Ankara
İsviçre'de yapılan bir araştırma, kısa süreli öğle uykusunun (kaylule uykusunun) kalp hastalıkları riskini düşürdüğünü ortaya koydu.
Time dergisinde yer alan bir makaleye göre, İsviçreli uzmanlar, 35-75 yaş aralığındaki 3 bin 500 kişinin uyku alışkanlıkları, genel sağlık durumları ve yaşam tarzlarını yaklaşık 8 yıl boyunca inceledi.
Araştırmada, yetersiz uykunun, sağlık problemleri açısından risk oluşturduğu, gündüzleri kestirmenin aşırıya kaçmamak şartıyla kalbe iyi gelebileceği görüldü.
Yarıdan fazla katılımcının öğle uykusu alışkanlığı olmadığı, 667'sinin gündüzleri bir veya iki kez, 411'inin üç veya beş kez, 370'inin de altı yedi kez öğle uykusuna yattığı belirtildi.
Araştırmacılar haftada bir ya da iki gün kısa süreli öğle uykusuna yatan kişilerin, gece çok uykusuz kalsalar da kalp hastalıklarına yakalanma riskinin düşük olduğunu tespit etti.
Kısa süreli gündüz uykularının, stresten kurtulmayı ve yetersiz gece uykusunu dengelemeyi sağlayarak kalbi koruduğu vurgulandı.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezine göre, yetersiz uyku, diyabet, obezite, tansiyon, felç, kalp hastalıkları ve zihinsel rahatsızlıklar için risk oluşturuyor.
Uzmanlar ayrıca gün içinde daha zinde kalarak daha iyi performans sergileyebilmek için 20 dakikalık öğle uykusunun yeterli olduğunu ifade etti.
KAYLULE UYKUSU NEDİR?
Resûl-i Ekrem Efendimiz (SAV)’in uyku vakti, genellikle yatsı namazından sonra ve sabah namazından önceki zamandır. Efendimiz, imkân varsa öğle namazından sonra bir saat kadar uyurdu. Buna “kaylûle” denir. Peki bu kaylule uykusunun faydaları nelerdir?
Peygamber Efendimiz bununla alakalı olarak da:
“Gündüzün orucuna sahur yemeği ile, gecenin ibadetine de öğle uykusu ile yardımcı olunuz!” (Hâkim, I, 588) buyurmuş ve bu uykunun daha ziyade gece ibadetine yardımcı olacağını ifade etmiştir.
Nitekim bugün doktorlar, glikoz metabolizmasının en yüksek seviyede olduğu 11:00- 13:00 saatleri arasında kısa bir öğle uykusunu faydalı olduğunu söylemektedirler. (Dr. Arslan Mayda, s. 39)
Yine uzmanların tesbîtine göre, saat 22:00’de tansiyon ve kalp atım sayıları düşer. Saat 04:00’ten sonra tansiyon ve kalp atışlarında yükselme başlar ve 15:00-18:00 arası en üst seviyeye ulaşır. Dolayısıyla tansiyon ve kalp atımının yüksek olduğu ve hücrelerin en üst derecede metabolize olduğu ikindi vaktinde uyumamalıdır. Ayrıca bu vakitte uyumakla yüksek tansiyon ve kalp rahatsızlığına da dâvetiye çıkarılmış olur. İslâm âlimlerinin ikindi vakti uykuyu tavsiye etmemelerindeki hikmetlerden biri de bu olsa gerektir. (Mayda, s. 38-39) Tasavvuf ehli sünnete uyarak, zikir için genellikle seher, sabah ve ikindi vakitlerini tercih etmişler ve bu anların bereketinden faydalanmışlardır.
Güneşin doğuşundan yaklaşık 45 dk dakika geçinceye kadarki zamanda uyumak iyi karşılanmamıştır. Aslolan erken yatıp erken kalkmaktır. Sabah namazını kıldıktan sonra tesbih, zikir, Kur’ân ve ilimle meşgul olmalı ondan sonra işe başlamalıdır. Sabahın bereketinden istifade etmek lazımdır. İkindi ile akşam arasında da yatmak uygun değildir. Herkes bu vakitte yatmanın zararını bizzat tecrübe ederek görmüştür. O vakitte yatıp da kalkan kişi sersem gibi olur ve kendine gelmekte güçlük çeker. Sabah vakti olduğu gibi ikindi ve sonrası da zikir ve tefekkürle değerlendirilmelidir.
KAYLULE VAKTİ NE ZAMAN?
Kaylule uykusu bir şekerleme veya sadece dinlenme olan, tam gün ortasında güneş tepedeyken yapılan bir istirahattir ve sünnettir. Eğer öğle namazı hemen kılınmıyorsa genellikle öğle namazı öncesinde yapılır. Aksi halde namazdan sonra da yapılabilir.
KAYLULE UYKUSUNUN FAYDALARI
1) Gün içinde uygulanırsa erken yaşlanmayı önler
İşte bu nedenle aynı zamanda “güzellik uykusu” da denilir. Uykuda büyüme hormonları salınarak derideki ölü hücrelerin yenilenmesi sağlanır.
2) Kaylule uykusu gün içindeki performansınızı artırır
Bir araştırmaya göre şekerleme zihinsel ve fiziksel aktivitelerin performansını artırıyor. Eğer çok fiziksel aktivitede bulunuyorsanız, şekerleme sayesinde hemen tekrar dinlenebilir ve sonuçta daha iyi bir atletik performans sergileyebilirsiniz. Çalışmalar gösteriyor ki ideal şekerleme süresi, derin uykuya girmeden önce 20 ila 40 dakika arası olmalıdır.
3) Bu kısa uyku hücreleri onarır
Uyku halindeyken bedenimiz kendini onarır. Stres ve toksinler sonucu vücutta oluşan zararı onaran proteinler üretilir. Şekerleme sayesinde üretilen büyüme hormonları doku ve kas yıpranmalarını iyileştirir.
4) Kaylule yapmak hafızayı kuvvetlendirir
Yine yapılan son araştırmalara göre şekerleme genel beyin fonksiyonlarının daha sağlıklı gerçekleşmesini sağlıyor. Araştırıcılar, şekerleme sırasında geçici hafızanın kalıcı hafızaya dönüştürüldüğünü ve aynı zamanda da geçiçi hafızanın boşaltılarak yeni bilgilerin öğrenilmesine beynin hazır hale getirildiğini keşfettiler
5) Kaylule kolay kilo vermenize yardımcı olur
Uykusuzluk leptin ve ghrenlin hormonlarının dengesini bozar. Bu hormonlar iştahınızdan sorumludurlar. Bu hormonların dengesi bozulduğunda daha fazla yeme ihtiyacı hissedersiniz. Şekerleme ise bu hormonları dengede tutar.
Magnezyum, sinirlerinizi yatıştırmada ve kasları gevşetmede size yardımcı olabilir ki bu da iyi bir uyku için yardımcı olur.
Kaynak: AA, Dr. Murat Kaya, (Osman Nuri Topbaş- Ebedi Saadet Rehberi Örnek Şahsiyetler)