halkının hak ve menfaatlerinin korunmasının Türkiye açısından asli bir unsur" olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Türkiye’nin Rusya Federasyonu'nun bu süreçteki yapıcı tutumunu takdir ettiğini" dile getirdi.
TSK, Zeytin Dalı ve Fırat Kalkanı’nda görev alan komandoları Akçakale'ye sevk etti
Türkiye, Fırat'ın kuzeydoğusuna yapacağı operasyon için son hazırlıklarını yaparken, TSK, Zeytin Dalı ve Fırat Kalkanı harekâtında görev alan komandoları Akçakale'ye sevk etti.
Komandoları taşıyan 15 otobüs ile zırhlı iş makineleri Akçakale'de sınır hattında konuşlandırıldı.
Öte yandan Bölgeye beton bloklar ile zırhlı iş makineleri de gönderildi. Akçakale'ye varan askeri konvoy sınır hattına konuşlandırılırken, sevkiyatların devam edeceği öğrenildi. (Muhammed Nur - İLKHA)