Mehmet Tahir Özsoy- İbrahim Sevgili – DOĞRUHABER
Doğu Akdeniz'de bulunan iki ABD gemisinden Humus yakınlarındaki Şaryat hava üssüne 59 Tomahawk füzesi fırlatıldı. ABD Savunma Bakanlığında (Pentagon) gazetecilere açıklama yapan Albay Jeff Davis, "Başkan'ın (Donald Trump) talimatıyla ABD kuvvetleri, Suriye Hava Kuvvetlerine ait bir üssü yerel saatle 4.45`te seyir füzeleri ile vurdu." açıklamasını yaptı. Saldırının Humus vilayeti sınırlarının içinde bulunan Şayrat Hava üssüne yönelik yapıldığını ifade eden Davis, fırlatılan Tomahawk Land füzelerinin Doğu Akdeniz`de konuşlu USS Porter ve USS Ross Destroyerlerinden fırlatıldığını ifade etti. ABD`nin hava saldırısının Esad rejiminin 4 Nisan`da İdlib`in Han Şeyhun beldesinde gerçekleştirdiği kimyasal silah saldırısına tepki olarak yapıldığını ifade eden Davis, "Bu füzelerle (hava üssündeki) uçaklar, hangarlar, yakıt ve lojistik destek depoları, güçlendirilmiş uçak sığınakları, mühimmat depoları, hava savunma sistemleri ve radarları vuruldu." şeklinde konuştu. Davis ABD`nin radar izlerinin Han Şeyhun`daki kimyasal saldırıyı gerçekleştirmek üzere bu hava üssünden havalandığını tespit ettiğini ifade etti. Rusların saldırıdan etkilenmemesi için tüm tedbirleri aldıklarını ifade eden Davis, hava üssünün binasını değil sadece üssünü işleyemez hale getirecek unsurları vurduklarını ifade etti.
59 FÜZE ATIŞIYLA 6 REJİM ASKERİ ÖLDÜ
Ancak rejimin resmi haber ajansı SANA, orduya dayandırarak verdiği bilgide, 59 Tomahawk füzesiyle gerçekleştirilen saldırıda yalnızca 6 rejim askerinin öldürüldüğünü belirtti.
"ÜS ÖNCEDEN BOŞALTILMIŞTI"
Esad'a yakınlığıyla bilinen Meyadin televizyon kanalının internet sitesinde, saldırının gerçekleşeceği beklentisi nedeniyle üssün önceden boşaltıldığı belirtildi. Bu arada ölen Suriye askerlerinin kimlik bilgilerinin yayınlandığı rejime yakın bazı sosyal medya hesaplarında, kayıpların üste değil, yanındaki hava savunma birliğinde yaşandığı ileri sürüldü.
Saldırı öncesi Rusya`nın haberdar edilmesi, rejim kaynaklarının ‘üs boşaltılmıştı` şeklindeki açıklamaları, tahribat etkisi ve isabet yüzdesi en yüksek füze türlerinden Tomahawklarının onlarcasının kullanıldığı saldırıda, kayda değer bir zayiatın meydana gelmemiş olması, üste neredeyse hiç kimsenin bulunmadığı kuşkusuna sebep oldu.
TRUMP: SURİYE'DEKİ FÜZE OPERASYONU ABD'NİN GÜVENLİĞİ İÇİN ELZEMDİ
ABD Başkanı Trump, Esad rejimine ait askeri bir üssün Amerikan füzeleriyle vurulmasına ilişkin, "Suriye'deki füze operasyonu ABD'nin güvenliği için elzemdi." dedi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşmek üzere Florida'da bulunan ABD Başkanı Donald Trump, Esad rejimine ait askeri bir üssü hedef alan füze saldırısına ilişkin basın mensuplarına bir değerlendirme yaptı. Açıklamasında Suriye'nin İdlib kentinin Han Şeyhun beldesindeki sivilleri hedef alan kimyasal saldırıyı hatırlatan Trump, "Suriyeli diktatör Beşşar Esad, salı günü korkunç kimyasal saldırıyı gerçekleştirdi. Bu barbar saldırıyla birçok insan ve hatta güzel bebekler yavaş, vahşice ve insafsızca öldürüldü. Esad yardıma muhtaç erkek, kadın ve çocukların canını aldı. Suriye rejiminin kimyasal silah kullandığına hiç şüphe yok." dedi. Trump, sözlerine şöyle devam etti: "Bu gece kimyasal saldırının yapıldığı askeri üssü hedef alan bir saldırı emrini verdim. Suriye'deki füze operasyonu ABD'nin güvenliği için elzemdi. Daha önceki girişimler başarısız olduğu için mülteci krizi devam ediyor ve bölgedeki istikrarsızlık ABD'yi ve müttefiklerini tehdit ediyor. Bu akşam tüm medeni ülkeleri, Suriye'deki katliamı ve her türlü terörizmi durdurmak için ABD'ye katılmaya davet ediyorum."
ABD DIŞİŞLERİ BAKANI: “SALDIRIYI ULUSLARARASI ORTAKLARIMIZLA KOORDİNE ETTİK”
ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, ABD'nin Esad rejimine ait askeri üssü hedef almasına ilişkin, "Saldırıyı uluslararası ortaklarımızla dikkatli bir şekilde koordine ettik. Hem bölgedeki hem de Ortadoğu'daki müttefiklerimizden aldığımız tepkiler attığımız bu adımı yoğun şekilde destekler nitelikte." dedi. "Saldırının orantılı olduğunu düşünüyoruz çünkü son kimyasal saldırının yapıldığı tesis hedef alındı." ifadesini kullanan Tillerson, Esad'ın kendi halkına yaptıklarının kabul edilemez olduğunu belirtti. Trump'ın kendisine sunulan seçenekler arasından en doğru ve isabetli tercihi yaptığını savunan Tillerson, "Saldırıyı uluslararası ortaklarımızla dikkatli bir şekilde koordine ettik. Hem bölgedeki hem de Ortadoğu'daki müttefiklerimizden aldığımız tepkiler attığımız bu adımı yoğun şekilde destekler nitelikte." diye konuştu.
NATO GENEL SEKRETERİ: TÜM SORUMLULUK SURİYE REJİMİNİNDİR
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ABD'nin Suriye askeri üssünü vurması ile ilgili gelişmede tüm sorumluluğun Suriye rejiminde olduğunu belirterek, "Herhangi bir kimyasal silah kullanımı kabul edilemez, karşılıksız kalamaz ve failler sorumlu tutulmalı." dedi. Stoltenberg, ABD'nin Esad rejimine ait Şayrat Askeri Üssünü vurması ile ilgili yazılı açıklama yaptı. ABD'nin aralarında çocukların da olduğu birçok kişinin ölmesine yol açan "dehşet verici" kimyasal saldırı sonrası üssü vurduğunu kaydeden Stoltenberg, "Bu gelişmenin tüm sorumluluğu Suriye rejiminindir." dedi.
KREMLİN'DEN 'SALDIRI' AÇIKLAMASI
Kremlin Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD'nin Suriye'de rejime ait üsse hava saldırısı düzenlemesiyle ilgili, "Egemen bir devletin uluslararası haklarının ihlalidir. Yapay sebeplerle düzenlenmiş saldırıdır." değerlendirmesinde bulundu. Moskova'da gazetecilere açıklama yapan Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in konuya nasıl tepki verdiğini anlattı. Başkan Vladimir Putin'in, "Amerika'nın saldırısını egemen bir devletin uluslararası haklarının ihlali olarak" gördüğünü paylaşan Peskov, "Suriye ordusunda kimyasal silah bulunmuyor. Bu daha önce Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü tarafından tespit edilmişti. Yapay sebeplerle düzenlenmiş saldırıdır." ifadelerini kullandı. Putin'in, ABD'nin Suriye'deki bombardımanını, dünya kamuoyunun dikkatini Irak'taki can kayıplarından uzaklaştırma çabası olarak nitelendirdiğini belirten Peskov, ABD'nin bu adımının zaten kötü seviyede bulunan Rusya-Amerika ilişkilerine yeni bir darbe niteliğinde olduğuna söyledi.
MEDVEDEV: ABD İLE ÇATIŞMAYA RAMAK KALDI
Rusya Başbakanı Dmitri Medvedev de ABD'nin Suriye operasyonuna sert tepki gösterdi. Medvedev "ABD ile çatışmaya ramak kaldı" ifadelerini kullandı.
RUSYA, ABD İLE HAVA GÜVENLİĞİ ANLAŞMASINI ASKIYA ALDI
Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD ile Suriye'de hava operasyonları sırasında güvenliğin sağlanması anlaşmasını askıya aldığını bildirdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, ABD'nin Suriye'de rejime ait hava üssünü vurması, düşüncesiz bir davranış olarak nitelendirilerek, "Meşru Suriye hükümetine karşı gayrimeşru eylemleri asla kabul etmeyiz." ifadeleri kullanıldı. Açıklamada, Rusya'nın ABD ile imzalanan Suriye'de istenmeyen olayların önlenmesi ve hava operasyonları sırasında güvenliğin sağlanması anlaşmasını askıya aldığı belirtildi. ABD'nin rejime ait hava üssünü vurmayı, İdlib'de Esad rejiminin kimyasal silah saldırısından önce planladığı öne sürülen açıklamada, "İdlib'de yaşananlar, ABD'nin güç gösterisi için bahane olarak kullanıldı." değerlendirmesi yapıldı.
RUSYA: SURİYE'NİN SAVUNMA SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRMESİNE YARDIM EDECEĞİZ
Rusya Savunma Bakanlığı, ABD'nin Suriye'de rejime ait hava üssünü vurmasının ardından Suriye'nin hava savunma sistemini güçlendirmesine yardım edeceklerini duyurdu. Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Moskova'da düzenlediği basın toplantısında, ABD'yi Esad rejiminin İdlib'de kimyasal silah kullandığına ikna eden kanıtların ne olduğuna dair açıklama beklediklerini söyledi.
'36 FÜZENİN NEREYE DÜŞTÜĞÜ BELLİ DEĞİL'
ABD'nin attığı füzelerden sadece 23'ünün Şayrat Hava Üssü'ne isabet ettiğini savunan Konaşenkov, "Rus radarları üsse düşen 23 füzeyi tespit etti. Geri kalan 36 füzenin nereye düştüğü belli değil." dedi. Konaşenkov, "Saldırıda eğitim merkezi, depo, kantin, tamirat için hangarlarda bulunan 6 Mig-23 uçağı ve radar sistemi vuruldu. Pist, taksi yolları ve park halindeki uçaklar zarar görmedi." ifadelerini kullandı. ABD'nin askeri üssü vurma planlarını daha önceden yaptığını öne süren Konaşenkov, rejime ait altyapıların korunması amacıyla Suriye'nin hava savunma sistemini güçlendirmesine yardım edeceklerini söyledi.
LAVROV: BAHANE ÜRETİLEREK YAPILMIŞ SALDIRGANLIK
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, ABD'nin Suriye'de rejime ait hava üssünü vurmasını, "bahane üretilerek yapılmış saldırganlık" olarak nitelendirerek bunun Irak'ın işgalini anımsattığını söyledi. Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te katıldığı toplantıda konuşan Lavrov, Suriye'de rejime ait hava üssünün vurulmasının gerçek nedenine ilişkin ABD'den açıklama beklediklerini ifade etti. Lavrov, ABD'nin davranışının zaten zayıf durumda olan Rusya-ABD ilişkilerini daha da kötüleştireceğini belirterek, son gelişmelerin ilişkilerde kalıcı hasara neden olmamasını umut ettiğini söyledi. "Rejime ait üssün vurulmasının sadece Astana ve Cenevre süreçlerini baltalamak ve Esad`ı güç kullanarak devirmek isteyenlerin yararına olacağını" ileri süren Lavrov, bunun bir provokasyon olduğunu belirtti. Lavrov, ABD'nin Suriye'de rejime ait hava üssünü vurmasını, "bahane üretilerek yapılmış saldırganlık" olarak nitelendirerek, "Bu, ABD ve İngiltere'nin 2003'te BMGK'nın kararı olmaksızın, uluslararası hukuku ihlal ederek Irak'ı işgal etmesini anımsatıyor." ifadesini kullandı.
ABD'nin Suriye`de ki füze saldırısına dünyadan tepkiler…
ABD'nin Suriye rejimini hedef alan hava saldırısına Rusya ve İran'dan sert açıklamalar gelirken İngiltere, Suudi Arabistan ve İsrail ABD'ye tam destek açıklaması yaptı.
İNGİLTERE'DEN ABD'YE TAM DESTEK AÇIKLAMASI
İngiltere hükümeti, ABD'nin Suriye'de rejime ait askeri üsse düzenlediği askeri operasyonlara "tam destek" verdiğini bildirdi. İngiltere Başbakanlığından yapılan açıklamada, "İngiliz hükümeti ABD`nin eylemine tam destek veriyor. Açıklamada, ABD'nin operasyonunun gelecekteki kimyasal saldırıları caydırma amacı taşıdığı vurgulandı.
İNGİLTERE SAVUNMA BAKANI: UMUYORUM Kİ RUSYA DÜN GECEDEN DERS ÇIKARACAK
İngiltere Savunma Bakanı Fallon, Rusya'nın Şayrat Askeri Üssü'ne yönelik ABD operasyonundan ders çıkarması ve Suriye üzerindeki nüfuzunu kullanarak rejimin katliamlarını durdurması gerektiğini söyledi. "Sınırlı ve yerindeydi." diye nitelendirdiği operasyonla ilgili olarak Fallon, "Operasyon, ABD'nin kimyasal saldırıda kullanıldığına inandığı uçak ve teçhizatı hedef alacak ve Esad`i gelecekte kimyasal saldırı düzenlemekten caydıracak şekilde tasarlandı." diye konuştu.
MERKEL VE HOLLANDE'DAN ORTAK SURİYE AÇIKLAMASI
Almanya Başbakanı Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Hollande, Suriye'deki gelişmelerin tek sorumlusu olarak Esad`ı gösterdi. Almanya Basın ve Enformasyon Dairesinden yapılan açıklamada, Merkel ve Hollande'ın dün sabah gerçekleştirdikleri telefon görüşmesinde Suriye'de kimyasal silah kullanılması ve ABD'nin buna gösterdiği tepkiyi değerlendirdiği belirtildi. İki liderin yaptığı ortak açıklamada, 4 Nisan`da Suriye`deki Han Şayhun`da kimyasal silahlarla gerçekleştirilen katliamın ardından ABD`nin hava saldırısıyla Suriye rejiminin bir askeri tesisinin yıkıldığına işaret edildi. Esad`ın hesap vermesi için Fransa ve Almanya'nın, partnerleriyle Birleşmiş Milletler içinde çabalarını sürdüreceği kaydedilen açıklamada, "Bu gelişmenin tek sorumlusu Esad`dır" ifadesine yer verildi.
HOLLANDA: ANLAYIŞLA KARŞILIYORUZ
Hollanda, ABD'nin Suriye'de rejime ait askeri üsse düzenlediği operasyonu anlayışla karşıladıklarını açıkladı.
Hollanda Dışişleri Bakanı Bert Koenders yaptığı yazılı açıklamada, "ABD`nin eylemini anlayışla karşılıyorum. Bu, Suriye rejimine karşı açık ve net bir uyarıdır. Kimyasal silah kullanıp bundan kaçış olmayacağını Esad`ın kendisi de bilmeli." ifadesini kullandı.
JAPONYA'DAN DESTEK MESAJI
Japonya Başbakanı Şinzo Abe, gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD'nin Suriye'de rejime ait hava üssünü vurmasıyla ilgili olarak ABD'nin stratejisini anladıklarını ve desteklediklerini söyledi. Abe, ABD'nin operasyonunun Suriye'deki durumun daha da kötüye gitmesini engellemeye yönelik olduğunu vurguladı.
ENDONEZYA: ENDİŞE DUYUYORUZ
Yerel medyadaki haberlere göre, Endonezya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Arrmanatha Nasir ise ABD'nin Şayrat Hava Üssü'nü vurmasından endişe duyduklarını söyledi. Nasir, birçok kişinin hayatını kaybetmesine neden olan İdlib'de düzenlenen kimyasal saldırıyı kınadıklarını belirterek, "İdlib`de meydana gelen kimyasal saldırıyı gerekçe göstererek ABD'nin Suriye'deki Şayrat Hava Üssü'ne saldırmasını endişeyle karşılıyoruz. ABD`nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin onayı olmadan böyle bir füze saldırısı düzenlemesi tek taraflı askeri bir hamledir." şeklinde konuştu.
İRAN, ABD'Yİ KINADI
İran Dışişleri Bakanlığı'na ait internet sitesinde, İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi'nin, "ABD'nin Suriye'deki kimyasal saldırıyı gerekçe göstererek Şayrat Hava Üssü'ne saldırmasını şiddetle kınıyoruz." ifadelerine yer verildi. Kasımi açıklamasında, "bu gibi tek taraflı adımların" Suriye ve bölgedeki sorunları daha karmaşık hale getireceğini savundu.
İŞGAL REJİMİ DE DESTEK VERDİ
İşgalci israil Başbakanı Binyamin Netanyahu, yaptığı yazılı açıklamada, "Başkan Trump kimyasal silahların kullanılması ve yayılmasını tolere etmeyeceği yönünde hem söz hem eylem olarak güçlü ve net bir mesaj gönderdi. İsrail, Başkan Trump'ın bu kararına tam destek vermekte ve Esad rejiminin korkunç eylemlerine karşı verilen bu kararlılık mesajının sadece Şam'da değil, aynı zamanda Tahran'da, Pyongyang'da(Kuzey Kore'nin başkenti) ve diğer yerlerde de yankılanmasını ümit etmektedir." ifadelerini kullandı.
SUUDİ ARABİSTAN'DAN 'ABD'YE DESTEK' MESAJI
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Esad rejiminin kimyasal silah kullanarak aralarında kadın ve çocukların da olduğu onlarca masum sivili katletmesi sebebiyle ABD'nin Suriye rejimine düzenlediği askeri operasyonları 'tam olarak' destekliyoruz." denildi.
FRANSA DIŞİŞLERİ BAKANI: ESAD REJİMİNE YÖNELİK BİR UYARI
Moritanya'da basın mensuplarına konuşan Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Marc Ayrault, ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson tarafından bilgilendirildiğini belirterek, "Kimyasal silahların kullanımı korkunç bir gerçek ve bu cezalandırılmalı çünkü bir savaş suçu. ABD'nin hava saldırısı, suçlu Esad rejimine yönelik verilen bir sinyal. Gelecek Esad'la olmayacak. Bu bir uyarı." dedi.
TÜRKİYE CUMHURBAŞKANLIĞI SÖZCÜSÜ KALIN: "ÖNEMLİ BİR ADIM"
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD'nin Suriye'de hava üssünü vurmasına ilişkin yazılı açıklama yaptı. Kalın, "Amerika Birleşik Devletleri tarafından Humus`ta bulunan Şayrat Hava Üssü`ne yönelik bu sabah gerçekleştirilen hava saldırısını, Esad rejiminin savaş suçlarına karşı verilmiş olumlu bir cevap olarak değerlendiriyoruz." ifadesini kullandı.
İdlib'de 4 Nisan Salı günü yaşananların, eli kanlı Esad rejiminin siyasi geçiş sürecini ve ateşkes çabalarını hiçe saydığını yeniden gösterdiğini belirten Kalın, şunları kaydetti: "Bu tür saldırılardan kaçan 3 milyon mülteciye ev sahipliği yapan Türkiye olarak bu saldırıyı bir kez daha kınıyoruz. Şayrat Hava Üssü'nün kullanılamaz hale getirilmesi, sivillere yönelik kimyasal ve konvansiyonel saldırıların cevapsız kalmaması açısından önemli bir adımdır”
Cumhurbaşkanı Erdoğan da yaptığı açıklamada, hava üssünün vurulmasını olumlu karşıladıklarını belirtti.