MÜRZA BUGÜN / DOĞRUHABER
Bireysel Emeklilik Projesi(BES) adıyla kademeli olarak devreye konulan/konulacak maaş kesintileri 1 Ocak itibariyle başlamıştı. BES'le birlikte 45 yaş altı çalışanların maaşına kesinti uygulanıyor. Nisan ayında BES'in ikinci etabında yoğun olarak memurlar var. Milyonlarca memurun da Nisan 15 Nisan 2017`de maaşlarından ilk kesinti yapılacak. BES'le birlikte maaşlardan kesilecek ücret 53-399 lira arasında değişim gösteriyor. Memur maaşlarından otomatik olarak kesilecek ücrete devlet katkısı adı altında faiz verilecek. Âlimler bunun faiz olacağını ve caiz olmadığını ifade etti.
1.8 MİLYON KİŞİ ZORUNLU BES`E ALINDI
'Bireysel Emeklilik Sistemi (BES)' 45 yaş altı tüm çalışanlar (memurlar dâhil) için zorunlu hale getirilmişti. Daha önce BES'li olsun olmasın 13 milyon çalışan bu kapsama alınmıştı. Sistem kademeli işliyor. İlk uygulama 1 Ocak'ta başlamıştı. Ocak itibarıyla 1000 ve üzeri çalışanı olan özel sektörde toplam 1.8 milyon kişi zorunlu BES'e girdi. Bunlardan 836 bini kaldı, 974 bini sistemden çıktı.
ŞİMDİ DE 4 MİLYON KİŞİ BU FAİZE BULAŞTIRILDI
250-999 kişi çalışanı olan özel sektör ile kamu kurumları için zorunlu BES, 1 Nisan itibarıyla başladı. 2.5 milyon memur ile 1.5 milyon özel sektör çalışanı olmak üzere toplam 4 milyon kişi daha otomatik olarak sisteme girecek. Bu grupta olanlar harcama ya da ödeme yapacaksa maaşında azalma olacağını göz önünde bulundurmalı. Çünkü aylık kazanca göre maaşlarda 53-399 lira arasında azalma olacak.
MEMUR BES KESİNTİSİ NASIL YAPILIYOR?
Aylık kesinti, ‘prime esas kazanç`a göre yapılıyor. Peki, bu ne demek? Sosyal Güvenlik Kurumu`na (SGK) bildirilen kazanç ‘brüt ücret` demek. Bunun içinde ücret, prim, ikramiye gibi ödemeler, özel sağlık sigortasına ödenen tutarlar yer alıyor. Asgari ücretli çalışansanız, maaşınızdan aylık en az 53 lira, yılda 636 lira kesilecek. Kazanç arttıkça kesinti de artacak. Sisteme giriş zorunlu ama 2 ay içinde cayma hakkınız var.
GİRİŞ ZORUNLU ANCAK CAYMAK SERBEST
Cayma hakkı, BES`e dâhil olduğunuz bildirildiği tarihten geçerli olmak üzere 60 gün içinde kullanılacak. Bu yasal bir hak. Cayma hakkı talebinizi Bireysel emeklilik şirketine çağrı merkezi, faks, posta ve e-mail ile bildireceksiniz. Bildirim ulaştıktan sonra emeklilik şirketi ödeme talimatını iptal ettirecek, varsa yapılan tüm ödemeleri (katkı payı, giriş aidatı gibi) 10 iş gününde iade edecek. 10 günlük süre gecikirse emeklilik şirketi faiz ödeyecek. 60 günü geçirirseniz yine aynı yöntemle cayabilirsiniz. Sonuç olarak bu faizli sisteme giriş zorunlu ancak caymak serbest…
DİKKAT! KİM NE ZAMAN DÂHİL EDİLECEK?
100-249 çalışanı olan işyerleri 1 Temmuz 2017`de.
50-99 çalışanı olan işyerleri, mahalli idareler ve KİT`ler 1 Ocak 2018`den itibaren.
10-49 çalışanı olanlar 1 Temmuz 2018`de.
5-9 çalışanı olanlar 1 Ocak 2019`da.
Çalışan sayısı 1-5 arasında olan işyerleri ise kapsam dışı.
MEMURDAN EN AZ 60 LİRA KESİLECEK!
Milyonlarca memurun maaş aldığı tarih olan 15 Nisan`da kazancından yüzde 3 oranında kesinti yapılarak BES hesabına otomatik aktarılacak. Kesinti, 2008`den önce ve sonra memurluğa başlayanlar için farklı olacak. Bu kapsamda maaşlar en az 60 en çok 131 lira azalacak. Memurun otomatik BES`ini çalıştığı kurum yapacak. Başvuru gerekmiyor. Mevcut durumda memurun maaşında yüzde 16 SGK (emekli), yüzde 15 Gelir Vergisi, binde 7.59 Damga Vergisi kesintisi var.
“FAİZ, VERİLEN PARANIN FAZLASIYLA VEYA EKSİĞİYLE ALINMASIDIR”
Faizin verilen paranın fazlasıyla veya eksiğiyle alınması olduğuna dikkat çeken Âlimler ve Medreseler Birliği Başkanı Molla Enver Kılıçaslan, “Bireysel Emeklilik ya da tedavülde olan diğer adıyla özel sigorta; devlet tarafından zorunlu olarak yapılması, gereken sigortanın bulunmaması nedeniyle ya da sigortası var ama gelecekle ilgili yatırım yapma niyetinde olan şahısların bankalara belirli bir meblağ vermesi, emeklilik sürecinde ise bu meblağı fazlasıyla almasıdır. Faiz, verilen paranın fazlasıyla veya eksiğiyle alınmasıdır. Çünkü İslam'a göre para kendi cinsiyle takas edildiği zaman aynı miktarda olması şarttır. Aksi takdirde bu faizdir, haramdır.” dedi.
“CAİZ OLMASI SÖZ KONUSU OLAMAZ”
“Sigorta şirketleri düzenli olarak aldıkları paraları ya fazlasıyla şahıslara ödüyorlar ya da eksiğiyle. Bu aşikârdır” şeklinde konuşan Kılıçaslan şunları söyledi: “Böyle bir durumun söz konusu olduğu muamelelerin caiz olması söz konusu olamaz. Çünkü burada gerçekleşen takas, misli misline değildir. Faizli bankaların açtığı özel sigortanın haram olduğu konusunda ihtilaf yoktur. Çünkü bunlar aldıkları parayı faizli sistemlerinde kullanıyor, fazlasıyla geri veriyorlar. Katılım/finans bankalarının bireysel emeklilik adı altında açmış oldukları sistem ise İslami kazanç usullerine göre olursa caizdir. Şöyle ki; aylık düzenli olarak belli bir zamana kadar bankalara ödenen bu paralar banka ve parayı yatıranlar arasında kâr payı anlaşmasıyla çoğaltılırsa ve parayı yatıran kişi emekli olduktan sonra ya da vefat ederse mirasçıları bu kâr payını alırsa bu muamele caizdir. Sonradan emekli olacak kişi, bu paranın helal ortamlarda çalıştırılacağı hususunda ve yüzdelik olarak kâr payını bankayla anlaşmalıdır. Aralarında meçhul kalacak ya da sonradan münakaşa etmelerine sebep verecek her türlü kapalılığın ortadan kalkması gerekir. Bireysel emekliliğin caiz olması için para yatıran kişinin istediği zaman bu anlaşmadan geri çekilme ve hayatını kaybetme durumunda yatırmış olduğu bütün paraları mirasçıları aracılığıyla geri alma hakkının bulunması gerekir. Çünkü bu para kendisine aittir. Sadece anlaşma gereği bankalara verilmiştir. Bu bakımdan bunun geri alınmama durumu söz konusu olmamalıdır.”
“BU FAİZDEN BAŞKA BİR ANLAMA GELMEZ”
“Böyle bir sistemle toplanan paralar helal olmaz. Katılım bankalarında olduğu gibi ticari işlemlerde nemalandırılmış olsaydı bunda bir sakınca kalmayabilirdi.” şeklinde konuşan İslam Hukukçusu Prof. Dr. Faruk Beşer de şunları söyledi: “Ne var ki, BES, topladığı fonları ya borsada değerlendirecektir ki, bu haliyle borsanın biz bir kumar müessesesi olduğu kanaatindeyiz ya bankalarda tutacaktır ki, bunun sonucu faizi ve faiz sistemini desteklemektir ya devlet tahvillerinde değerlendirecektir ki, bu da faizden başka bir anlama gelmez veya değerli maden alım satımında kullanacaktır ki bunda da sarf akdi açısından problemler vardır. O halde böyle bir sisteme yatırılan paraların tamamına yakını İslam`ın caiz görmeyeceği alanlarda kullanılacağından, bu yolla emekli olmanın ve sisteme katılmanın caiz olmadığı kanaatimizi ifade etmek zorundayız. Kaldı ki bu bir emeklilik sistemi değil, bir tasarruf tedbiridir.”