İslam dünyasının heyecanla beklediği Kurban Bayramı, 1 Eylül Cuma günü başlıyor. Âlimler ve Medreseler Birliği (İttihad'ul Ulema) üyelerinden Molla Abdurrahman İçlek, Kurban Bayramı'nın önemi, mahiyeti ve bugünler içerisinde yapılması gereken konularla ilgili İLKHA'nın sorularını cevapladı.
Kurban'ın mahiyetiyle ilgili değerlendirmelerde bulunan Molla Abdurrahman İçlek, "Kurban demek Kurbiyet'ten (Allah'a yakınlık) gelir. Kurbiyet, Allah'ın rızasına kavuşmak için kesilen kurban ile ona yakın olmaktır." dedi.
"Kurban kesmek aynı zamanda ilahi bir ziyafettir." diyen İçlek, "Cenab-ı Allah Resulullah'a 'Sen hem namaz kıl hem kurban kes' diyerek emrediyor. İşte bu ayete göre, İmam Şafii ve İmam Hanefi burada ihtilafa düşmüşler. İmam Hanefi, 'bu emir bütün ümmete şamil olduğu için vaciptir' diyor. İmam Şafii de 'Yalnız o hitap Hz. Muhammed'edir. ' diyor ve bu Resulullah için vaciptir, ama bütün Müslümanlar için Sünnet-i Müekkede'dir. İnsan bir kurban kestiği zaman kendini Allah'ın rızasına yakınlaştırıyor. Bir de kurban Hz. İbrahim ve oğlu İsmail'in hatırasıdır. Bir insan kurban kestiği vakit onların fedakârlığı hatırlanıyor. Bir insan aslında kurban kestiği zaman, 'Ya Rabbi bende Hz. İbrahim ve İsmail gibi fedakârlığa hazırım, senin emrini yerine getiriyorum' diyor." diye belirtti.
Kurban Bayramı, Teşrik tekbirleri, bayramda okunacak dualar ve Hacc'ül Ekber gibi konulara da değinen İçlek, merak edilen soruları şöyle yanıtladı:
Kurban Bayramı ne zaman başlar ve ne zaman biter?
Kurban Bayramı Zilhicce'nin 10'ununcu gününde başlar ve 13'üne kadar devam eder. Bu günlerde oruç tutmak haramdır. Zilhicce'nin 10'nuncu, 11, 12 ve 13'üncü günleri bayram sayılır. Ama Ramazan Bayramı tek bir gündür. Kurban kesimi bayram namazından sonra başlar, teşrik günlerinin 4'üncü günü güneş batıncaya kadar devam eder.
Teşrik tekbirlerinin hükmü nedir?
Teşrik tekbirleri Kurban Bayramı'nın arefe gününde sabahtan, farz namazlardan sonra başlar, teşrik günlerinin sonuna kadar devam eder. Yani ikindiye kadardır. Kurban Bayramının 4'üncü günü ikindi namazına kadar teşrik tekbirleri vardır. Bir de İmam Şafii'ye göre, her namazdan sonra söylenebilinir. Yani sadece farz namazları değil, sünnet namazlarının ardından da teşrik tekbirleri getirilebilir. İmam Şafii'ye göre, farz namazlardan sonra teşrik tekbirleri getirmek sünnettir, ama İmam Hanefi'ye göre, teşrik tekbirleri getirmek vaciptir. Bir de çok sevabı var ve Resulullah'ın (sav) sünnetidir. Hatta başka zamanlarda da tekbir getirilmesi sevaptır.
Kurban Bayramına has dua ve zikirler var mıdır? Kurban Bayramına has olan sünnetler nelerdir?
Kurban Bayramına has dua ve zikirler yoktur. Her dua ve zikir her zaman yapılabilir. Ancak kurban kesilirken dualar vardır. Bayram namazını kıldıktan sonra iki hutbe okumak sünnettir. Teşrik tekbirleri getirmek sünnettir. Bayram dolayısıyla insanların birbirlerini ziyaret etmeleri, bayramlarını tebrik etmeleri sünnettir.
Bu bayram Hacc'ül Ekber diye niteleniyor, Hacc'ül Ekber nedir?
Sahih kavle göre, Hacc'ül Ekber şartı yerinde olan her hacca, Hacc'ül Ekber denilir. Hacc'ül Esgar ise umredir. Bazıları "Hacc'ül Ekber arefe günü cuma gününe denk gelse buna Hacc'ül Ekber denilir" diyor, bu sahih değildir. Her Zilhiccenin 10'uncu gününde kurban bayramına Hacc'ül Ekber denilir ve sahih görüş de budur. Hacc'ül Azgar ise umreye denilir.
Müslümanlar bayramı nasıl kutlamalı ve neler yapmalıdırlar?
Cenab-ı Allah, bu bayramları Müslümanların birliğine, beraberliğine vesile kılsın. İslam coğrafyasında yaşananlardan dolayı biz Müslümanlar bu bayramları buruk geçiriyoruz. Her yerde Müslümanların kanı akıtılıyor. Müslümanların kanının akıtılması çok acı bir şeydir. Bayramımızı içtenlikle nasıl kutlayacağımızı bilemez olduk. Bir hadiste 'Kim Müslümanların derdiyle dertlenmezse, o Müslüman değildir' deniyor. Bu bayramlar sevinç günleridir, ama İslam düşmanları Müslümanlara bu sevinci yaşatmıyorlar. Ama yine de Müslümanlar bayram dolayısıyla birbirlerini sorması gerekir.
Müslümanlar bu bayramda birbirlerini ziyaret etmeli, anne ve babalarını sormalıdırlar. Özellikle maddi seviyesi düşük insanların hal ve hatırlarını sormalıdırlar, onları ziyaret etmelidirler. Müslümanlar kurban kesip etini fakirlere dağıtmalıdırlar. Kesinlikle küskünler barışmalıdırlar. Bu gibi hayırlı işleri yapmak çok sevaptır. (M. Fatih Akgül - İLKHA)