Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkan Vekili Sinan Vargı, gıda mevzuatı gereği tüketicilere sunulan birçok gıda maddesinde üretim ve son kullanma tarihleri arasında makul bir kullanım süresi bırakıldığını hatırlattı.
Pet şişedeki suların sağlığına dikkat çeken TÜDEF Başkan Vekili Vargı, "Pet şişe sularına baktığımızda ne yazık ki üretim ve son kullanma tarihleri arasında markalar arasında 18 ay, 15 ay olan pet şişe suları var. Pet şişede bir su 18 ay taze kalır mı?" diye sordu.
Vargı, ilgili firmalara sorulduğunda, "Yönetmelikte böyle bir şey yok. Yani son kullanma tarihi sorumluluğumuz yok" dediklerini aktardı.
Pet şişe sularındaki mevzuatın yeniden düzenlenmesi için Sağlık Bakanlığına başvurduklarını belirten Vargı, "Piyasada yaptığımız araştırmalarda bazı pet su üreticisi firmaların kapak plastiğinden bile kâr etmek için plastik kapağın çapını 3 santimden 2 santime indirmişler. Kapağı açmak bile zorlaşıyor. Bunun bile bir standardı yok" dedi.
Güneş altında kalması ve soğukta donması sağlığa zararlı
Piyasada üretim ve son kullanma tarihleri arasında 18 ay, 15 ay süre olan pet şişe suları bulunduğunu ifade eden Vargı, "Birçoğunun son kullanma tarihi ise tüketici için de makul süre olan 12 ay. Birçok tüketici ellerinde pet şişe suları ile derneklerimize gelerek, bu farkın nedenini soruyor. Pet şişe sularının güneş altında sıcakta kalmış ve aşırı soğukta donmuş bir şekilde tüketilmesinin sağlığa zararlı etkileri var." şeklinde konuştu.
Vargı, konuyu bazı pet su üreticilerine sorduklarını belirterek firmaların, “Yönetmelikte böyle bir şey yok. Yani bir yıllık bir son kullanma tarihi sorumluluğumuz yok,” dediklerini belirterek şunları söyledi:
"Sağlık Bakanlığı tarafından 2004 yılında hazırlanarak yürürlüğe giren Doğal Mineralli Sular Hakkındaki Yönetmelikte üretim ve son kullanma tarihleri ile ilgili bir belirleyici sürenin konulmadığını görüyoruz. Uluslararası mevzuat konusunda da başvurduğumuz IBWA adlı uluslararası şişelenmiş su üreticileri birliği ise, direkt güneş ışığından sakınılması, buzdolabında muhafaza edilmemesi, solventlerden ve benzinden uzak depolanması gibi dikkat çekici uyarılarda bulunmaktadır. Bu uyarılara rağmen yazın pet suların depolandığı alanlarda güneş altında bekletilmesi sık gördüğümüz manzaralardan. Pet şişede içme suyu üreten firmalar kontrol yaptıklarını söyleseler de 18 ay iki sıcak yaz geçirmiş, güneş altında bekletilmiş ve belki de soğukta donmuş bu suretle petten suya kimyasal maddelerin geçiş yaptığı bir suyun hala içilebilir olduğunu düşünmüyoruz. Ülkemizde pet şişelerde BPA denilen kanserojen madde kullanılmasa bile, suyun kanserojen olduğu hastalıklara yol açtığı konusunda görüş bildirenler tıp bilim insanları da var, 15 ay 18 ay sonra sağlıklı olduğu konusunda da görüş bildiren bilim insanları da var. Biz de bu konu da mevzuat düzenlemekle yetkili olan Sağlık Bakanlığımıza bir yazı ile başvurarak, pet sularda son kullanma tarihinin bir yıl ile sınırlanmasını istedik. Konuyu ayrıca üyesi olduğumuz Ulusal Beslenme Konseyine de götüreceğiz."
"Son kullanma tarihi yaklaşan suların piyasadan toplanıp toplanmadığı bilinmiyor"
Tüketicilere pet sularda üretim ve son kullanma tarihlerini iyi okumalarını tavsiye ettiklerini söyleyen Vargı, "Bir yaşlı bayan tüketicimiz bir buçuk yıl önce şişelenmiş bir su ile gelip suyun acı olduğunu ifade etti. Biz de piyasaya çıkıp bütün pet su markalarını inceledik. Çeşitli marketlerden örnek sular aldık ve tarihlerine baktık. Depolarda kalıp 18 ay sonra son kullanma tarihi dolmadığı için satılabilecek suların olması da mümkün. Son kullanma tarihi yaklaşan suların piyasadan toplanıp toplanmadığı da bilinmiyor. Piyasa da son kullanma tarihi farklı üç tür pet ambalajlı su olunca tüketici de bir güvensizlik ortamı oluştu. Bizde tüketicilere pet sularda üretim ve son kullanma tarihlerini iyi okumalarını tavsiye ediyoruz. Suda plastik bir koku var ise son kullanma tarihi ne olursa olsun o suların da tüketilmemesini tavsiye ediyoruz." (İLKHA)