DİLİNİZİ NASIL KONTROL EDEBİLİRSİNİZ?
İnternet, insanlara gerçek hayatlarında konuştuklarından daha fazla konuşabilme olanağı sağladı. Birçok internet sayfasına yorum bırakıyoruz, düşüncelerimizi yayınlıyoruz ve konuşmalara katılıyoruz. Bu da dilimizi kontrol edebilmemizi önemli hale getiriyor. İnternet üzerinden insanlarla iletişim kuruyorsanız, Müslüman olmanın getirdiği sınırları aşmaya daha eğilimli olabiliyorsunuz. Gerçekten konuşmayıp sadece yazdığımızı düşünüyoruz, ama aslında bunlar aynı şeyler. Konuştuğumuz kişi fiziksel olarak karşımızda olmadığı için parmaklarımız ile yazıyoruz. Eğer kendinizi zorbalara karşı aynı acımasızlıkla cevap verirken veya sürekli tartışırken buluyorsanız, bu geri bir adım atmanızı ve internetteki aktivitelerinizi yeniden gözden geçirmeniz gerektiğini gösterir, dilinizi nasıl kontrol edebileceğinizi görmenizi sağlar.
1- PAYLAŞMADAN ÖNCE TEKRAR OKUYUN
Bu benim herhangi bir paylaşım için “iki aşamalı belge doğrulama” olarak adlandırdığım
uygulamadır. İnternette konuşmalar oldukça hızlı ilerler, bu yüzden genelde konu hala sıcakken aklımıza gelen her şeyi yazarız. Ama bu paylaşımı yapmadan önce, ne kadar mantıklı olduğunu düşünseniz de, tekrardan okuyabilmek için zaman ayırın.
Kendinize sorun:
-Bu ifade iyi mi?
-Bunu gerçek hayatta birine söyleyebilir miyim?
-Bu amel defterime iyi yönde mi katkıda bulunacak?
-Hesap Gününde bunu tekrardan görmek hoşuma gidecek mi?
-Bu ifade beni nasıl biri olarak gösterecek?
Gönder butonuna basmadan önce durun ve tekrar okuyun, kendinize yazdıklarınızı tekrar düşünmek için bir şans vermiş olursunuz. Ve bu dilinizi kontrol edebilmek için yardımcı olur.
Bu gerçek hayatta da uygulanılabilir. Eğer sözlerimiz hakkında birkaç saniye düşünsek, şüphesiz daha iyi kelimeler seçeriz. Özellikle de pek hoş olmayan durumlarda.
2- SADECE GEREKLİ OLDUĞUNDA KATILIN
Çoğu insanın internette yaptığı hata, her konuşmaya dahil olmalarıdır. Ne kadar iyi eğitim almış ve kültürlü olursanız olun, her konuşma sizin için uygun olmayacaktır. Eğer bir konuşmaya katılmak size yarar sağlamayacaksa, o zaman size yarar sağlayacak şeylere
zaman harcamak daha iyi olacaktır. Sayfada karşınıza çıkan her konuşmaya ne kadar daha az atlarsanız, dilinizi kontrol etmede şansınız o kadar yükselir. Katılacağınız konuşmaların sayısını azaltmak bile internette, özellikle de sosyal medyada harcadığınız zamanı azaltacaktır.
“Ademoğlu sabaha erdimi, bütün azaları, dile temenna edip: ‘Bizim hakkımızda Allah`tan kork. Zira biz sana tabiyiz. Sen istikamette olursan biz de istikâmette oluruz, sen sapıtırsan biz de sapıtırız!` derler.” (Tirmizi)
3- NEFRETİ DEĞİL, SEVGİYİ YAYIN
Artık internette alaycı ifadeler/troller o kadar yaygın ki, bir günü sizi kızdıracak bir şeye
rastlamadan geçirmek imkansız hale geldi. İnsanlar başkalarını incitmekten zevk alır hale geldiler. Ama bir Müslüman olarak, onlardan biri asla olmamalısınız. Sözleriniz güç verici, nazik ve dürüst olsun. Sizinle iletişime geçen insanlar dilinizden dolayı sizden emin olsun, güvende hissetsinler. Bir görüşe katılmasanız bile, saygı ile karşılık verin. Hemen bilenmeyin, hırçın bir insan olmayın. Kimse alay edilmeyi sevmez. Ve kimse sürekli münakaşa halinde olan insanı da sevmez.
4- İYİ BİR ÇEVRE EDİNİN
Takip ettiğiniz ve iletişim kurduğunuz insanlar davranışlarınız üzerinde etkilidir. Eğer sayfanız her konuda kavga eden, başkalarını hor gören, kaba sözler söyleyen insanlar ile doluysa bütün bunlar zamanla sizin davranışlarınızda da yerini alacaktır.
Bunun yerine, denge kurmaya çalışın. Çevrimiçi ve çevrimdışı iken sevebileceğiniz kişi tipini takip edin. Müslüman olarak, imanınızı ve gerçekten önemli olanı hatırlatan kişileri takip edin. Bu kişilerden ne kadar çok bildirim alırsanız, kendinizi o kadar çok koruyabilir ve internette söylediklerinizi kontrol edebilirsiniz.
5- SOSYAL MEDYADA DAHA AZ ZAMAN GEÇİRİN
Bu çoğumuzun duymak isteyeceği bir tavsiye değil, ama buna rağmen önemlidir. İnternette ne kadar çok zaman geçirirseniz, insanlarla o kadar çok iletişim kurarsınız ve dilinizin kontrolünü zorlaştıracak şeyler görebilirsiniz. Sosyal medyada olabildiğince az zaman geçirirseniz, orada sadece daha az konuşmuş olmazsınız, aynı zamanda kalan zamanınızda daha verimli işler yaparsınız.
Ukbe bin Amir anlatıyor:
“-Ya Resûlallah, kurtuluş nerededir?
– Diline sahip ol, evin sana dar gelmesin. Sırrını yayma. Günâhların için ağla.`` (Tirmizi)
6- DAHA ÇOK ZİKİR ÇEKİN
Kötü bir alışkanlığı terketmek istediğinizde, birçok kişi onun yerine iyi bir alışkanlık getirmenizi söyler. Yani, sigarayı bırakır ve bir hobi edinirsiniz gibi.
Dilini kontrol etmek isteyen bir insan için, sürekli olarak Allah Teala`nın varlığının bilincinde olmak iyi olacaktır. O`nu övün, yüceltin, itaat edin ve gün boyu olabildiğince O`nu hatırlayın. Bu sosyal medyada geçirdiğiniz zamanı azaltacak ve size dert olacak olası, anlamsız bir konuşmaya girmenizi önleyecektir.
“Bir adam: ‘Ey Allah`ın Rasûlü! İslamın nafile ibadetleri bana ağır geldi, devamlı yapabileceğim bir şey ver ki ona sarılayım` dedi. Rasûlullah (sallallahu aleyhi vessellem) şöyle buyurdu: ‘Dilin devamlı olarak Allah`ı hatırlayarak ıslak kalmalı.` “ (Riyazüs Salihin)
DİLİNİZİ KONTROL ETMEK İÇİN BİR HATIRLATICI
Yaptığımız iyi veya kötü her şeyin ahirette bir sonucu olacaktır. Şimdi bir söz bize zararsız gelse de, Hesap Gününde bize ceza olarak dönebileceğini her zaman hatırlamalıyız. Ve olumlu bir ifade bize küçük görünse de, bu bizim cennete girmemiz için bir sebep olabilir.
Sehl İbni Sa`d radıyallahu anh`den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Kim bana iki çenesi arasındaki (dili) ile iki budu arasındaki (üreme) organını koruma sözü verirse, ben de ona cennet sözü veririm.`` (Buhari)
Eğer dilimizi temiz tutmak cenneti garanti edecekse, inşaAllah, bu bize dilimizi korumanın önemini gösterir. Böylece sadece iyi, yararlı ve Allah Teala`nın katında kârlı olacak olanı söyler, konuşuruz.
*Bu makale Quran Academy sitesinden alınarak “Genç Müslümanlar” tarafından tercüme edilmiştir.