Tarihi Hasankeyf ilçesindeki Ilısu Barajı nedeniyle sular altında kalacak eserleri korumaya yönelik düzenlenen çalışmalar kapsamında, Zeynel Bey Türbesi ve Artuklu Hamamı yeni yerine taşınmıştı. Bu kapsamda İmam Abdullah Zaviyesi, Sultan Süleyman Külliye Minaresi, Kale Kapısı gibi eserlerin de taşınma hazırlıkları aralıksız devam ediyor.
Taşınmaya hazır İmam Abdullah Zaviyesi'nin taşınma işlemlerinin bitirilmesinden sonra Eyyubiler Döneminde (1407 yılında) yapılan Sultan Süleyman Külliye Minaresi de taşınacak. Minarenin taşınması ise taş taş kesilerek yapılacak.
611 yıl önce Eyyubi Sultanı Süleyman tarafından yapılan Sultan Süleyman Külliye Minaresi'nin doğu ucundaki kubbeli odanın içinde 1432'de ölen Sultan Süleyman'ın, Eyyubi ile Artuklu sultan, padişah ve vezirlerin mezarlıkları bulunuyor. Tahrip olan kubbe ve mezarların ise baraj göleti altında kalacağı öğrenildi.
Sultan Süleyman Külliye Minaresi'nin ardından Kale Kapısı, Er-Rızk Camii Minaresi ve diğer eserler de taşınacak.
Kale Kapısı
MS 363 yılında Bizanslılar tarafından yapılan kalenin kapılarından 'Aslanlı Kapı' olarak bilinen kale giriş kapısı, 1986 yılında düşen bir kaya kütlesi nedeniyle tahrip olmuştu. Kale Kapısı'nın taşınma çalışmaları başlatılmış olup 2 aşamada taşınması planlanıyor. Kale Kapısı'ndan yaklaşık 500 metre uzaklıkta olan Er-Rızk Camii Minaresi'nin yanına taşınıp ardından minare ile birlikte taşınacağı belirtiliyor.
"Lütfen bu şekil taşımayı durdurun"
Tarihi minarelerin taş taş kesilip taşınmaya başlanmasına tepki gösteren Hasankeyf Kültür Derneği Başkanı Ahmet Akdeniz (Çoban Ahmet), parça parça taşınmaya başlanan minarelerin tahrip olacağını söyledi.
Tarihe verilen zararın engellenmesini isteyen Akdeniz, "Cumhurbaşkanına haykırışımız ve seslenişimizdir. 'Dicle'nin kenarında bir koyunu kurt kapsa kendimden bilirim' diyen bir dünya liderine haykırışımızdır. Sayın Cumhurbaşkanımıza kültür varlıkların taşınması için en büyük desteği veriyoruz. Bizim derdimiz en az zararla ve kültür varlıklarımızın en iyi şekilde nasıl taşınacağı mücadelesidir. Şu anda taş taş taşınan minarelerimiz çok büyük bir zarar görmektedir. Ayetler, kûfi yazılar, süslemeler ve nakışlar hepsi yok olup gidiyor. Lütfen bu şekil taşımayı durdurun. Biz minarelerimizin ya tek parça ya da 2 en fazla 3 parça şeklinde taşınmasını istiyoruz. En az zararla nasıl taşınacaksa Yeni Hasankeyf Kültür Parkı'na öyle taşınmasını itiyoruz. Lütfen tarihe verilen zararı engelleyin." dedi.
"Minareler 611 yıl önce Eyyubiler tarafından yapılmış"
Er-Rızk ile Sultan Süleyman Koç minareleriyle ilgili bilgi veren Akdeniz, "Minarelerimizin kitabelerinde yazılarından anlaşıldığına göre Eyyubi Sultanı Süleyman Han tarafından 1407 yılında yapıldığı kitabelerinden anlaşılmaktadır. Bu konunun en iyi şekilde incelenmesi tarihin ortaya çıkmasının bir göstergesidir. Bu konuda tüm yetkilileri tarihin en iyi şekilde ortaya çıkarmalarını istiyoruz. Tarihin Eyyubilere göre yapılması lazımdır. Er-Rızk Camii 800 yılında yapılmış. Daha sonra minare de ek olarak yapıldığı düşünülmektedir. Caminin tarihi 800, minarenin 1407 yılında Eyyubiler tarafından yapıldığı kesindir." ifadelerini kullandı.
Hasankeyf'teki tüm eserler yılsonuna kadar taşınması planlanıyor
İmam Abdullah Zaviyesi, Sultan Süleyman Külliye Minaresi, Kale Kapısı ve Er-Rızk Camii Minaresi ardından Sultan Süleyman Külliyesi'nin 2 kapısı, Eyyubiler (Kızlar) Camii, Koç Camii gibi tüm eserlerin yılsonuna kadar taşınması planlanıyor. (Mehmet Sait Çelik-İLKHA)