Gaziantep'te yaklaşık 5 asır önce inşa edilen ve asırlardır çekiç seslerinin hiç susmadığı tarihi Bakırcılar Çarşısı'nda bakır ustaları tarafından el emeğiyle ve bin bir zahmetle bakır işlemeleri yapılmaya devam ediyor. Geçmişte olduğu gibi günümüzde halen canlılığını koruyan ve çekiç seslerinin susmadığı tarihi çarşı, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.
Şehrin en eski çarşılarından olan ve kentte 500 yıla aşkın bir geçmişe sahip olan bakır işletmeciliğinin günümüzde de devam ettiği çarşıda, bakır ustaları tarafından halen bakır işlemeciliği yapılmaktadır. Birçok esnafın üretim yaptığı Bakırcılar Çarşısı'nda bakır ustaları, zamana inat çarşıda çekiş seslerini susturmamak için çabalıyor.
Son bir asırda dünyada olduğu gibi özellikle Güneydoğu bölgesinde altın dönemini yaşayan bakırcılık mesleği, bakır mutfak eşyalarına artan ilgi ile birlikte tekrar eski canlılığını yaşıyor. Bakırcılık sanatının ustalar ve çıraklar tarafından yapıldığı çarşıda çekiç sesleri, nesillerdir hiç susmadan yeni kuşaklara geçiyor.
Bakır eşyaların günümüzde turistik ve nostaljik eşya olarak rağbet gördüğünü belirten bakır ustaları, kabarma çekiç tekniği ile Antep Kalesi gibi tarihi yerleri ve amblemleri ustaca tepsi, cezve gibi mutfak eşyalarına işliyor.
Yerli ve yabancı turistlerin uğrak mekânlarından olan Tarihi Bakırcılar Çarşı'nın yaklaşık 500 yıllık bir çarşı olduğunu belirten Gaziantep Bakırcılar ve Sedefçiler Odası Başkanı Celal Açık, İLKHA muhabirine yaptığı açıklamada, tarihi çarşıda asırlardır çekiç sesinin hiç durmadığını söyledi.
"Amacımız, Gaziantep'i kalkındırmaktır, canlandırmaktır"
Gaziantep'in tarihi ve kültürü ile öne çıkan bir şehir olduğunu belirten Açık, "Bugün Gaziantep'in bir günde gezilecek yerleri şu anda 10 günde bile bitirilemiyor. Burada büyükşehir belediyesi olsun diğer kurumlar olsun tarihi yerlerimizi, hamamlarımızı ve çarşılarımızı el ele verip meydana çıkardık. Kentte yine çok sayıda müzelerimiz var. İlgilerle birlikte el ele verip Bakırcılar Çarşısı'nı dünya çarşısı yaptık ve burada tabi ki herkes üzerine düşen görevi yaparsa biz sivil toplum kuruluşu onlar kurum olarak el ele verdik. Amacımız Gaziantep kalkındırmaktır, canlandırmaktır." dedi.
"Bakırcılar Çarşısı'na gün boyu çekiç sesleri hiç eksik olmuyor"
Bakırcılar Çarşısı'nı artık dünya konuştuğunu belirten Açık, "Bakırcılık da insanlık tarihine yansıyan bir sanattır. Bakırcılar Çarşısı'nda çekiç sesleri böyle devam ettikçe ben bu tarihimizin ve kültürümüzün ölmeyeceğine inanıyorum. Bugün dünyanın her yerinden Bakırcılar Çarşısı'na yerli ve yabancı turistler geliyor. Turistler bu harekete, canlılığa ve buradaki görselliğe geliyorlar. Burada gün boyu bu şekilde çekiç sesleri hiç eksik olmuyor. Ustalar çekiçleri ellerine almışlar sil baştan tencere, kazan, yapıyorlar. İnsanın görselliğe çekiciliği var. Karşımızda da çekicilik olduğu için çarşımızın ziyaretçisi hiç eksilmiyor. İnşallah bu çekiç seslerini susturmadığımız müddetçe Gaziantep'in ve Bakırcılar Çarşısı'nın bu canlılığı devam edecektir." ifadelerini kullandı.
"Bakırcılar Çarşısı'nda tarih yaşıyor"
Tarihi Bakırcılar Çarşısı'nın tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte yaklaşık 500 yıllık bir çarşı olduğunu belirten Açık, "Ancak çarşımızın çok daha eski olduğunu biliyoruz. Bakırcılar Çarşısı'nda tarih yaşıyor. Bizler de bu tarihin içerisinde bu tarihi canlandırmaya çalışıyoruz. Benim çocukluğum döneminde bu çarşıda 400 tane imalatçımız vardı. Bugün 10-15 tane imalatçımız bu çarşıyı ayakta tutmaya çalışıyor. İnşallah bakırcı ustası sayımızı artırmayı düşünüyoruz. Tabi biz oda olarak İŞ-KUR ile birlikte projeler üretiyoruz. İnşallah şu çeki seslerini susturmamak için çabalıyoruz." şeklinde konuştu.
"Bakır bizim tarihimizdir, kültürümüzdür"
Dünya artık bakırı konuştuğunu belirten Açık, "Bakır sağlık açısından da faydalıdır ve şimdi artık kimse bakırın sağlığını inkâr edemiyor. Biz eskiden 'Artık geçmişimize dönelim, insanlar ihtiyaçlarını bakır ile karşılıyorlardı' dediğimizde kimse dikkate almıyordu. Ama artık uzmanlarımız da bakırın kullanılmasını tavsiye diyor. Biz de sektörel bazda bakırı artık anlatmamıza gerek yok. Çünkü sağlık açısından da artık uzmanlarımız konuşuyor. Bakır eşyada pişen yemeğin lezzetini herkes biliyor. Bakır bizim tarihimizdir, kültürümüzdür. İnsanlık tarihine yansıyan bir sanattır. Onun için kalaylı bakırlar ve kalaylı kazanlarımız soframızda olduğu müddetçe sağlığımızı koruyacağımıza inanıyorum." diye konuştu.
"70 senedir bu çarşıda çalışıyorum"
Bakırcılar Çarşısı'nın tarihinin çok eskilere dayandığını, mesleklerini ayakta tutmak için çabaladıklarını belirten 70 yıllık bakır ustası Salman Çarlı da şunları söyledi:
"Bakırcılar Çarşısı'nın Ermeniler döneminde kaldığı biliniyor. Ben 70 senedir bu çarşıda çalışıyorum ve bu çarşı çok eski bir çarşı. Bakırcılık mesleği önemlidir. Bakır sağlık açısından önemlidir. Bakır denildiği akla bu çarşı gelir. Bakır kazanda yapılan yemeği serbest bir şekilde yiyebilirsiniz. Biz de burada bakır işlemeciliği yapıyoruz. Mesleğimize devam ediyoruz. 70 senedir bu çarşıdayım ve mesleğime devam ediyorum. Artık bundan sonra da ne kadar devam ederim bilmiyorum."
"Asırlardır çekiç sesleri bu çarşıda hiç eksik olmadı"
Asırlardır Bakırcılar Çarşısı'nda çekiç seslerinin hiç susmadığını belirten Ahmet Yıldız da günde yaklaşık olarak 4 bin defa çekiç salladıklarını belirterek "Gaziantep Bakırcılar Çarşısı'nın en az 500-600 senelik olduğu biliniyor. Asırlardır çekiç sesleri bu çarşıda hiç eksik olmadı. Sürekli bu çarşıda bu şekilde çekiç sesleri var. Her gün bu çarşıda bu şekilde çekiç sesleri eksik olmaz. Bizde de işimizi severek yapıyoruz. Bakır işlemeciliği el emeği ve göz nurudur. Biz de yıllardan beri bu meslekteyiz. Bu ses olmazsa bizler rahat edemeyiz. Bu ses mutlaka olmalıdır. Çünkü biz bu sesi duydukça mutlu oluyoruz. Biz bu sesten enerji alıyoruz. Mesleğimizi de severek yapıyoruz. Çünkü baba mesleğimizdir. Günümüz de sürekli bu şekilde geçiyor. Tahminim günlük olarak 3-4 bin defa çekiç sallıyoruz. Alışmış olduğumuz için vücutta yorulmuyor." diye belirtti.
"Bakırcılar Çarşısı'nın 400-500 yıllık tarihi bir geçmişi vardır"
Çarşıda çekiç seslerinin nesillerdir hiç susmadan yeni kuşaklara geçtiğini ifade eden Mehmet Kanlı da "Bakırcılar Çarşısı'nın 400-500 yıllık tarihi bir geçmişi vardır. Bakırcılar Çarşı'mız Gaziantep'in en gözde mekânlarından biridir. Bizim de bu genç yaşta mesleğe atılmamızın sebeplerinden bir tanesi ise eski ustalarımızın yolunu sürdürebilmek ve bu Bakırcılar Çarşısı'ndan çekiç seslerinin eksik olmaması için elimizden gelen mücadeleyi veriyoruz. Bakırcılık zaten benim babam mesleğimdir. 10 yıldır mesleğin içerisindeyim. 5 yıl işi öğrenme sürecim oldu. Mesleği öğrendikten sonrada yetişmeye başladık." dedi. (İbrahim Koçyiğit-İLKHA)