Allah (cc) buyuruyor ki:
"Yetimlerin mallarını zalimce, haksız yere yiyenler, ancak ve ancak karınlarına
ateş dolduruyorlar. Onlar cehenneme atılacaklardır."
(Nisa: 10)
Katade (ra) der ki, “Bu ayet Gatafan kabilesinden bir adam hakkında inmiştir.
Bu adam vali olmuş onun küçük yaştaki yetim yeğeninin malını yemiştir.”
Ayetteki “zalimce” deyimi “zorla” veya “haksız yere” demektir. Buna göre fıkıh
kitaplarında belirtilen şartlar uyarınca, haksızlık maksadı taşımaksızın yetimin
malını kullanmak bu hükmün dışındadır.
Allah (cc) buyuruyor ki:
“Velilerden kim zengin ise yetim malından yemeğe tenezzül etmesin. Kim de fakir ise, aklın ve dinin gereklerine uygun bir biçimde (hizmetinin karşılığı kadar) yesin. Mallarını kendilerine geri verdiğiniz zaman da yanlarında şahit bulundurun. Hesap görücü olarak Allah yeter. (Nisa: 6)
Ulu Allah (C.C.) su âyette yetimlerin hakkinin önemi ve bu hususta gayet titiz
davranilmasi konusunda velileri uyarmaktadir.
Ulu Allah (C.C.) söyle buyuruyor:
"Arkalarında zavallı yavrular bırakırlarsa zulüm göreceklerinden korkanlar aynı
endişeyi yetimlere karşı da duysunlar, Allah'tan korkarak doğru konuşsunlar."
(Nisa: 9)
Allah (cc) kelamının özü, mes'ûliyyeti altında yetim barındıran kimse hakkındadir. Ayet yetime hitap tarzına
varıncaya kadar her hususta iyi davranmaya teşvik etmektedir. Yetimin velisi ona
kendi çocuğu gibi davranmalı öldükten sonra malının
çocuğuna ve zürriyetine nasıl iyilik ve ikramla taksim edilmesini ve onun malına
bakılmasını isterse yetime de öyle muamele etmelidir.
Çünkü ceza gününün hakimi, herkese amelinin karşılığını verir. Sen ne yaparsan
onun aynısını görürsün.
İnsanoğlu başkasının mal ve evladı üzerinde güven içinde tasarruf ederken
ansızın ölümün pençesine düşer. O zaman, Allah (cc) ona, malı, çoluk ve çocuğu,
karısı ve diğer yakınları hakkında başkalarına yaptığının tıpkısı olan bir muamele
ile mukabele eder. Eğer iyi davrandı ise karşılaşacağı mukabele de iyi. Kötü
davranmşsa göreceği mukabele de kötü olur.
Buna göre aklı başında olan bir kimse, dininin zedelenmesinden endişe etmiyorsa
kendi malına ve çoluk çocuğuna karsi endişe duymalı; velinin (yetim oldukları takdirde)
çocuklarına karşı nasıl davranılmasını istiyorsa, mes'ûliyyeti altında yaşayan
yetimlere karşı da aynı tavrı takınmalıdır.
Yetim malına karşı titizlik göstermek, bu hususta zulümden kaçınmak hakkında
ayetlerdeki ikazı destekleyen, bu vahim ve yıkıcı kötülüğe kapılmaktan insanları
uzak durmaya çağıran bir çok hadisler vardır.
Buhari ve Müslim'in rivayetine göre Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:
“Şu yedi mahvedici şeyden kaçının.”
Sahabeler “Ya Rasulallah (sav) nedir onlar?” diye sorarlar. Peygamber
(sav) Efendimiz onlara şu cevabı verir:
1. Allah'a ortak koşmak
2. Büyücülük
3. Haksız yere Allah'ın haram kıldığı bir canlıyı öldürmek
4. Faiz yemek
5. Yetim malı yemek
Peygamber Efendimiz (sav) buyuruyor ki:
“Şu dört kimseyi cennete koymamak oranın nimetlerinden kendilerine
tattırmamak Allah (cc)'ın kesin kararıdır.
1) Devamli içki içen.
2) Faiz yiyen.
3) Haksızlıkla yetimin malını yiyen.
4) Ana babaya âsi olan.
İbni Hibban'a göre Peygamber (sav) Efendimiz`in Amir İbni Hazm vasıtasıyla Yemen
halkına gönderdiği mektubun bir yerinde şunlar yazılı idi:
“Kıyamet günü Allah (cc) katında en büyük günahlar şunlardır.
1) Allah (cc)'a ortak kosmak.
2} Haksız yere mümin bir cana kıymak.
3) Savaş günü Allah (cc) yolundan kaçmak.
4) Ana babaya âsi olmak.
5) Namuslu bir kadına zina iftirası atmak.
6) Büyücülük
7) Faiz yemek, yetim malı yemek.
Peygamber Efendimiz (sav) buyuruyor ki:
“Kiyamet gününde, bir kavim ateş fışkırarak kabirlerinden doğrulacaklardır.”
Peygamber (sav) Efendimiz`e “Bunlar kimlerdir ya Rasulallah (sav)” diye soruldu.
O (sav) şu cevabı verdi:
Allah (cc)'ın: “Yetimlerin mallarını haksızlıkla yiyenler, karınlarında ateşten
başka bir şey yemezler” ayetini görmüyor musun?”
Kurtubi tefsirinde Ebu Said El Hudrî (ra)`nin rivayetine dayanarak Peygamber
(sav) Efendimiz`in şöyle buyurduğu bildiriliyor:
“Miraç gecesi dudakları deve dudağına benzeyen bir takım kimseler gördüm.
Başlarında dudaklarından tutan kimseler vardı. Bunlar kendilerine biraz sonra
arkalarından düşürdükleri ateşten kayalar yutturuyorlardı. Cebrail (as)'e “Bunlar
kim?” diye sordum. Bana “Bunlar yetimlerin mallarını haksızlıkla yiyenlerdir”
diye cevap verdi.”
İMAM GAZALİ – KALPLERİN KEŞFİ