İSTANBUL / AA / CEYHUN AŞİROV / ANALİZ
NAZARBAYEV NEDEN İSTİFA ETTİ?
…Altını çizmek gerekiyor ki şu anda Kazakistan’da cumhurbaşkanının istifasını gerektirecek siyasi ya da ekonomik bir kriz yok.
Sadece son zamanlarda, Nazarbayev’in yaşının da ilerlemiş olmasından kaynaklanan sağlık sorunları olduğu biliniyordu.
Ek olarak, son beş yılda bölgede ciddi bir değişim hareketinin olduğunu görmeliyiz. İslam Kerimov’un hayatını kaybetmesiyle Özbekistan’da gerçekleşen cumhurbaşkanı değişimi ve bu değişimin ardından yeni hükümetin katı politikalarından vazgeçerek özgürlüklerin önünü açması, Kazakistan halkını (ve bilhassa muhalifleri) etkilemişti.
Dünyaya daha açık olan Kazak halkı, Nazarbayev’i sevse de, dünyaya entegre olmuş ve Rusya’dan daha bağımsız yeni bir siyaset tarzı istiyordu. Batı’nın da, yeni kuşak siyasetçilerin bu adımını desteklediği gözden kaçmamalı. Ayrıca Nazarbayev’in bu çalkantılı sistemin içinde istifa ederek hem Rus baskılarından kurtulmak hem de yeni yöneticilerin ve ülkesinin önünü açmak istediği görülüyor.
Nazarbayev bu istifayla, “ölene kadar görevde kalan” Orta Asya liderlerinden farklılaşarak, bölge siyaseti açısından da tarihe geçmiş bulunuyor. Zira bugüne kadar bölgede hiçbir lider kendi isteğiyle istifa etmemişti.
Bundan sonra, seçime kadar Kazakistan’ı koalisyon hükümeti yönetecek. Cumhurbaşkanlığı görevini ise geçici olarak Senato Başkanı Kasım Cömert Tokayev üstlendi. Nazarbayev ise Kazakistan Güvenlik Konseyi Başkanı ve Nur Otan Partisi Genel Başkanı olarak görevini ve etkinliğini sürdürecek.
Kazakistan’da Nazarbayev’in yerine seçilecek yeni devlet başkanının demokratik ölçütlerle daha uyumlu, özgürlükçü, milli duyguları yüksek, kamu diplomasisini iyi bilen ve halkın geniş kesimlerinden kabul görmüş bir isim olması bekleniyor.
Yeni başkanın hem Batı hem de Rusya ile daha uyumlu ve dengeli bir politika izleyeceği düşünülüyor; zira halk Rusya ile ciddi sorunlar istemezken, refah düzeyinin artırılmasını da talep ediyor.
Kaynak, AA