Yeni Eğitim Sistemi Neler Getirecek?

 

Eğitim sisteminde değişikliliği öngören yasa tasarısı TBMM’ye sunuldu. Kanun teklifi ile eğitimde birçok soruna yol açan ve 28 Şubat dayatması olan sekiz yıllık zorunlu eğitimin kaldırılması hedefleniyor. Meclise sunulan yasa teklifinde 8 yıllık kesintisiz zorunlu eğitimin 4+4+4 şeklinde kademeli olması öngörülüyor. Her kademe arası geçişte bölüm değiştirme imkânı da sunan yeni yasa teklifinde ilk kademeden sonra açık öğretim alternatifi de sunuluyor. Ayrıca Yükseköğretime girişleri de etkileyecek olan bu teklifle katsayı adaletsizliği de ortandan kalkmış olacak. Değişikliliği öngören yasa teklifi gerekçesinde, “Gerek ülkemizin 1997’den bu yana kesintisiz eğitim uygulaması nedeniyle yaşadığı sorunlar, gerekse gelişmiş ülkelerin örnek uygulamaları birlikte değerlendirildiğinde, zorunlu eğitim sürecinin öğrencilerin yaş grupları, fiziksel ve ruhsal gelişim özellikleri, ilgi, iktisat, ve beceri temel alınarak ‘kademelendirilmiş’ ve çeşitli meslek dallarına yönelik eğitimi de içerecek biçimde “çeşitlendirilmiş” bir nitelik kazanması açısından 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununu, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununu ve 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanununda değişiklik yapılması zorunlu hale gelmiştir” ifadeleri kullanıldı.

KATSAYI ADALETSİZLİĞİ TAMAMEN KALKIYOR
Katsayı zulmünün ortadan kaldırılmasına yönelik gerekçede ise, “Katsayı uygulamasının alan dışı tercih yapmayı engellemesi, ortaöğretim öğrencilerinin istikballerine ilişkin bir konuda bir tercihte bulunamamaları veya önceki yıllardaki tercihlerini değiştirememeleri, kişisel başarıların yerini katsayı farklılaştırmaları ile türetilmiş ve kurgulanmış bir başarının alması, hak edilen ve kazanılan puanların yok sayılarak sistemin çalışkan ve başarılı öğrencilerin aleyhine işlemesi gibi sonuçları konuların kamuoyunda yıllarca tartışılmasına sebebiyet vermiştir. Farklı katsayı uygulamasının kaldırılması kişisel başarının öne çıktığı bilgi ve gayrete dayalı gerçek rekabete ve eşitliğe uygun bir ortam hazırlayacaktır” denildi.

EĞİTİM 12 YIL KADEMELİ VE ZORUNLU OLACAK
TBMM’ye sunulan yasa teklifinde 8 yıllık kesintisiz zorunlu İlköğretimin kademelendirilmesi ifade edilerek, “Dört yıl süreli eğitim birinci kademe ve dört yıl süreli eğitim ikinci kademe. İlköğretim 6–14 yaşlarındaki çocukların eğitimi ve öğretimini kapsar, kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve Devlet okulları da parasızdır” şeklinde ifade edildi. Teklifin devamında kademeler arası geçiş ile ilgili ise, “İkinci kademe ilköğretim okulları ortaöğretim programlarıyla ilişkilendirilir. Hangi programlar için ilköğretim ikinci kademe okullarının oluşturulacağı Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir” ifadeleri kullanılarak “İlköğretim kademelerinin bağımsız okullarda kurulması esastır” vurgusu yapıldı. Yasa teklifinin devamında ortaöğretiminde zorunluluk kapsamına alındığı belirtilerek, “Ortaöğretim kurumları, ilköğretim kurumlarından sonra dört yıllık öğrenim veren mesleki ve teknik öğretim kurumlarıdır. Bu okulları bitirenlere ortaöğretim diploması verilir” denildi.

AÇIKÖĞRETİM ALTERNATİFİ SUNULUYOR
Yasa teklifinde eğitim öğretimin kapsamının genişletilmesi ve bireylerin zorunlu eğitimi tamamlamaları için farklı imkânlar verilmesi amacıyla açık öğretim alternatifi sunuldu. Açık öğretim alternatifi sunulan teklifte açık öğretime geçişlerin ilköğretim birinci kademe sonrası yapılabileceği ifade edilerek, “Bu konuda belirtilen ilköğretim birinci kademe sonrasında programların açık öğretimle ilişkilendirileceği ve zorunlu eğitim kapsamına alınacağı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir” ifadeleri kullanıldı.

İMAM HATİPLERİN ORTA BÖLÜMÜ YENİDEN AÇILACAK
Mesleki eğitimin geliştirilmesi amacıyla ilköğretim birinci kademesini bitirmiş olanların aday çırak olarak eğitilebilmelerine imkan sağlayan değişiklik ile ilgili ise ilgili maddedeki “ilköğretim okulu” ibaresi yerine “ilköğretim birinci kademeyi” ifadesinin kullanılması çözümü sunuluyor. İmam Hatiplerin ilk kısımlarının yeniden açılması ve ara elaman yetiştirmeye de olanak sağlayacak bu uygulama kapsamında ilgili kanun maddesinde değişikliliğe gidilerek “14 yaşını” ibaresi “Onbir yaşını”, “İlköğretim okulu” ibaresi ise “İlköğretim birinci kademe” şeklinde değiştirilecek.

İMAM HATİPLİLERİN YÜKSEKÖĞRETİM YOLU AÇILIYOR
Yıllarca İmam Hatip Liseleri ve Meslek okullarının Yükseköğretime girişlerinin önünü tıkayan katsayı adaletsizliğini de ortadan kaldıracak yasa teklifinde, öğrencilerin ortaöğretimi bitirme başarı notlarının en küçüğü yüz, en büyüğü beş yüz olmak üzere ortaöğretim başarı puanına dönüştürülmesi ve bu puanın yüzde on ikisinin yerleştirme puanı hesaplanırken merkezi yerleştirme sınavından alınan puana eklenmesi öngörülüyor. Yükseköğretime giriş ve yerleştirme işlemleri Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslara göre yapılacağı ifade edilerek, “Yerleşim puanlarının hesaplanmasında adayların ortaöğretim başarıları dikkate alınır” denildi. Yasa teklifi, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya bunlara yakın olan mesleki ve teknik ön lisans yükseköğretim programlarına sınavsız olarak geçişi de sağlıyor. Teklifin devamında, Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek usul ve esaslara göre, belli sanat ve spor dallarında üstün kabiliyetli olduğu tespit edilen ve bilimsel yarışmalarda ödül alan öğrencilerin ilgili dallarda eğitim almaları kaydıyla yükseköğretim kurumlarına yerleştirilmelerini de öngörüyor.