Bitlis’in Ahlat Tarım Havzası’nda buğday hasadına başlandı. İlkbahar mevsiminde Nemrut kraterinden esen rüzgârlar ve buğdayın olgunlaşma döneminde yaşanan kuraklık nedeniyle çiftçiler umduğunu bulamadı.
Kimi buğday tarlalarında verim minimum seviyedeyken, bazı tarlalara ise başakların kısa boylu ve otlarla karışık olması nedeniyle biçerdöver giremiyor. Buğday hasadında hayal kırıklığı yaşayan çiftçiler, devletin yapacağı desteği bekliyor.
Buğdayda yüzde 60 ürün kaybı yaşadıklarını belirten Ahlât Ziraat Odası (AHZO) Başkanı Necat Demirden, bu yıl adeta bir afet yaşadıklarını söyledi.
“Bu yıl buğdayda yüzde 60 ürün kaybımız var”
Yüzde 60 civarında ürün kaybı yaşadıklarını belirten Demirden, “Çiftçilerimizin buğday hasadına başladı. Hasat öncesi tüm kontrollerimizi yaptıktan sonra hasada başladık. Buğday başakları çok küçük, boyları kısa. Yüzde 60-70 ürün kaybımız var. Sadece biçerdöver parasını çıkarabiliriz. Yerde kalması da bir milli kayıp olduğu için biçmek zorundayız. Bu yıl hem samanda hem de buğdayda kaybımız var.” dedi.
“Ahlat Tarım Havzası’nda yaklaşık 170 bin dekar alanda buğday ekimi yapıyoruz”
Ahlat Tarım Havzası’nda yaklaşık 170 bin dekar alanda buğday ekimi yaptıklarını dile getiren Demirden şunları söyledi:
“Bu yıl Ahlat'ta 120 bini kuru alan, 50 bini de sulu alanda olmak üzere 170 bin dekar alanda buğday ekimi yapmaktayız. Normal şartlarda kuru alanda dekar başı 300-350 kilograma kadar verim alabiliyorduk. Ama şu anda tahminlerimize göre bu oran 130 kiloyu geçmiyor. Sulu alanda ise normal şartlarda dekar başı 700-750 kilogram alabiliyorduk. Ama şimdi 300-350 kilo ancak alabileceğiz. Şu anda kuru alanda yüzde 60, sulu alanda ise yüzde 50 ürün kaybımız var. Daha önce buğdayda 70-80 bin ton verim elde ediyorduk. Bu yıl 33 bin ton verim bekliyoruz. Bunu göz önünde bulundurduğumuzda yüzde 60-70 ürün kaybımız bulunmaktadır.”
“Çiftçilerimizin mağduriyeti giderilsin”
Tarım Bakanlığı nezdinde gerekli girişimleri yaptıklarını, bakanlıktan gelen heyetle birlikte sahada tespitlerin yapıldığını belirten Demirden, özellikle tohum konusunda çiftçinin desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
Demirden, “Bu konuda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü ile görüştük. Sağ olsun buraya bir ekip gönderdiler. Bu ekiple birlikte sahaya çıkıp, çalışmalar başlattık, raporlarımızı tutup, bakanlığa gönderdik. Bu bir afet durumudur. Çiftçilerimizin mağduriyeti giderilsin. İlk önce faizsiz olarak borçlarının ertelenmesi gerekiyor. Tohum desteğinin de verilmesi gerekir. Sadece borçların ertelenmesi yetmiyor. 5 yıldır borçları erteleye erteleye geldik. Zaten çiftçilerimiz şu an borç ödeyemeyecek durumdadır. Şu anda tohumluk bulamıyoruz. Ne ekeceğiz ki seneye verim alabilelim? En önemlisi de tohum desteğinin verilmesini talep ediyoruz. İnşallah devletimiz, hükümetimiz de bu duyarlılığı gösterecektir. Bunun için bir çaba sarf ediyoruz, sonucunu alacağımıza inanıyoruz.” diye konuştu.
Buğdayın belirlenen taban fiyatından memnun olduklarının altını çizen Demirden, en büyük sıkıntılarının satacak buğdayın bu yıl olmaması olduğunu belirtti.
Son olarak en büyük girdilerinin mazot olduğunu, elektrikli traktörde seri üretime geçilmesi halinde girdi maliyetlerinin yüzde 50 düşeceğini belirten Demirden, biran önce seri üretime geçilmesini arzuladıklarını söyledi.
“40 yıldır çiftçiyim ilk kez böyle bir durumla karşılaşıyorum”
40 yıldan bu yana çiftçilik yaptığını, ilk kez böyle bir durumla karşılaştığını belirten Ahlat Uludere köyünden çiftçi İsmail Topuz ise, tarlaya attıkları tohumu bile elde edemediklerini söyledi.
Topuz, “Yüzde 70-80 ürün kaybımız var. Geçen yıl 7 ton sertifikalı tohum alıp, bu tarlaya attım. Şu an attığım o tohumu bile alamıyorum. 40 yıldır çiftçilik yapıyorum. İlk kez böyle bir şeyle karşı karşıya kaldım. Zaten bunu devletimiz görüyor, bize bir yardımcı olsun bu konuda. Gerçekten şu an mağduruz. Tohum parası, kooperatif borcunu bir kenara bırakın, tarlaya giren biçer parasını bile ödeyemiyoruz. Ziraat odası başkanımızın çalışmaları gerçekten güzeldir. Kendisini tebrik ediyorum. İnşallah mağduriyetimizi bu konuda giderirler.” dedi.
10 yıldır Ahlat ovasında biçer ile buğday hasadını yaptığını belirten Eset Erek, ilk kez böyle verimsizlikle karşılaştığını söyledi.
Hem çiftçinin hem de kendilerinin de mağdur olduğunu dile getiren Erek, şunları ifade etti:
“30 yıldır biçerdöver üzerinde hasat yapıyorum. 10 yıldan bu yana da Ahlat bölgesinde çalışmaktayım. Ahlat’ta hiç böyle bir durumla karşılaşmadım. Geçen yıllar normaldi. Ama bu sene hiç verim yok. Çiftçimiz mağdur, biz de mağdur oluyoruz. Bütün tarlalar biçilmiyor. Biçilmeyen çok tarlalar var. Masrafını çıkarmayacağı için biçer giremeyecek tarlalar var. Olan da otların içerisinden çıkmış. Elimizden geldiğince çiftçilerimizin mağdur olmaması için çalışıyoruz.” (Şükrü Tontaş-İLKHA)