Diyarbakır Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, iş sektörüyle beraber 'Diyarbakır Ekonomisi Değerlendirme Toplantısı' düzenledi. Devlet Su İşleri (DSİ) 10'uncu Bölge Müdürlüğü Toplanı Salonunda düzenlenen toplantıya Diyarbakır'daki iş odaları, borsası ve dernek temsilcileri katıldı.

Toplantıda konuşan Diyarbakır Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, Türkiye'nin büyüme oranından Diyarbakır'ın da olumlu anlamda etkilendiğini belirtti.

Diyarbakır'ın 2017 yılının ilk 10 ayında 168 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini ifade eden Güzeloğlu, bu rakamı 2017 yılının sonunda 182 milyon dolarlık ihracat toplamıyla bitirmeyi hedeflediklerini söyledi.

Diyarbakır'ın hem bölgesinde hem de Türkiye'nin Ortadoğu ve uluslararası ilişkilerinde belirleyici ve stratejik bir büyükşehir olduğunu dile getiren Güzeloğlu, "2017 yılında yaşanan küresel anlamdaki ekonomik bütün belirsizliklere ve risklere rağmen Türkiye'nin büyüme oranında inşallah son çeyrek rakamıyla birlikte yüzde 7'yi geçeceğini artık hepimiz biliyoruz. Bu büyüme oranından, bunun sağladığı ekonomik gelişme ikliminden Diyarbakır'ımız da olumlu anlamda çok büyük etkilendiğini, bir anlamda ekonomik değişim ve dönüşüm noktasında 2018 içinde inşallah yüksek bir beklentiyle ve bir moralle yeni yılı karşılayacağımızın altını çizmek istiyorum. Bildiğiniz gibi Diyarbakır, hem bölgesinde hem de Türkiye'nin Ortadoğu ve uluslararası ilişkilerinde belirleyici ve stratejik bir büyükşehridir. 2016 yılı kesin yıl sonuçlarına göre Türkiye'nin 12'nci büyük il konumundayız. Fakat bu büyüklüğün özelliğini ve 25 yaş altı nüfus baz alındığında değerlendirmesine gittiğimizde Diyarbakır, Türkiye'nin genç ve dinamik nüfusu açısından oranıyla 9'uncu sırada yer almaktadır. Nüfusun yüzde 54'ü, 25 yaş altı olan ve 2023 yılında bir milyon 900 bin civarındaki, bir nüfus ve yine yüzde 55 genç nüfusuyla hem üretim hem de bu anlaşmada uluslararası ticaret merkezi konumuna en yakın ve en iddialı ilk durumundadır." dedi.

"İhracata dönük tanıtım, fuar, buluşma ve karşılıklı işbirliği imkânlarımızı çoğaltacağız"

Diyarbakır'ın ihracat rakamlarını açıklayan Güzeloğlu, "2017 yılının ilk 10 ayında Diyarbakır'ımız, 168 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleştirmiştir. Bu rakam, bir önceki yılın tamamından daha fazladır ve 2017 yılının inşallah 182 milyon dolarlık bir ihracat toplamıyla bitirmeyi hedefliyoruz ama 2018 için tüm Türkiye'de olduğu gibi Diyarbakır'ın tüm zamanların ihracat rekorunu kırmayı hedeflediğimizi özellikle belirtmek istiyorum. Bu noktada hem sektörün tüm paydaşlarıyla hem de ekonomik kesimin ile ihracatı gerçekleştiren tüm kurum ve kuruluşlarımıza çok yoğun bir çabayı gerçekleştireceğimizi özellikle belirtmek istiyorum. İhracatın ülkelere bağlı performansında hem ürün çeşitlemesini hem pazar ve ülke hedeflemesini 2018'de değiştirmek için çaba sarf edeceğimizi ifade etmek istiyorum. Özellikle yeni ihracat merkezlerine, yeni gümrük belgelerine ve bu anlamda ürün değişimi ve ona bağlı ürün deseni üzerindeki farklılaşmayla hedefi alacağımızı, bu noktada 2018 yılı içerisinde bölgesel ölçekle, ihracata dönük tanıtım, fuar, buluşma ve karşılıklı işbirliği imkânlarımızı çoğaltacağımızı belirtmek istiyorum." ifadelerini kullandı.

"Diyarbakır'a 2017 yılı itibariyle TÜİK verilerine göre 40 bin 681 girişimciyle 81 il arasında 22'nci sırada yer almaktadır"

"2017 yılı Ocak ve Eylül döneminde Diyarbakır'da bu güne kadar 142 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır" diyen Güzeloğlu sözlerine şöyle devam etti:

"Bu belgelere sahip yatırım toplam tutarımızı 862 milyon Türk Lirası ve bunlara bağlı olarak istihdam sayısı da 6 bin 196 kişi olmuştur. Yılın ilk 9 ayında alınan yatırım teşvik belgeleri ve taahhüt edilen sabit yatırım tutarı bakımından tüm tarihlerin en yüksek rakamları bugüne kadar gerçekleşmiştir. Kalan süre ve 2017 toplamı açısından bu rakamların daha da yükseleceği açıktır. Bu son derece moral veren, son derece güven veren ve hepimiz için hem geleceğimizi hem de 2018 yılına dönük temel beklentilerimizi olumlu anlamda revize eden güçlü ve bizim için değerli bir sonuçtur. Bu perspektifte baktığımız zaman Diyarbakır'a 2017 yılı itibariyle TÜİK verilerine göre 40 bin 681 girişimciyle 81 il arasında 22'nci sırada yer almaktadır."

Diyarbakır'da 2017 yılında ilk 11 ay içerisinde gerçek kişilere ait kurulan işletme sayısının 452 olduğunu ifade eden Güzeloğlu, "2016'nın toplamında 413 olduğunu düşünürsek 2017 yılı sonunda bu rakamın 500'lere yaklaşacağını düşünmek gerçekçi bir değerlendirme olacaktır ve bu göstergede yine 2017'nin 2016 yıla göre şirket kurulması açısından gerçekten hem yükselen hem de başarılı geçen bir yol olduğunu ortaya koymaktadır. Bu noktada şirket sayısı açısından da 2016 yılında toplam kurulan yeni şirket sayısı 679 iken 2017'nin ilk 11 ayında bu rakam 833'e yükselmiştir. Şüphesiz şirket sayısı açısından da çok açık ve gözlenebilir bir yükselme ve bu noktada ekonomik anlamda canlı bir gelişme söz konusudur." diye konuştu.

Diyarbakır'da marka ve patent anlamındaki girişimi de çok önemsediğini dile getiren Güzeloğlu, "Önümüzdeki günlerde sizlerle de paylaşacağımız gibi Diyarbakır teknoparkın çok daha aktif proaktif sektöre yön veren, özellikle startapp firmalarına ve spinoff firmalarına yer veren, bu haliyle sanayiyi önceleyen, sanayide ileri teknoloji kullanımı destekleyen bir merkez konumuna getirilmesi hem ilimizin hem de valimizin temel hedefleri arasında yer alacaktır. Bilgi ekonomisinin ve bilgi çağının bilgiye dayalı ekonomik dönüşümünde şüphesiz inovatif gelişmeleri ve sanayinin ve üretimin gereksinimleri olan temel beklentilerini karşılamak genelde üniversitenin özelde de teknoparklar gibi belirleyici ve yönlendirici merkezlerin rolü ve misyonu olmalıdır. Diyarbakır'ımız da bu anlamda 2018'de çok özel bir çalışma sergileneceğini ve teknopark merkezli sanayinin ve üretimin dönüşümünde adeta yenilikçi bir yaklaşımın egemen olacağını sizlerle paylaşmak isterim." ifadelerini kullandı.

"Diyarbakır'a çok daha ilerde Diyarbakır'ın hak ettiği yerlere coğrafi işaret tescil ürünlerimiz bulunmaktadır"

"Bildiğiniz gibi Diyarbakır'ın ekonomik değerlerinin ve üretime dönük ürünlerinin coğrafi tescilleme süreci ve buna bağlı olarak da işaret tescilinin sağlamasında bir özle çaba sergileniyor" diyen Güzeoğlu, "Şu ana kadar Diyarbakır karpuzu, Diyarbakır örgü peyniri ve son olarak da geçtiğimiz günlerde burma kadayıfın coğrafi tescillerini aldık. Şunu yürekten inanarak belirtiyorum: Diyarbakır'a çok daha ilerde Diyarbakır'ın hak ettiği yerlere coğrafi işaret tescil ürünlerimiz bulunmaktadır. Bunlardan Karacadağ pirinciyle başlayarak bunların hepsinin tescillenmesi ve gelecek ekonomik süreçte Diyarbakır'ın marka değeri olarak ekonomik ürün namını kazanması da hedeflerimizin arasındadır." dedi.

Türkiye'nin genel anlamda işsizlikle mücadelesinde Diyarbakır'da olumlu gelişmeler gerçekleştiğini söyleyen Güzeloğlu, "2018 Diyarbakır'da istihdamın zirve yılı olacak ve geçmiş tüm zamanların en yüksek istihdam odaklı iyileşme gerçekleşmesinde elde edecektir. Bu perspektiften baktığımızda Diyarbakır'da 2018 yılında temel proje ve ekonomik anlamda değerli beklentiler sürecinde öncelikle belirtmek gerekir ki devam eden projelerimiz arasında sıklıkla belirlediğimiz gibi Diyarbakır'ın ekonomik toplumsal sosyal kalkınmasının taşıyıcı ve belki de Türkiye'nin en önemli projesi Silvan Barajı projemizdir. Diyarbakır bugün itibariyle 700 bin hektarlık tarım arazisi alanıyla Güneydoğu Anadolu Projesi bütününün tarım alanlarının yaklaşık yüzde 20'sine tek başına ev sahipliği yapmaktadır. Geçtiğimiz günlerde özellikle tarım sektörü toplantısında ifade ettiğim gibi 5 milyar 100 bin TL'lik tarımsal gelir söz konusudur. Bunun yaklaşık yüzde 50'si 2 milyar 600 bin TL'lik bitkisel, 2 milyar 400 bin TL'si de hayvansal üretimden elde edilmektedir. Yine birçok tarım ürününü Diyarbakır Türkiye'de ilk 3'te yer alan üretici merkezi bir yeryüzü cennetidir. Şimdi tabi Silvan projemiz sadece bir barajı değil, 8 barajı kapsayan bu bütünlükte dördünün tamamlandığı devam eden projelerle hepsi tamamlandığı zaman da 235 hektarlık araziyi sulu tarıma kavuşturacak bir dev, sadece tarımsal değil sosyal ekonomik ve toplumsal dönüşüm projesidir.

Yaklaşan 2018 yılının ekonomik anlamda Diyarbakır için çok önemli bir proje ve hedeflerinden birinin Diyarbakır Lojistik Köy Projesi olduğunu anlatan Güzeloğlu, sözlerine şöyle devam etti:

"Diyarbakır, Güneydoğu Anadolu hem de Türkiye'nin bölgesinde ekonomik merkezi olan, bütün ulaşım ve ağlarına sahip olan, uluslararası erişim imkânlarıyla kara, demir ve havayolu bağlantılarıyla lojistiğin vazgeçilmez kavşaklarından biridir. Diyarbakır lojistik köyün hedefi, Türkiye'nin 2023 yılı hedeflerinde Diyarbakır'ı uluslararası bir ticaret merkezi konumu ve yakın doğu ve Ortadoğu ülkeleriyle ihracatın ve karşılıklı bir ticaret merkezinin konumuna taşımaktır. Bu perspektifte lojistik köy, demiryolu ve karayolu kesişmesiyle birlikte üretilen ürünlerin ve ham maddelerin depolanması ve iç piyasaya gönderilecek her türlü ürünün Türkiye merkezli ve uluslararası ölçekli dağıtımının gerçekleştiği bir merkez olma iddiasıdır. Lojistik köyün kurulması için imar çalışmaları sona gelinmiştir. Yaklaşık 4 bin kişinin istihdam edileceği bir büyüklüğü hedeflemektedir. 2018 yılında bu projemiz hayata geçecektir."

Dün yayımlanan Kanun Hükmünde Kararname ile cazibe merkezleri programlarında yeni düzenlemeler gerçekleştiğini ifade eden Güzeloğlu, "Özel sektöre ait sanayi yatırımları, çağrı merkezi ve veri merkezlerine destekler sağlayacağı açıklandı. Bu noktada en temel desteklerden biri de yatırımcılarımıza enerji desteğinin verileceğidir." şeklinde konuştu. (M. Hüseyin Temel, Abdurrahman Tetik - İLKHA)