Bugün 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü. Çağın korkulu hastalığında belirtiler oturduktan sonra beyin hasarını geriye çevirmek bugün için mümkün değil; ancak önlem almak mümkün!
Nöroloji Uzmanı Dr. Mustafa Seçkin, Türkiye'de 600 binin üzerinde Alzheimer hastasının bulunduğunu ve Alzheimer dışı demanslarla birlikte bu sayının bir milyona yaklaşmakta olduğunu söyledi.
Seçkin, "Hastalıkta en önemli risk faktörü ileri yaş olduğundan, ilerleyen ortalama yaşam süresi ile birlikte yeterince uzun yaşarsak hepimiz Alzheimer hastası olma riskini taşıyoruz. Alzheimer hastalığı ile belirtiler ortaya çıkmadan önce savaşmaya başlamak gerekir." dedi.
Günümüzde beyin sağlığı konusunda yeterli farkındalık oluşmamasından dolayı, iç organlarına göre beyni çok daha fazla yaşlanmış olan bireylerin sayısında artış olduğunu belirten Dr. Seçkin, bu tehlikeli hastalıktan korunmanın 6 etkili yolunu anlattı, şu önemli uyarılar ve önerilerde bulundu:
Sağlıklı beslenin
Yapılan çalışmalar; Akdeniz diyetiyle beslenmenin ön planda olduğu bazı Ege adalarında Alzheimer hastalığının görülme sıklığının şaşırtıcı derecede düşük olduğunu ortaya koyuyor. Diyet konusundaki genel öneriler bir yana, planlamanın bir diyetisyen kontrolünde ve kişiye özel olarak yapılması büyük öneme sahip. Bazı vitamin eksikliklerini de bu kapsamda değerlendirmek gerekiyor. Gereğinden fazla B12 vitamini, folik asit ve D vitamini gibi takviye ürünler kullanmak yerine sadece eksikliği varsa bu tip takviyelerin yapılması gerekiyor.
Düzenli uyuyun
Sağlıklı bir uyku amiloid adı verilen ve Alzheimer patolojisinde önemli bir yere sahip olan toksik özellikteki proteinin beyinden temizlenerek atılmasına katkıda bulunuyor. Uyku bozuklukları Alzheimer hastalığı için en önemli değiştirilebilir risk faktörleri arasında yer alıyor.
Hobi edinin
Hastalığa karşı, hobi edinmek ve sosyal etkinliklere katılmak da çok önemli. Müzik ve dans terapileri, doğaçlama tiyatro oyunları Alzheimer hastalığı için ilaç dışı tedavi yöntemleri arasında önemli bir yere sahip. Bu yöntemler beyin hücrelerini aktive etmelerinin yanı sıra birer sosyal etkinlik olarak stresle savaşmaya da katkıda bulunduğundan dolayı stresin beyin üzerindeki olumsuz etkilerini de önlüyor.
Zihinsel aktivitelerde bulunun
Gelişmiş bir insan beyninde nöron adı verilen hücrelerin sayısında artış olmuyor ancak akademik eğitim, kitap okumak, dil öğrenmek, bulmaca çözmek gibi yoğun zihinsel aktiviteler nöronlar arasındaki sinaps denilen bağlantıların sayısını artırarak beynin daha efektif şekilde çalışmasını sağlıyor. Alzheimer hastalığına bağlı nöron hasarı olmaya başladığında sinaptik yoğunluğu daha yüksek olan hastalar bilişsel fonksiyonlarını daha uzun süre koruyorlar. Bu nedenle zihinsel aktivitelerde bulunmayı ihmal etmeyin.
Fiziksel egzersiz yapın
Düzenli fiziksel egzersiz sırasında vücutta üretilen nörotrofik faktörler beyin üzerinde koruyucu etki gösteriyor ve beyin yaşlanmasını azaltıyor. Haftada en az 3 kez yapılan düzenli egzersiz Alzheimer hastalığı açısından koruyucu etkiye sahip olmasının yanında hastalığın ilerleme hızını da yavaşlatıyor. Egzersiz terapileri dünyadaki pek çok Alzheimer merkezinde bir nörorehabilitasyon yöntemi olarak hastalara sunuluyor.
Rutin kontrolü ihmal etmeyin
Alzheimer hastalığından korunmak öncelikle hastalık hakkında farkındalık oluşturmayla başlar. Hastalığın erken dönemde tanınması için henüz belirtiler çok hafifken -hatta henüz hiçbir belirti yokken- rutin kontrolün bir parçası olarak bir nöroloji uzmanına danışılması gerekir. Belirtiler ortaya çıktıktan sonra ise hastalarda doğru tedaviyle fonksiyonel kapasiteyi ve yaşam kalitesini uzun süre korumak mümkün. (İLKHA)