Havaların mevsim normalinin üzerinde seyretmesi nedeniyle uzmanlar, vatandaşlara önemli uyarılarda bulunuyor.
Aşırı sıcaklıkların çeşitli sağlık problemlerini de beraberinde getirdiğine dikkat çeken Doktor Koray Okur, vatandaşlara önemli tavsiyelerde bulundu.
Bitlis'teki sıcaklıkların mevsim normallinin üzerinde seyrettiğini belirten Okur, "İlimizde mevsim normallerinin üzerinde seyreden aşırı sıcaklar, çeşitli sağlık problemlerini de beraberinde getirmektedir. Yaşlılar, bebekler ve kronik hastalığı olanlarda terleme mekanizması ile vücut ısısının dengede tutulması her zaman mümkün olmayabilir. Yine ortamdaki nem oranı yüksekse terleme suretiyle vücut ısısı yeterli düzeylere düşürülemeyebilir. Bununla beraber; şişmanlık, herhangi bir hastalığa bağlı yüksek ateş, aşırı sıvı kaybı, kalp hastalığı, ruh ve sinir hastalığı, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı ile tedavi amaçlı tansiyon düşürücüler, idrar söktürücüler ve benzeri ilaç kullanımı da sıcak havalarda terlemeyi etkileyen diğer faktörlerdendir. Bu gibi durumlarda yükselen vücut ısısı beyin ve diğer hayati organlarda hasara yol açabilir." dedi.
Aşırı sıcaklıktan en çok etkilenen guruplar
Yaşlılar, kronik hastalığı olanlar başta olmak üzere
Yüksek sıcaklıklardan çok etkilenen guruplar hakkında da değerlendirmelerde bulunan Okur, "Aşırı sıcaklardan en çok etkilenen gruplar; yaşlılar, 5 yaşından küçük çocuklar, bakıma ihtiyacı olanlar, hamileler, açık alanda çalışanlar, aşırı kilolular, kronik hastalığı (şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, beyin-damar hastalıkları, psikolojik hastalıklar, kronik solunum sistemi hastalıkları, karaciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları) olanlar, sürekli ilaç (özellikle tansiyon düşürücü, idrar söktürücü, depresyon ve uyku ilaçları) kullanan kişiler, sokak çocukları ve evsizlerdir. Özellikle kronik hastalığı bulunan ve yalnız yaşayan yaşlılar en çok risk taşıyan gruptur." bilgisini verdi.
Aşırı sıcaklıklardan korunmak için dikkat edilmesi gereken hususlar
Aşırı sıcaklıkların sebep olduğu hastalıklardan korunmak için önemli tavsiyelerde bulunan Okur, günün en sıcak saatlerinde mümkünse dışarıya çıkılmaması uyarısında bulundu.
Okur, "Günün en sıcak saatlerinde (10.00-16.00) mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmamalıdır. Dışarıda çalışması gerekenler mümkün oldukça güneş altında korunmasız kalmamaya, aşırı hareketlerden kaçınmaya, sık sık tuz içeren sulu gıdalar almaya dikkat etmelidirler. Açık havada geçirilen zamanlarda açık renkli, hafif, bol ve sıkı dokunmuş kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmeli; geniş kenarlı ve hava delikleri olan şapka giyilmeli ve güneşin zararlı ışınlarından koruyan güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli ve güneşlenilmemelidir. Bu saatlerin dışında denize girmek isteyenler güneşten koruyucu krem kullanmalı, şapka ve gözlük gibi gerekli koruyucu önlemleri almalı ve uzun süre kesintisiz güneşlenmemelidir. Risk altındaki yetişkinler ve yaşlılar, günde en az iki kez güneş veya sıcak çarpması yönünden izlenmelidir. Bebekler ise bu açıdan daha sık izlenmelidir. Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanlar kapalı ve park etmiş araçlarda kesinlikle bırakılmamalıdır. Araçların iç ısıları, klima olsa dahi park edildikten çok kısa süre sonra yükselmektedir. Araç terk edilirken herkesin dışarı çıktığından emin olunmalıdır. Kapalı alanlar iyi havalandırılmalıdır. Güneş gören pencereler ve perde güneşliklerle gölgelendirilmelidir. Vücut ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınmalı; bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya silinmelidir. Susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2, 2 buçuk litre sıvı tüketilmelidir. Kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çayları tercih edilmelidir. Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde bitkisel sıvı yağlar kullanılmalıdır. Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanmalıdır. Vücut direncini artırmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral almasını sağlamak için bol miktarda sebze ve meyve tüketilmelidir. Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için her zamankinden daha fazla miktarlarda sıvı alınmalıdır. Sıvı alımında su içmek esas olmakla beraber, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir. Eğer doktor tarafından sıvı alımı kısıtlanmış veya idrar söktürücü ilaç kullanılması söz konusu ise ilgili doktora başvurmak gerekir. Mide kramplarına neden olabileceği için çok soğuk ve buzlu içecekler tercih edilmemelidir. Kafein, alkol ve fazla miktarda şeker içeren içecekler vücuttan daha fazla sıvı kaybına yol açtığı için tüketilmemelidir." uyarısında bulundu.
Yaz mevsiminde gıdaların korunması için dikkat edilecek hususlar
Yaz mevsiminde gıdaların korunması için de tavsiyelerde bulunan Okur, sözlerini şöyle sürdürdü: "Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulma riski olan et, yumurta, süt, balık ve benzeri besinler açıkta bekletilmemelidir. Besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına özen gösterilmelidir. Tükettiğimiz gıdaları uygun bir biçimde saklamamız için, öncelikle gıdaların üretim tarihlerini bilmemiz gerekiyor. Paketlenmiş gıdaların üzerinde çoğunun üretim tarihi ve son kullanma tarihi yazılı. Ayrıca çoğunun üzerinde mevcut gıdanın, saklama koşulları da not edilmiş. Mikroorganizma ve enzimler belirli bir sıcaklık derecesinde faaliyet gösterdiklerine göre, besinler soğuk yerde saklanırsa tazeliklerini koruyabilirler. Besinleri buzdolapları, soğuk hava depoları ve dondurma araçlarında saklanabilme süreleri kadar bulundurmalıyız." (Şükrü Tontaş-İLKHA)