Dünyanın en hızlı ve gözde güvercini olan Adana dalıcısı ırkını Bitlis’te hobi olarak besleyip, kuşların hız ile performansı konusunda çalışma yürüten Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Çevre Sağlığı Programı Öğretim Görevlisi Recep Yetiş, Anadolu’ya has olan bu güvercin ırklarının yurt dışına çıkarılmaması için gereken adımların atılmasını istiyor.

Adana kuşları olarak bilinen ve sıcak bölgelerde yaşayabilen güvercinlerin yavrularını posta güvercinlerle büyüten Yetiş, dalıcı özelliğine sahip bu güvercinlerin saatte yaklaşık 250 kilometre hız yapabildiklerini söyledi.

Avrupa’da yaşan Türkiye vatandaşları tarafından, kaçak yollarla yurt dışına çıkarılan güvercinlerin dünyada pazar bulduğuna dikkat çeken Yetiş, değerlerimiz olan bu kuşların kayıt altına alınmasını istedi.

“Adana dalıcısı güvercin saatte yaklaşık 250 kilometre hız yapabiliyor”

Yetiş, “Adana kuşları sıcak memleket kuşlarıdır. Bu kuşları buraya getirdiğimde soğuk kış aylarında sorun yaşayacağım söylenmişti ama çok şükür kış aylarını atlattık. Adana güvercinlerimizin yavrularını, posta güvercinlerimiz büyütüyor. Kış boyunca burada 4 ayda yaklaşık 30 yavru büyüttük. Bu kuşlar, Adana, Mersin, Osmaniye, Kayseri, Kahramanmaraş bölgelerinde beslenen güvercinlerdir. Bu güvercinlerin özellikleri, bir kilometrelik mesafe yani bin metre yüksekliğe 7 dakikada kolaylıkla çıkabiliyor ve 15 saniye içerisinde geri dönüş yapar. Yani dalıcı özelliğe sahiptir ve yaptığımız hesaplamalara göre saatte 240 - 250 kilometre hıza ulaşıyorlar.” dedi.

“Anadolu’ya ait olan bu değerler kaçak yollarla yurt dışına kaçırılıyor”

Bu güvercinlerin kaçak yollarla yurt dışına kaçırıldığına dikkat çeken Yetiş, bunun önlenmesi için yetkililere seslenerek, şunları söyledi:

“Avrupa’da bulunan Adanalılar tarafından, maalesef bu kuşlar ülkeden kaçırılıyor. Yurt dışına kaçak yollarla çıkarılan bu kuşlar, dünyada pazar buluyor. Buradan bakanlık ve Adana Büyükşehir Belediyesi yetkililerine sesleniyorum, ‘Lütfen bizim değerimiz olan bu güvercinleri ve güvercin besleyen kuşçu arkadaşları bir çatı altında, bir dernek veya federasyon altında toplayıp, bu güvercinleri kayıt altına alarak, kuşçu takip sistemleri oluşturularak yurt dışına kaçırılması engellenebilir.’ Bu güvercinler, Adana’dan özellikle binlerce liraya alınıp, yurt dışına kaçırılıyor. Amerika ve Kanada gibi ülkelerde daha yüksek meblağlara satılabiliyor. Bir yetiştiricimiz yaklaşık 22 bin liraya bir güvercinini sattı. Ama biz dernek ve federasyon kurup, yarışmalar yaptığımız taktirde, bu güvercinleri yurt dışında veya yurt içinde daha yüksek meblağlara satabiliriz.”

“Bizim tek isteğimiz bu kuşların Türkiye’de kalmasıdır”

Tek isteğinin bu kuşların Türkiye’de kalması olduğunu vurgulayan Yetiş, ön kayıt altına alınması halinde, yurt dışında türemiş olsa bile bize ait olacağını ifade etti.

“Bakanlık tarafından yeni kanun ve yönetmenliklerle bir pazar oluşturabilir, fuarlar düzenleyerek dünya pazarlayabiliriz.” diyen Yetiş, “Osmanlı’nın, Avrupa’daki savaşlarda kaybettiği atları kayıt altına alan adamlar, günümüzde bunları 'İngiliz atı' diye dünya pazarında satıyorlar. Hatta ülkemizdeki Türk atçılar da gidip İngiltere veya Amerika’dan bu yarış atlarını alıyorlar. Yani demek istediğim, bu atların kayıtlarını zamanında Osmanlı tutmuş olsaydı, şu an dünyaya İngiliz atı değil de Osmanlı atı olmuş olacaktı. Benim korkum şu, bu kuşlar da Almanya ve diğer ülkelerde yaşayan vatandaşlarımız tarafından götürülmüş. Bizim tek isteğimiz bu kuşların Türkiye’de kalmasıdır. Yapılacak olan kayıtlar sayesinde, nesiller sonra da bu kuşların nereden geldiği ve kimlere ait olduğu bilinecek. Yani bu kuşlar yurt dışında da türemiş olsa bile bize ait olacak. Geçtiğimiz günlerde Danimarka’da çıkan bir haberde, Anadolu’ya has olan, ataları ve dedeleri tarafından buradan götürülen posta güvercinleri, 1,2 milyon dolara Çinliler tarafından alındı. Bakanlık tarafından yeni kanun ve yönetmenliklerle bir pazar oluşturabilir, fuarlar düzenleyerek dünyaya pazarlayabiliriz.” diye konuştu. (Şükrü Tontaş-İLKHA)