Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 17 Kasım'da başlayan ve son yılların en şiddetli protestolarıhaline gelen sarı yeleklilerin sebep olduğu "krizden" çıkış yolu arıyor.
17 Kasım'da başlayan ve son yılların en şiddetli protestoları haline gelen gösterilere ilişkin sorunları çözmek için bu hafta Sırbistan ziyaretini iptal eden Macron'un daha önce 6 aylığına askıya alınan akaryakıt zamlarının 2019 için iptal edildiğini Elysee Sarayı aracılığıyla duyurması sarı yeleklilerin öfkesini dindirmeye yetmedi.
Elabe araştırma şirketinin anketine göre, Fransızların yüzde 78'i Macron'un duyurduğu önlemlerin sarı yeleklilerin taleplerini karşılamaya yetmediği görüşünde. Diğer bir ankete göre de bir önceki ay yüzde 21 olan Macron'a halk desteği, gösteriler sırasında 3 puan azalarak yüzde 18 ile "en düşük halk desteği" seviyesine geriledi.
Anketlere göre, Macron'un sarı yeleklileri ikna edebilmesi zor görünüyor.
Bununla birlikte göstericilerin eylemlerini uzun süre daha devam ettirmeye kararlı olduğu belirtiliyor.
"Tatmin edici bir önlem değil çünkü taleplerimizin hepsini karşılamıyor"
Sarı yeleklilerin Paris koordinatörü Thierry Paul Valette, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Akaryakıt zamlarının 2019 için iptal edilmesi tatmin edici bir önlem değil çünkü taleplerimizin hepsini karşılamıyor. Ayrıca bu önlem tansiyonu düşürmeye yetmiyor." dedi.
Sarı yeleklilerin maaşların iyileştirilmesi gibi birçok talepleri olduğunu vurgulayan Valette, Macron'un da sarı yeleklilere hitaben konuşma yapması gerektiğini söyledi.
Valette, "Taleplerimizin tamamı yerine getirilene kadar gösterilere devam edeceğiz." diye konuştu.
Ekonomik koşulların iyileştirilmesinin önemli olduğuna dikkati çeken Valette, Macron'un sorumluluklarının gereğini yerine getirmesi, halkın isteklerine ve sorunlarına karşı duyarlı olmasının önemini vurguladı.
Gösteriler Macron ile Philippe'in arasında soruna neden oldu
Öte yandan Fransız basını, sarı yeleklilerin protestoları Macron ile Başbakan Edouard Philippe'in arasında sorunlara neden olduğunu yazdı.
Basında, Philippe'in dün öğle saatlerinde Senatoda akaryakıt zamlarını alım gücüyle ilgili iyi bir çözüm bulunamaması halinde iptal edebileceklerini açıklamış olması, ardından akşam saatlerinde Macron'un Elysee Sarayı aracılığıyla akaryakıt zamlarının gelecek yıl için iptal edildiğini duyurması ikili arasında güven ve iletişim sorunu olduğu yorumlarına yol açtı.
Europe 1 radyosunun "Sarı Yelekliler: Macron-Philippe İkilisi Krizde" başlığıyla verdiği haberde, bu tür konularda hiçbir şeyin tesadüf olmadığı, bu nedenle Macron ile Philippe arasında gerginlik olduğu ifade edildi. Haberde ayrıca Philippe'in bu krizi iyi yönetemediği için siyasi olarak zayıfladığı kaydedildi.
Le Figaro gazetesinin haberinde ise sarı yelekliler konusunda Macron ile Philippe arasında görüş ayrılıklarına dikkat çekildi.
Sarı yelekliler yarın sokağa çıkacak
Hükümetin bütün çağrılarına rağmen sarı yelekliler cumartesi günü başta başkent Paris'te olmak üzere ülke genelinde sokaklara dökülecek. Eylemciler sabah erken saatlerde Paris'teki Champs-Elysees Caddesi'nin çevresinde toplanacak. Bir grup gösterici de Paris'in Bastille Meydanı'nda bir araya gelecek.
Yoğun güvenlik önlemlerin alınacağı gösterilerde 89 bin polis görev yapacak. Bunlardan 8 bini Paris'te görevli olacak.
Fransa İçişleri Bakanı Christophe Castaner, birkaç gün önce sarı yeleklilerden yeni bir gösteri düzenlememelerini istedi.
Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo ise Castaner'in aksine sarı yeleklilerin eylem yapma hakkı olduğunu belirterek yarın Paris'te yapılması planlanan eyleme destek verdi.
Sarı yeleklilerin istekleri
Genellikle şehir merkezlerindeki yüksek kiralar nedeniyle kırsal bölgelere yerleşenlerden oluşan göstericiler, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'dan akaryakıt vergilerini düşürmesini ve ekonomik koşulların iyileştirilmesini talep ediyor.
Sarı yeleklilerinin sözcüleri basın kuruluşlarına ve milletvekillerine gönderdiği yazıda Macron ve hükümetten talep ettikleri konulara ilişkin bilgi verdi. Buna göre sarı yeleklilerin, küçük şehir ve kasabalardaki esnafları destekleyici önlemler alınması, emeklilik maaşların bin 200 avronun altında olmaması, büyük şirketlerin vergilerini ödemesi, işsiz olanlar için iş imkanlar sağlanması, gaz ve elektrik fiyatlarının düşürülmesi, emeklilik yaşının 60 olması, referandumun anayasaya girmesi ve şehir merkezlerinde ev kiralarının düşürülmesi gibi birçok talebi mevcut.
Protestolara destek verenler
Ülkede yapılan anketlere göre, Fransızların yüzde 72'si gösterilerdeki şiddet olaylarına rağmen sarı yeleklilere destek vermeye devam ediyor.
Öte yandan sarı yeleklilerden sonra ambulans çalışanları ve lise öğrencileri de eylemler düzenledi. Ambulans çalışanları, pazartesi günü Paris'te Ulusal Meclis yakınlarında toplandı. "Devlet beni öldürdü" yazılı pankartın taşındığı gösteride, "Macron istifa" sloganları atıldı.
Öğrenciler de Macron ve hükümetin eğitim politikalarını protesto etmek için ülke genelindeki liselerde pazartesi gününden bu yana blokaj eylemi yapıyor. Perşembe günü gösteriler nedeniyle ülke çapında yaklaşık 280 lisede tamamen veya kısmen eğitime ara verildi.
Diğer yandan ülkenin en köklü polis sendikalarından Vigi, sarı yeleklileri desteklemek amacıyla cumartesi gününden itibaren süresiz greve gidecek.
Ülkenin en büyük sendikalarından Genel İş Konfederasyonu (CGT) ve İşçi Gücü'nün (FO) çağrısıyla nakliye şirketleri de pazar akşamı itibarıyla süresiz greve gidecek.
Muhalefet partileri de sarı yeleklilere destek veriyor.
Gösterilerin başından bu yana çıkan olaylarda 3 kişi hayatını kaybetti, 222'si güvenlik görevlisi 1043 kişi yaralandı ve 1424 kişi gözaltına alındı.