Esmau'l Hüsna / doğruhaber
“Her şeyi ve mülkünü tek başına idare eden.”
Bilirsiniz ki, bu alemde şehirler ve memleketler vardır. Heryerin bir idarecisi bulunur. En küçük köylerden, en büyük şehirlere ve memleketlere kadar bütün cemiyetlerin idarecileri vardır ki, alemin nizamı devam etsin.
Bütün mevcudatı idare eden ve en büyük Vâlî Allahü Teala'dır. O, kâinatı tek bir emirle yokluktan varlığa çıkarmaya muktedir olan Vâli`dir. Dilerse bu kainatın bir benzerini veya binlerce alemi yine yaratmaya kadirdir. Kur'an-ı Kerim bize ferman ediyor:
“Allah'ın şanı, bir şeyin olmasını dilediği zaman, ona sadece “Ol!” demektetir; o hemen oluverir.” (Yasin: 82)
Yani hiçbir şey yoktur ki, O'nun tedbîr ve iradesiyle, kudret ve tasarrufu ile olmasın. Yine herşey vakti geldiğinde ancak O'nun iradesi ve fermanı ile olur. Olan da ölen de onun emriyle gerçekleşir. Ölümden sonra diriliş, kaza ve kader, yine O'nun kudretiyle yerine gelir.
Şânı pek yüce olan Allah Vâlîdir. Kendi idaresinde bulunan herşeyden haberdardır. O, kulları gibi olmaktan münezzehtir. Bilindiği üzere insanlar da çeşitli görevlerde idarecilik yapmaktadır fakat Cenab-ı Allah`ın idarecilik sıfatı kullarına benzemeyen bir surette tecelli eder. Cenab-ı Allah ilmiyle herşeyi kuşatmıştır. O`nun ilminden insanlara pek az verilmiştir.
Buna mukabil Yüce Allah bütün kâinatta, yerde, gökte, denizlerin derinliklerinde, toprağın altında neler oluyor ve daha neler olacak; kim doğacak, kim ölecek, kim nereden nereye gidecek, bütün bunları takdir etmiştir. O'nun dediğinden ne bir fazla, ne bir eksik olur.
Bütün âlemde ardı arkası kesilmeyen hâdiseler O'nun takdir buyurduğu gibi akıp gider. Alem dolusu halkın, her birinin nerede, ne zaman doğacağını, nerede ne gün, hangi saatte öleceğini, hayat boyunca her nefeste neler yapacağını, kabirde başına neler geleceğini ve kıyametin ne zaman kopacağını bütün kemaliyle Allahü Teâlâ bilmektedir. Çünkü herşeyin dizgini O'nun elindedir. Olanlar, O'nun iradesiyle olmaktadır.
Aklı başında hiçbir kul, “ben gizlenirim de Allah benim ahvalimi, sırlarımı bilemez” demek cehaletini göstermez. Bu hal yalnız Âdemoğlu için de değildir. Bütün alemlerde ne kadar varlıklar mevcutsa, Cenab-ı Allah, hepsinin hâlini tek tek bilir. İşte O, böyle bir Vâli`dir. O'nun misli ve benzeri yoktur.