KİGALİ - Ruanda'da 1994'teki kanlı soykırımdan sağ kurtulan ancak yakınları katledilenler, artık Tutsi veya Hutu şeklinde değil "Ruandalılar" olarak anılmak istiyor.
Yaklaşık 250 bin soykırım kurbanının gömülü olduğu Gisozi Kigali Soykırım Anıtı'na gelen Ruandalılar göz yaşları içinde kaybettikleri yakınları ve aynı acıların bir daha yaşanmaması için dua ediyor.
Soykırım esnasında 4 yaşında olan ve saklanarak hayatta kalan Aime Kwizera (27) da yaşadıklarını, soykırım anıtını ziyaret eden AA muhabirine anlattı.
Kwizera, annesini, babasını ve ağabeyini kaybettiği soykırım gecesini unutamadığını belirterek, "Her şeyin başladığı 7 Nisan 1994 tarihini hatırlıyorum. Annem ve babam evde saklanmaya çalışıyordu. Ama başaramamışlardı. Soykırımcılar gece gelip annemi, babamı ve ağabeyimi götürdüler. Bir daha dönmediler. Hepsi de öldü." dedi.
Soykırım gecesi saklandığı için saldırganlar tarafından fark edilmediğini söyleyen Kwizera, bunun büyük bir şans olduğunu dile getirdi.
"BM hiçbir şey yapmadı, sadece seyretti"
Kwizera, annesiz ve babasız büyümenin çok acı olduğuna dikkati çekerek, "Hep bu acıyla yaşadım fakat şimdi bu acıları arkamda bırakıp geleceğe bakmak istiyorum." ifadesini kullandı.
Birleşmiş Milletler (BM) başta olmak üzere uluslararası toplumun da soykırım da üstüne düşeni yapmadığını savunan Kwizera, şunları kaydetti:
"Soykırım yaşandığında BM barış gücü buradaydı. Hepimiz bizi koruyacaklarını düşünüyorduk. Fakat, Ruanda'da bizi korumayı başaramadılar. Bu, bizim uluslararası topluma bakış açımızı oldukça değiştirdi. BM hiçbir şey yapmadı, sadece seyretti. Bu bizim acımızı ikiye katladı. Bizi koruyabilirlerdi ama bunu yapmak istemediler. Belki başka menfaatleri vardı. Her şekilde kurbanları korumaları gerekiyordu ama bunu yapmadılar."
Kwizera, artık acıları geride bırakmak istediklerini ve geleceğe umutla baktıklarını vurgulayarak, "Ruanda, gördüğünüz gibi birçok şeyi başardı. Artık geçmişi unutup, Ruandalılar olarak yaşamalıyız. Tutsi veya Hutu şeklinde anılmak istemiyoruz." değerlendirmelerinde bulundu.
"Uluslararası toplum olayları doğru bilmiyor"
ABD'de okuyan Kigalili 21 yaşındaki Raissa Muvunyi de uluslararası toplumun Ruanda'daki soykırım hakkında doğru bilgi sahibi olmadığını düşünüyor.
AA muhabirine konuşan Muvunyi, "Uluslararası toplum soykırım hakkında doğruları bilmek zorunda. ABD'de okuma fırsatı bulduğum için şanslıydım. Ama orada insanların soykırımın gerçek nedenlerinden habersiz olduğunu gördüm. Bu gerçekten canımı incitiyor. İnsanlar 1 milyon Ruandalının öldüğü soykırımı tanımak zorunda. Bunun tekrarlanmaması için parlak bir gelecek kurmalıyız." ifadelerini kullandı.
Annesi, babası ve küçük erkek kardeşinin soykırımdan sağ kurtulduğunu anlatan Muvunyi, iki amcası, halası ve kuzeninin ise öldürüldüğünü söyledi.
Kigali Soykırım Anıtı'na yakınlarının mezarını ziyaret etmeye geldiğini dile getiren Muvunyi, şöyle konuştu:
"Soykırım gerçeği, geçmişe bakıp bu ülkede bize kimlerin yaşadığını hatırlatıyor. Kurbanların temel haklarından yoksun olarak yaşadığı gerçeğini hatırlatıyor. Geleceğimiz için düşünmemizi, acılarımızı sarmamız gerektiğini ve hayatımızı ona göre şekillendirmemiz gerektiğini öğretiyor."
Muvunyi, Ruanda'nın soykırımdan 23 yıl sonra geldiği noktadan memnun olduğunu ifade ederek, "Umudunuz olduğu zaman parlak bir gelecek kurabileceğinize inanıyorum. Şimdi bütün Ruandalıların da yapmaya çalıştığı zaten umutlu olmak." değerlendirmesinde bulundu.
Ruanda'da 1994'te dönemin Devlet Başkanı Juvenal Habyarimana uçağının düşmesiyle hayatını kaybetmiş, Hutular, olaydan Tutsileri sorumlu tutmuş ve İstihbarat Şefi Pascal Simbikangwa, azınlıktaki Tutsilere karşı saldırı başlatan grupların başında yer almıştı.
Ruanda'da hükümet verilerine göre, 100 gün süren katliamda yaklaşık 1 milyon kişi yaşamını yitirdi.