İslamî Direniş Hareketi (Hamas)`ın uzlaşı görüşmeleri için Kahire`ye giden heyeti içinde yer alan liderlerinden Salah El-Berdevil`in “Amerika`nın Filistin Yönetimi`ne yaptığı baskılar nedeniyle biz görüşmelerden anlamsız bir ittifak ve muğlak bir açıklamayla çıktık” sözü, Kahire görüşmelerini en iyi şekilde özetliyor.
Başta Fetih ve Hamas olmak üzere Filistinli gruplar Kahire`de yaptıkları iki günlük diyalog toplantılarının ardından uzlaşı anlaşmasındaki maddelerin uygulanması, bir yıl içinde seçimlerin yapılması, Gazze halkının çektiği sıkıntıların sonlandırılması ve Filistin Kurtuluş Örgütü`nün aktifleştirilmesi çağrısında bulundular.
Gruplar sonuç bildirgesinde Merkez Seçim Komisyonu`ndan başkanlık, parlamento ve ulusal konsey seçimleri için hazırlıklarını tamamlamasını isteyerek, seçim tarihini ise siyasi ve ulusal çevrelerle istişare etmesi kaydıyla Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas`a havale ettiler.
Siyasi analist ve akademisyen Hani El-Besus Filistinli grupların Kahire toplantısından sonra yayınladıkları bildirgeyi değerlendirirken, bildirgenin “yaşanan başarısızlık halini aşmak, uzlaşı sürecindeki bu görüşmede başarısızlığı itiraf etmemek için” oldukça akademik bir dille yazıldığını belirterek bunun öne doğru kaçmak anlamına geldiğini söyledi.
Filistin sokaklarındaki kötümserliğin hâkim olan siyasi atmosferden ve grupların görüşmelerinde netlik olmamasından kaynaklandığını hatırlatan El-Besus, grupların halkın gerçeği görmesinden korktuğunu ifade etti.
El-Ezher Üniversitesi Siyasi Bilimler Profesörü Muhammer Ebu Sa`de ise yaptığı değerlendirmede “Görünen o ki Fetih uzlaşıyı hükümetin Gazze`de tam manasıyla otorite kurmasıyla sınırlı kıldı. Diğer gruplar bunu reddettikleri için de yeni bir şey getirmeyen böyle bir bildiri yayınlandı. Daha önceki anlaşmalardan da daha genel bir formda yayınladı” dedi.
Siyasi analist, araştırmacı yazar Es`ad Ebu Şerh ise, “Kahire görüşmeleri genel ifadeler kullanılan anlaşma maddelerinden hiçbiri için bir zaman dilimi biçmedi” diyerek, Filistin halkının varılan anlaşmanın uygulanması ve sorunların çözümü için bir takvim beklediğini ifade etti.
FKÖ`nün durumuyla ilgili de konuşan Ebu Şerh, FKÖ`nün aktifleştirilmesinin üzerinde durulduğu halde bunun nasıl yapılacağının ifade edilmediği ve takvim de verilmediğini hatırlatarak, bildirgenin yeni bir şey getirmediğini ve şok bir bildirge olduğunu söyledi.
Akademisyen Ebu Sa`de sonuç bildirgesinde seçimler dosyasında geri adım atıldığını belirterek, 2011 anlaşmasında seçimlerin altı aylık bir süre içinde yapılması öngörülürken, sonuç bildirgesinde seçimlerin 2018 yılının sonunda yapılmasını öngördüğünü ve bunun bir yılı geçtiğini kaydetti.
Ebu Sa`de değerlendirmesinde, seçim konusuyla tarihinin Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas`a bırakılmasının ise bu dosyadaki bir başka sorun olarak karşılarına çıktığına dikkat çekti.
Uzlaşının yürüyebileceğine dair emarelerin bulunmadığını savunan Ebu Sa`de “Kahire`deki liderlerin konuşmalarına bakarsak uzlaşının karanlık bir tünele girdiğini veya klinik ölüm yaşadığını söyleyebiliriz. Çünkü ortada Amerika ve İsrail`in Filistin Yönetimi`ne yönelik ciddi baskıları var” dedi.
Ebu Sa`de, önümüzdeki dönemin daha zor ve daha kötü olacağını belirterek, Aralık ayı gelip çattığında Hamas`a bağlı memurların maaşları verilmediğinde işlerin daha da zorlaşacağını söyledi.
Filistin Enformasyon Merkezi / Çevri Makale