Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde etkili olan yağmurla yüzü gülen çiftçi, şimdi ise son zamanlarda yayılan mantar türü olan buğday pası ile mücadele ediyor.
Gerekli teşhis ve önlemlerin alınmaması durumunda bütün ekinlere zarar verecek buğday pası, son zamanlarda Akdeniz Bölgesi'nden sonra Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde etkisini gösterdi.
Merkez Kayapınar ilçesinin Gömmetaş (Sîrîm) köyüne bağlı Çakırdağ (Almi) mezrasında 550 dönüm buğday ekili tarlasına buğday pası bulaşan Haşim Ekinci, bitki hastalığına karşı mücadele ediyor.
Pasa karşı mücadelede kendilerine yol göstermeleri için ziraat mühendisi çağırdığını dile getiren Ekinci, ilk defa buğdayın pas tuttuğunu gördüğünü belirtti.
Pasın nedenini araştıran Ekinci, "Elimdeki buğdayın hepsi pas tutmuş. Köy olarak buğday, pamuk, mısır, arpa ve pirinç ekiyoruz. Buğdayın niye pas tuttuğunu bilmiyoruz. Mühendis çağırmışız, o gelip bakacak. Yağmurdan mı yoksa tohumdan dolayı mı pas tuttuğunu bilmiyoruz. Bu sene pas fazladır. Geçen sene de vardı ama bu kadar fazla değildi." dedi.
Bu duruma karşı ekinleri ilaçlayacaklarını sözlerine ekleyen Ekinci, "Bu hastalığa teşhisi 10-15 günde koyabiliriz. Pas için de ilaçlama yapacağız. Pas gider mi gitmez mi bilmiyoruz. Daha önce bir kere ilaçladık tarlamızı ama gördüğünüz gibi pas gitmemiş. Bir daha buna ilaçlama yapmamız gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Bu tür hastalıklar nedeniyle çiftçinin masrafının yükseldiğini dile getiren Ekinci, sözlerini şöyle tamamladı: "Şu anda mazot çok pahalı, litresi 4,5-5 liradır. Bir de bunun gübre ve ilacı var. Her şey pahalı olmuş. 3-4 defadır tarlama ilaçlama yapıyorum. Bu pas için bir defa ilaçlama yapmışım yine yapacağım. Ondan sonra kımıl ilacı atacağım. Gerçekten çiftçi zor durumdadır. Bütün varlığımız bu buğday tarlasıdır. Şimdi bu buğday bir yıllıktır. Eğer gelmese bir yıllık emeğimiz boşa gider. Bir yıllık masrafımız çok gidiyor. Bu buğday da gelmese daha ne yapacağız?"
Buğday pası nedir?
Bir mantar türü olan buğday pası, işlenmemiş dayanıksız buğdaylarda yüzde 100'e kadar mahsul kaybına yol açabiliyor. Buğday pası, rüzgâr yoluyla çok uzak mesafelere hızlı bir şekilde yayılıyor. Eğer zamanında teşhisle müdahale edilmezse mahsulden birkaç hafta önce gayet sağlıklı durumdaki ekinleri sarartıp, karaya döndürüyor ve kuruyup büzüşmüş hale getirebiliyor. Mantar ilacı zararı sınırlamaya yardımcı olabiliyor ancak erken teşhis ve hızlı işlem yapmak çok önemli. (M. Hüseyin Temel-İLKHA)