Şehirler arası yolcu taşıma hizmeti ile servis ve turizm taşımacılığı hizmetinin erişilebilir hale getirilmesine ilişkin usul ve esaslarını içeren yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik servis taşımacılığından, şehirler arası ve şehir içi tüm yolculuklardaki engellilerle ilgili konuları kapsıyor.
Yönetmeliğe göre, karayolunda şehirler arası yolcu taşıma hizmeti ile servis ve turizm taşımacılığı hizmeti veren araçlar, denizyolu ve iç su yolunda hizmet veren araçlar, Demiryolunda şehirler arası yolcu taşımada kullanılan araçlar, Havayolu araçlar, engellilere uygun hale getirilecek.
Bankolar erişilebilir olacak
Taşıma hizmeti sağlayıcılarının yazıhanelerinde bankoların erişilebilir olacak, taşıma hizmeti sağlayıcılar yazıhanelerde görüntülü konuşma ile işaret dili hizmeti sağlayacak. Eğer bu şartlar taşınmıyorsa, taşıma hizmeti sağlayıcısı, engeline bağlı hareket kısıtlılığı olan bireyin bilet rezervasyonu yapılırken veya bilet satın alınırken belirttiği erişilebilir taşıma hizmeti sağlanmasına ilişkin talebini azami yetmiş iki saat içinde karşılamakla yükümlüdür. Engeline bağlı hareket kısıtlılığı olan yolcuların transfer aparatı talep etmesi halinde, transfer aparatı talebi kısa mesaj ile gönderilen bilgi mesajında ve bilette yer alacak.
Transfer aparatı yolculuk süresince araçta bulunacak ve bu şartlar sağlanırken engelli yolcudan ek bir ücret talep edilmeyecek.
Şehirler arası taşıma hizmeti sağlayıcıları, engeline bağlı hareket kısıtlılığı olan yolcunun transfer aparatı talebini ilettiğinde araçta yer olmadığı bilgisi vermesi durumunda, engelli yolcunun talep etmesi halinde araçta yer olmadığını belgelendirmek zorunda kalacak. Bunun yanında araçlardaki transfer aparatıyla tekerlekli sandalyenin erişebileceği en yakın koltuk rezerve edilecek. Rezervasyon bilgisinin yolcuya bildirilmesi ise zorunlu olacak. Ayrıca şehirler arası taşıma hizmeti sağlayıcıları engellilerle iletişim konusunda ve transfer aparatının kullanılmasına ilişkin eğitim almış şoför ve yardımcı personel görevlendirilecek.
Şirketlerin zorunlulukları
Seyahat acentaları engelli yolcu bulunması durumunda, hizmetin planlamasını ve sunumunu değiştirmeyecek şekilde, mümkün olduğunca engelli yolcunun kısa sürede ulaşımını sağlayacak transfer planlamasını yapacak. Turizm taşımacılığı hizmetlerinde engellilerle iletişim konusunda ve transfer aparatının kullanılmasına ilişkin eğitim almış şoför ve yardımcı personel görev yapacak.
Mola yerlerinde düzenleme
Yönetmeliğe göre, yollarda bulunan mola noktalarında bina girişi ve tuvaletler başta olmak üzere, Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği kapsamında Bakanlıkça belirlenen esaslara uygun düzenlemeler yapılacak. En az bir tane olmak üzere yoğunluğun fazla olduğu mola noktalarında talebe göre ihtiyaç duyulan sayıda transfer aparatı temin edilecek ve görme engelliler için sesli anons ve yönlendirme sistemi bulundurulacak. En az bir tane olmak üzere yoğunluğun fazla olduğu terminallerde talebe göre transfer aparatı temin edilecek. İl merkezlerinde bulunan terminallerin danışma bankosunda işitme engelliler için indüksiyon döngü cihazı sağlanacak.
Denizyolunda değişim
Denizyolunda şehirler arası taşıma işletmecisinin internet üzerinde bilet alınması aşamasında internet erişilebilirliğini ve bilet satış yerlerinde erişilebilir banko hizmetini sağlayacak. Yolcu indirilen ve bindirilen kıyı tesisleri engellilerin gemiden-karaya ve karadan-gemiye ulaşımını kolaylıkla yapabilecekleri şekilde erişilebilir hale getirilecek. Engellinin talep etmesi durumunda gemiden-karaya ve karadan-gemiye ulaşımında iniş ve binişte yardımcı olmak üzere ücretsiz yardım sağlanacak. Bu noktalarda da görme engelliler için sesli anons ve yönlendirme sistemi bulundurularak, iblet satış bankosunda işitme engelliler için görüntülü konuşma ile işaret dili hizmeti sağlanacak.
Demiryolunda 72 saat önce bildirim
Şehirler arası yolcu taşıma hizmeti veren demiryolu tren işletmecisi, engeline bağlı hareket kısıtlılığı olan yolcuların bilet rezervasyonunda, yolculuktan azami yetmiş iki saat öncesinde bildirmeleri halinde mekanik çözümler (transfer aparatı, rampa, asansör, merdiven tırmanma aparatı ve benzeri) sağlayacak.Taşıma hizmeti yapan işletmeci internet üzerinde bilet alınması aşamasında web erişilebilirliği ve bilet satış yerlerinde erişilebilir banko hizmetini sağlayacak. Engeline bağlı hareket kısıtlılığı olan yolcuların transfer aparatı talep etmesi halinde, transfer aparatı talebinin kısa mesajda ve bilette yer alması gerekecek.
Taşıma hizmeti yapan işletmeci, engeline bağlı hareket kısıtlılığı olan yolcunun transfer aparatı talebini ilettiğinde araçta yer olmadığı bilgisi vermesi durumunda, engelli yolcunun talep etmesi halinde araçta yer olmadığını belgelendirmek zorunda olacak.
Engellinin talep etmesi durumunda trene iniş ve binişte yardımcı olmak üzere ücretsiz yardım sağlanacak. Görme engelliler için sesli anons ve yönlendirme sistemi kullanılacak. Garlarda bilet satış noktalarında işitme engelliler için, görüntülü konuşma ile işaret dili hizmeti verilir ve indüksiyon döngü cihazı sağlanacak.
Havayolunda da ücret yok
Havayoluyla şehirler arası taşıma hizmetinde servis hizmeti verilen araç, erişilebilirlik özelliklerini taşımıyorsa; servis hizmeti sağlayıcıları, engeline bağlı hareket kısıtlılığı olan yolcunun tercihine göre transfer aparatı temin edecek veya ek bir ücret talep etmeden erişilebilir hale getirilmiş olan araçla hizmet alınmasını sağlayacak Transfer aparatının yolculuk süresince araçta bulunması gerekecek. Servis taşıyıcıları engellilerle iletişim konusunda ve kullanılıyorsa transfer aparatının uygulanmasına ilişkin eğitim almış şoför ve yardımcı personel çalıştıracak.
Uygulamayana ceza var
Yönetmelik kapsamında engelli bireylerin erişilebilirlikleri herhangi bir ücret talep edilmeksizin sağlanır. Uygulamayı yapmayan firmalara idari para cezası kesilecek. Yönetmeliği Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı yürütecek. (Yeni Şafak)