Antepfıstığı üreticileri bu yılki rekoltenin beklenenin üzerinde olduğunu ancak fiyatlarının düşük olmasından dolayı şikâyetçi oldular.

Son 4 yılın antepfıstığı fiyatının düşük olmasından dolayı şikayetçi olan çiftçileri haklı bulan Gaziantep Fıstık Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Neşet Uçar, sulu tarıma geçilerek ve ürün verimliliği artırılarak çiftçilerin bu sıkıntısının aşılabileceğini söyledi.

Gaziantep’in ‘yeşil altını’ fıstık, bu yıl beklenen yağışın olmaması ve yaz mevsiminde de hava sıcaklığının mevsim normallerinin de üzerinde seyrederek ağaçtaki mahsulü yakması ile rekoltenin yüksek olması fiyatlara da olumsuz yansıdı.

“Kalite bakımından istediğimiz kaliteli ürünü elde edemedik”

Bu yıl rekoltenin beklentilerinin üstünde olduğunu, ancak kalite bakımından istedikleri kaliteli ürünü elde edemediklerini belirten Gaziantep Fıstık Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Neşet Uçar, “Antepfıstığı hasadı bu yıl toplam beklenen rekoltenin yüzde 70 civarında ürünle toplanacak. Yalnız bu sene Antepfıstığının yetiştiği bölgelerde yağışın az olmasından dolayı çok ciddi bir kalite düşüklüğü yaşanmaktadır.” dedi.

Tüketici bu yıl kaliteli ürününü bulamayacağını söyleyen Uçar, “Dengesiz ürün veriminden dolayı içerisinde sarı ve kırmızı ürünler daha fazla. Çerezlik ürünlerde ise yağışın az olması dolayısıyla yaklaşık olarak 20 gün erken hasadı yapıldı. Kalite olarak kalibrasyon daha küçük ve eski ürünlere alışan tüketici bu sene beklenen kaliteli ürünü bulamayacaktır.”şeklinde konuştu.

Bu yıl rekoltenin beklentilerinin üstünde olduğunu, ancak kalite bakımından istedikleri kaliteli ürünü elde edemediklerini ifade eden Uçar, “Kalitenin düşük olması bu sene maddi sıkıntılar yaşayacağımızın işaretini veriyor. Ama dış pazarda endüstriyel olarak kullanılan gerek çikolata gerek lokum gibi diğer ürünlerde kullanı bulabilirsek bu sene döviz kazancı sağlayabiliriz.” diye konuştu.

“Ürün verimliğini artırmanın yolu da sulu tarımdan geçiyor”

Antepfıstığında ürün verimliğinin artırmanın yolunun sulu tarımdan geçtiğini belirten Uçar, fiyatların düşük olmasından yakınan çiftçiyi halkı bulduklarını söyleyerek, şunları kaydetti:

“Çiftçimiz haklı. Biz aslında ağaçta üretimi nasıl artırabiliriz bunun yollarını aramak zorundayız. Çünkü çiftçimiz yaklaşık olarak son 4 yılda daha yüksek fiyatlara ürün sattığı için aynı beklenti içerisinde. Ama şu bir gerçek dünya piyasalarındaki fiyatlara baktığımızda antepfıstığının fiyatı yine de yükseklerdedir. Eğer ürününün verimliliğini artırabilirsek çiftçimiz bu şekilde bu sıkıntıyı aşabilir. Antepfıstığında ürün verimliğini artırmanın yolu da sulu tarımdan geçiyor.”

Bu yıl rekoltenin yüksekliğinden dolayı fiyatlarda yüzde 10 civarında bir düşüş yaşandığını da aktaran Uçar, “Biz fıstık üretiminde üçüncü sıradayız. İran, ABD ve sonra biz geliyoruz. Suriye’nin fıstık üretimi var. Bundan 5 yıl önceki Suriye’yi düşünürsek fıstık üretimi ancak kendine yetecek bir seviyedeydi. Ama Suriye Ortadoğu’da büyük bir pazar kazanmıştı. Zaman zaman bizden ve İran’dan ürün alarak satıyordu. Şimdi bir takım ihracatçılarımız onların pazarlarına girdi. Esas fiyat ise İran ve ABD’deki ürün çıktığında belirleyecektir.”diye konuştu.

 “Fırat’ın dibinde olmamıza rağmen sulu tarımımız yok”

Gaziantep’in Karkamış ilçesinde çiftçi olan Mehmet Gören de, fıstık fiyatlarının geçen yıllara oranla daha düşük olduğunu söyleyerek, “Kırmızı yaş fıstık geçen sene 10,5 ile 11 TL arasında alıcı buluyordu. Bu sene ise 8 TL ile 9 TL arasında alıcı buluyor. Fiyatlar geçen yıla oranla çok düşük.”dedi.

Antepfıstığında üretimin artırılması için mutlaka sulu tarım sistemine geçilmesi gerektiğini söyleyen Gören, “Hasada yeni başladık. Bu yıl yağış az oldu. Hasatta biraz sıkıntı var. Sulu tarım olsa fıstıkta rekolte ve ürün kaliteliği daha güzel olacak.  Bu yıl biz kendi imkânlarımızla sulamaya çalıştık. O da bizim için zor oluyor. Devletten bir an evvel suyun gelmesini istiyoruz. Bir ağaç 20 senede yetişiyor. Fıstık çok zor şartlar altında yetiştirildiği halde bundan 2 yıl önce 16 TL’ye sattığım ürünü bu yıl 10 TL’ye satıyorum. Dolar bin 400 TL iken fıstık fiyatı 16,5 TL’ye veriyordum. Bir kilo fıstık o dönem 20 dolar ediyordu. Şu an ise 20 dolardan 5 dolara düştü.” ifadelerini kullandı.

"Bu yıl fıstık fiyatı çok düşük"

Çiftçinin artık hiçbir kazancının kalmadığını dile getiren Gören, “Kuraklıkta fazla bir sıkıntı çekmedik. Tam tersi bu yıl mahsul her zamankinden daha fazla oldu. Ama bizim sıkıntımız fiyat konusudur. Bu yıl fıstık fiyatı çok düşük. Birlik ve Kooperatifimiz yok. Ben 20 sene emek vermişim. Fakat her şeyde kullanılan fıstık çok düşük gidiyor. Artık sulu tarıma geçilmeli. Fırat’ın bize yakınlığı 10 kilometre pompalama sistemi ile yine sulanır. Ancak 15 yıldan beri kanallar açılıyor. Fırat’ın dibinde olmamıza rağmen sulu tarımımız yok" şeklinde konuştu.

“Bu yıl hasat dönemi çok yoğun geçiyor”

Gaziantep’te bu yıl hasat döneminin çok yoğun bir şekilde geçtiğini söyleyen Tüccar İsa Kılıçparlar ise son yılların en düşük piyasa fiyatını gören yaş fıstık 9 ile 10 TL arasında olduğunu belirtti.

Fıstık fiyatlarının kendileri ve köylüler için ideal olduğunu söyleyen Kılıçparlar, “Bu yıl beklediğimizden daha kaliteli, iri taneli ve güzel fıstıklar elde ettik. Bu yıl yine Allah'a hamdolsun fıstık durumu çok iyi. Bu yıl fiyatlar makul düzeyde. Köylü açısında da bizim açımızdan da iyi. Taze olan fıstık bende 9 TL civarındadır. Fakat Ağustos aylarının sonuna doğru fıstık daha randımanlı olduğundan dolayı fiyatlar şu an normal. Bu yıl hasat bereketli geçiyor. Beklediğimizin de üstünde bir verim var. Bütün çiftçi ve esnaf bu zamanı bekliyor,  geçen yıl esnaf çok sıkıntı yaşadı.” ifadelerini kullandı. (İbrahim Koçyiğit-İLKHA)