EKONOMİ SERVİSİ
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), 2017 yılı Kasım ayı Satınalma Müdürleri Bileşik Endeksi (SAMEKS) verilerini İstanbul`da açıklandı. Açıklanan verilere göre mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 1,0 puan azalarak 52,4 değerine geriledi. Sanayi sektörü, önceki aya göre 2,1 puan hızlanırken, hizmet sektöründeki artış 0,6 puanda kaldı. Böylece SAMEKS Bileşik Endeksi 50 referans değerinin üzerindeki seyrini sürdürerek Türkiye ekonomisindeki canlılığa işaret etti.
SAMEKS Geriledi Ama Hala 50 Referans Puanın Üstünde
Sanayi sektöründe gözlenen artışta, önceki aya göre girdi alımlarının 4,5 puan artarak 64,4 puana, yeni siparişlerin ise 0,8 puan artarak 54,2 puana yükselmesi etkili olurken, bu gelişme neticesinde üretim, 0,2 puan artmış ve 52,0 olarak kayda geçmiştir. Hizmet sektöründe ise firmaların nihai mal stokundaki azalmaların devam etmesinden dolayı girdi alımlarındaki 4,6 puanlık artışa rağmen; iş hacmi daralmıştır. Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi`nin 52,4 puanlık değeri, 2017 yılı Kasım ayına ilişkin ekonomik aktivitenin canlılığına işaret etmiştir. Hem hizmet hem de sanayi sektörünün 50 referans puanı üzerindeki seyrini sürdürmesi; SAMEKS`teki olumlu görünümün önümüzdeki dönemlerde de süreceğinin sinyalini vermektedir.
Endeks Sanayide 2.1 Puan Arttı
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Endeksi, 2017 yılı Kasım ayında, bir önceki aya göre 2,1 puan artarak 54,7 seviyesine yükselmiştir. Bu gelişmede firmaların girdi alımlarında meydana gelen 4,5 puanlık artış belirleyici olurken, buna bağlı olarak sektöre ilişkin üretim, 52,0 seviyesine yükselmiştir. Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Endeksi, Ocak 2017 döneminde başlayan olumlu görünümünü Kasım ayında da sürdürmüş ve 54,7 puanlık değeriyle sektördeki canlılığa işaret etmiştir.
Hizmet Sektörü Sameks Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Endeksi; 2016 yılı Kasım ayında, bir önceki aya göre 0,6 puan artarak 50,8 değerine yükselmiştir. “İş Hacmi” ve buna bağlı olarak “İstihdam” alt endekslerinde gerçekleşen azalışlara karşın girdi alımlarındaki artışın sürmesi, bu dönemde endekste gözlenen artışın belirleyicisi olmuştur. Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Endeksi, 2017 yılı Kasım ayında 50,8 puanla 50 referans değeri üzerindeki seyrini sürdürerek sektöre yönelik olumlu görünümün devam ettiğine işaret etmiştir.
Dış Ticaret Açığı %27,9 Oranında Artış Kaydetti
2017 yılı Eylül ayında toplam ihracat hacmi 2016 yılının aynı ayına göre %8,7 artarak 11,8 milyar dolar olurken, toplam ithalat hacmi de %30,6 artarak 20,0 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece Eylül ayında dış ticaret açığı %85 artarak 8,1 milyar dolara yükseldi. 2017 yılının Ocak-Eylül dönemi dikkate alındığında, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre ihracat %10,5, ithalat da %15,5 oranında artış kaydetti. Böylece bu dönemde dış ticaret açığı %27,9 artış kaydetti. Yıllık dış ticaret açığının artış kaydetmesinde en etkili unsur altın ticareti olmuştur.
Petrol Fiyatları Cari Açığı Doğrudan Etkiliyor
Eylül ayındaki 1,4 milyar dolarlık ithalatla birlikte Ocak-Eylül döneminde 13,2 milyar dolara ulaşan altın ithalatı cari işlemler açığını yukarı yönlü baskı altında bırakmıştır. Eylül`de petrol fiyatlarında yıllık bazda %20`nin üzerinde gerçekleşen artış da cari dengedeki görünüme olumsuz yansımıştır. Petrol fiyatlarının uluslararası piyasalarda güçlenme eğilimi sergilemesi nedeniyle önümüzdeki dönemde cari açık üzerindeki risklerin sürmesi beklenmektedir.
Enerji Fiyatlarındaki Artış Enflasyona Yukarı Yönlü Baskı Yapıyor
2017 yılı Ekim ayına ilişkin tüketici fiyatları, piyasa beklentilerinin bir miktar üzerinde, aylık bazda 2,08 yıllık bazda ise 11,90 puan arttı. Böylece yıllık enflasyonda Ağustos ayında başlayan artış eğilimi Ekim ayında da sürmüş oldu. Enerji fiyatlarının geçtiğimiz seneye kıyasla yüksek seyretmesi enflasyon üzerindeki yukarı yönlü baskının devam edeceğine işaret etmektedir. Son dönemde TL`de meydana gelen değer kaybının gecikmeli etkilerinin de orta vadede enflasyon görünümü açısından olumsuz olduğu değerlendirilmektedir.